Cookies management by TermsFeed Cookie Consent
Τελευταίες Ειδήσεις

Ανακοινωθέντα

17-03-2021 13:28

Δηλώσεις του Υπουργού Γεωργίας στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ για το χαλούμι

Στο θέμα του χαλουμιού αναφέρθηκε ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Κώστας Καδής στην εκπομπή Πρωινό Δρομολόγιο του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ, σήμερα, 17 Μαρτίου 2021.

Το πλήρες κείμενο των ερωτωαπαντήσεων έχει ως ακολούθως:

«Ερώτηση: Είχε θετική κατάληξη το θέμα με το χαλούμι;

Απάντηση: Αυτό το θέμα μας απασχολεί πολλά χρόνια. Υπήρξαν σημαντικές προσπάθειες και πισωγυρίσματα και αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι όντως βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο, ένα βήμα πριν τις τελικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Δεν έχουμε ακόμη φτάσει στην κατοχύρωση, όμως είμαστε στο τελικό στάδιο και όλα δείχνουν ότι προχωράμε σταθερά προς αυτή την κατεύθυνση.

Μετά από πάρα πολλές διαβουλεύσεις, έχουμε καταλήξει σε δύο νομικά κείμενα που έχουν διαμορφωθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το ένα αφορά τους φυτοϋγειονομικούς ελέγχους, οι οποίοι θα πραγματοποιούνται στις κατεχόμενες περιοχές, και τον τρόπο με τον οποίο θα γίνεται η εμπορία των προϊόντων μέσω της πράσινης γραμμής. Αυτό είναι το κείμενο που τέθηκε χθες στην αρμόδια επιτροπή της ΕΕ και φαίνεται ότι δεν υπήρχαν ενστάσεις. Προσωπικά θεωρώ ότι από αυτή την επιτροπή θα πάρει το πράσινο φως για να προχωρήσει το συγκεκριμένο νομικό κείμενο. Το δεύτερο νομικό κείμενο, που αφορά αυτή καθ’ αυτή την κατοχύρωση, θα τεθεί στις 26 του μήνα ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής, στην οποία συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη, και πρόβλεψή μου είναι ότι δεν αναμένεται να υπάρξει οποιαδήποτε ένσταση, αφού αυτό το κείμενο έτυχε ενδελεχούς επεξεργασίας και διαπραγμάτευσης, τόσο μέσα στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσο και μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επομένως, θα έπρεπε κανονικά να θεωρείται μια τυπική διαδικασία. Ωστόσο, δεν θέλουμε να προκαταλάβουμε τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Γι’ αυτό, λέμε ότι δεν έχει τελειώσει τίποτα. Ελπίζουμε μέχρι το τέλος του μήνα να έχει ξεκαθαρίσει η κατάσταση και να προχωρήσουμε στην κατοχύρωση.

Ερώτηση: Από ποιον θα διεξάγονται οι διάφοροι έλεγχοι (π.χ. φυτοϋγειονομικοί έλεγχοι);

Απάντηση: Θα διεξάγονται από ανεξάρτητο οργανισμό, ο οποίος θα εξουσιοδοτηθεί από την αρμόδια Αρχή της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι ανάλογη η διευθέτηση η οποία έγινε και με τον έλεγχο των χαρακτηριστικών του χαλουμιού που δεν αφορά τα υπόλοιπα υγειονομικά χαρακτηριστικά, όπως είναι για παράδειγμα το είδος του γάλακτος, η ποσόστωση του γάλακτος κ.λπ. Όλα αυτά, αν θυμάστε, με βάση μια συμφωνία που είχε γίνει ανάμεσα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον κ. Ακιντζί και τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον κ. Γιούνκερ το 2015, είχε συμφωνηθεί ότι ο διεθνής οργανισμός Bureau Veritas θα πραγματοποιεί τους ελέγχους για τις προδιαγραφές που πρέπει να πληροί το προϊόν για να ονομάζεται χαλούμι. Με ανάλογο τρόπο λοιπόν εξουσιοδοτείται ένας νέος οργανισμός, ο οποίος θα ελέγχει τα υγειονομικά χαρακτηριστικά και κατά πόσον αυτό το προϊόν είναι 100% ασφαλές με βάση το ευρωπαϊκό κεκτημένο, για να μπορέσει να πάρει την πιστοποίηση προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Έτσι, οι δύο αυτές διαδικασίες συνθέτουν το όλο σκηνικό της κατοχύρωσης και της εμπορίας και από τα κατεχόμενα.

Ερώτηση: Από πλευράς κατεχομένων έχουν διασφαλίσει με κάποιο τρόπο ότι θα μπορούν μ’ αυτή τη διαδικασία να διεξάγονται οι έλεγχοι;

Από πλευράς των Τουρκοκυπρίων δεν απαιτείται οποιαδήποτε διασφάλιση, αλλά  επαφίεται στους ίδιους τους παραγωγούς των κατεχομένων να συμμετέχουν στην αλυσίδα παραγωγής του προϊόντος. Οι διαδικασίες είναι ξεκάθαρες. Προβλέπονται στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο και στις Ευρωπαϊκές οδηγίες. Τα προϊόντα που παράγονται πρέπει να περνούν από αυτούς τους ελέγχους και μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (επειδή υπάρχει μια επιφύλαξη για το πόσο «καθαρή» είναι η περιοχή στα κατεχόμενα από ζωονόσους και από πλευράς υγιεινής) έχει θέσει έναν επιπρόσθετο όρο: η έναρξη της εμπορίας του προϊόντος θα γίνει αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πειστεί και εκδώσει απόφαση ότι τα κατεχόμενα εδάφη μας είναι περιοχές που είναι ελεύθερες ζωονόσων και ότι μπορεί να αρχίσει η εμπορία. Βλέπουμε δηλαδή ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάζει ακόμα ένα φίλτρο προστασίας σε σχέση με τα φυτοϋγειονομικά. Εμείς θεωρούμε ότι η όλη πρόταση που έχει διαμορφωθεί εναρμονίζεται αφενός με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο και αφετέρου δίνει στους Τουρκοκύπριους ένα παράθυρο ευκαιρίας, εφόσον παράγουν προϊόν που συνάδει με όλα τα χαρακτηριστικά και μπορούν να το εμπορευθούν μέσω της πράσινης γραμμής, με βάση το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Το σημαντικότερο όμως για όλους τους Κύπριους είναι ότι επιτέλους κατοχυρώνει το εθνικό μας προϊόν, το οποίο την τελευταία περίοδο δέχεται τεράστιες πιέσεις είτε από προϊόντα μιμητισμού είτε από προϊόντα που παράγονται σε άλλες χώρες και φέρουν το ίδιο όνομα. Αυτή η τάση, την τελευταία περίοδο, αυξανόταν ολοένα και περισσότερο.

Ερώτηση: Συναντήσατε καθόλου τον κ. Μπορέλ και γι’ αυτό η διαδικασία προχώρησε πιο έντονα;

Απάντηση: Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήρθε πολύ πιο πριν (για το πώς θα λυνόταν το πρόβλημα με τους φυτοϋγειονομικούς ελέγχους και ποια θα ήταν η μορφή των νομικών κειμένων). Οριστικοποιήθηκαν τις τελευταίες μέρες οι λεπτομέρειες αλλά η πρόταση, ως πρόταση και ως φιλοσοφία και ως διατύπωση στα βασικά της τα χαρακτηριστικά, είχε έρθει πολύ πιο πριν. Αντιλαμβάνομαι ότι μαζί με τον κ. Μπορέλ ήταν και ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος ήταν και αρμόδιος για το θέμα του χαλουμιού. Είχα παραστεί και εγώ σ’ αυτή τη συνάντηση. Το θέμα θα το έθετε ιδιαίτερα η τουρκοκυπριακή πλευρά και γι’ αυτό υπήρξε αυτή η σύνθεση της ομάδας του κ. Μπορέλ. Οι συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όλη αυτή την περίοδο ήταν συνεχείς. Θα έλεγα ότι από την ανάληψη των καθηκόντων της νέας Επιτροπής είχαν ξεκινήσει επαφές από το επίπεδο του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας μέχρι και το τεχνοκρατικό επίπεδο. Και στο δικό μου επίπεδο, πρέπει να σας πω ότι συνάντησα αρκετές φορές και τον Επίτροπο Γεωργίας και την Επίτροπο για θέματα Υγείας. Αυτό που πετύχαμε ήταν ότι ήρθαν όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο ίδιο τραπέζι. Δεν είναι συνηθισμένο. Είχαμε τρεις διαφορετικούς Επιτρόπους να συνεδριάζουν γι’ αυτό το θέμα και όχι μία φορά. Είδαμε τις διαφορετικές υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να βλέπουν το θέμα από όλες τις σκοπιές. Θεωρούμε ότι αυτός ο συντονισμός έφερε και το θετικό αποτέλεσμα, από την άποψη ότι η πρόταση που υποβλήθηκε δεν πάσχει σε καμιά περίπτωση, είναι αποδεκτή από όλες τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και συνάδει πλήρως με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Ερώτηση: Ποια είναι η ποσόστωση που αποφασίστηκε;

Απάντηση: Μέχρι το 2024 έχουμε την ευχέρεια να παράγουμε χαλούμι με ποσοστό χαμηλότερο από το 50-50. Μέχρι το 2024 πρέπει να έχουμε προσαρμοστεί και να πάμε στο 50 και κάτι να είναι το αιγοπρόβειο γάλα στο πρότυπο του χαλουμιού. Αυτό είναι που προβλέπεται στην περιγραφή. Έχουμε ακόμα κάποιο χρονικό διάστημα για να μπορέσουμε να αυξήσουμε τις παραγωγές μας και πρέπει να σας πω ότι γίνονται πολύ σημαντικές προσπάθειες και από την πλευρά του Υπουργείου για να αυξηθεί το αιγοπρόβειο γάλα. Ήδη έχει παρατηρηθεί μια αύξηση τα τελευταία χρόνια.

Αν τελικά έχουμε μια θετική κατάληξη, πρέπει να σας πω ότι αυτό δεν αποτελεί προσπάθεια από ένα μόνο άτομο αλλά σε αυτή την προσπάθεια είχε κινητοποιηθεί ολόκληρος μηχανισμός. Είπαμε για τις προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά, παράλληλα, είχε υπηρεσιακά συσταθεί και ομάδα με εκπροσώπους της Νομικής Υπηρεσίας, του Υπουργείου Εξωτερικών, του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας, της Προεδρίας της Δημοκρατίας και του Υπουργείου Γεωργίας. Θεωρώ ότι το θετικό αποτέλεσμα ήταν συνέπεια και αυτής της συλλογικής και συστηματικής δουλειάς που έγινε, τόσο σε υπηρεσιακό όσο και σε πολιτικό επίπεδο».

(ΜΓ/ΝΝ/ΜΑΚ/ΣΧ)