Ανακοινωθέντα

Με ιδιαίτερη χαρά αποδέχθηκα την πρόσκληση να θέσω υπό την αιγίδα μου την Ημερίδα «Νάνοι ιπποπόταμοι της Κύπρου», που συνδιοργανώνεται από το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης και τον Δήμο Αγίας Νάπας.

Όπως είναι γνωστό, ο χώρος που βρίσκεται σήμερα η Κύπρος δημιουργήθηκε πριν από 92 εκατομμύρια χρόνια στον βυθό ενός αρχαίου ωκεανού και αναδύθηκε σταδιακά, μέσα από πολύπλοκες γεωλογικές διεργασίες, διαμορφώνοντας έτσι το νησί στο οποίο κατοικούμε σήμερα. Στις διεργασίες αυτές οφείλει η χώρα μας την  πλούσια γεωποικιλότητά της και τον ορυκτό της πλούτο, που αποτελούν σημαντικό μέρος της φυσικής της κληρονομιάς. Τα πολυάριθμα και εντυπωσιακά γεωμορφώματα που υπάρχουν γύρω μας, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.

Φίλες και φίλοι,

Το φαινόμενο του νανισμού μεγάλων θηλαστικών σε νησιώτικο περιβάλλον έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα, η οποία έχει κληθεί να δώσει απαντήσεις για την εξέλιξη των ειδών αυτών. Έτσι, η μελέτη των νάνων ιπποπόταμων της Κύπρου προκάλεσε το ενδιαφέρον των επιστημόνων από τη δεκαετία του 1960. Κατά την περίοδο αυτή, συλλέχθηκαν πέραν των πέντε χιλιάδων οστών νάνων ιπποπόταμων, από διάφορα μέρη της Κύπρου, τα οποία μεταφέρθηκαν στο εξωτερικό για μελέτη. Παρά τις επίμονες προσπάθειες μας, δυστυχώς ακόμη δεν κατέστη δυνατή η επιστροφή του πολιτιστικού αυτού πλούτου στην πατρίδα μας, είμαστε όμως αισιόδοξοι ότι αυτό θα γίνει στο σύντομο μέλλον.

Η προστασία και η ανάδειξη της γεωλογικής μας κληρονομιάς αποτελεί προτεραιότητα για το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και υλοποιείται κυρίως μέσω δράσεων του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης, αποδεικνύοντας τη σημασία που προσδίδει το Κράτος στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος γενικότερα. Αποκορύφωμα των δράσεων αυτών, ήταν η ανακήρυξη της περιοχής Τροόδους ως Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO.

Άλλη μια σημαντική δράση, είναι η παλαιοντολογική ανασκαφή του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης στην Αγία Νάπα, η οποία άρχισε το 2001 σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συγκεκριμένα με την ομάδα του Ομότιμου Καθηγητή κ.Γιώργου Θεοδώρου και την ενεργή στήριξη του Δήμου Αγίας Νάπας. Το έργο αυτό αποτελεί τη σπουδαιότερη παλαιοντολογική ανασκαφή στην Κύπρο και μέσω του αναδεικνύεται η παλαιοντολογική και πολιτιστική σημασία του χώρου. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι με τα ευρήματα της ανασκαφής αυτής εκπαιδεύτηκαν και εξειδικεύτηκαν δεκάδες γεωλόγοι από την Κύπρο και το εξωτερικό. Στα οστά που ανασκάβονται από τον χώρο, γίνεται συντήρηση, βιομετρική μελέτη και προσδιορισμός, στο εργαστήριο Παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη συνέχεια επιστρέφονται στην Κύπρο. Τα τελευταία χρόνια, η συντήρηση του υλικού γίνεται αποκλειστικά στα εργαστήρια του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης, κάτι που θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό.

Στο πλαίσιο της ανασκαφής αυτής δημιουργήθηκε μια εξαιρετική παλαιοντολογική συλλογή, από χιλιάδες οστά νάνων ιπποπόταμων, με την αξιοποίηση της οποίας θα υπάρξει ουσιαστική συμβολή στην κατανόηση της εξέλιξης του είδους και στην ανάδειξη της φυσικής κληρονομιάς μας γενικότερα. Η συλλογή αυτή είναι διαθέσιμη στο Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης και αποτελεί σημαντικό στοιχείο εκπαίδευσης και έρευνας, σε όλα τα επίπεδα.

Το Κράτος, αντιλαμβανόμενο τη σημασία του χώρου αυτού, χρηματοδότησε πρόσφατα και την κατασκευή σκεπάστρου, το οποίο μαζί με την κατάλληλη περίφραξη, θα συμβάλουν στην προστασία του χώρου από παράνομες επεμβάσεις και από τη φθορά του από τα στοιχεία της φύσης. Στην κατεύθυνση αυτή ήταν επίσης πολύτιμη και σημαντική η συμβολή του Δήμου Αγίας Νάπας. Με τα έργα αυτά και κάποιες επιπλέον εργασίες, ο παλαιοντολογικός ανασκαφικός χώρος της Αγίας Νάπας θα γίνει επισκέψιμος και προσιτός σε κύπριους και ξένους επισκέπτες, συμβάλλοντας έτσι και στον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος της περιοχής. Ο χώρος θα μπορεί επίσης να αποτελέσει στοιχείο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ενημέρωσης για το φυσικό περιβάλλον μας.

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να συγχαρώ και να ευχαριστήσω το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, καθώς επίσης τον Ομότιμο Καθηγητή κ. Γιώργο Θεοδώρου και την ομάδα του για την πολύχρονη αυτή ανασκαφική προσπάθεια αλλά και για τη διοργάνωση της σημερινής ημερίδας. Συγχαίρω, επίσης, τους εισηγητές για τα ενδιαφέροντα θέματα που θα παρουσιάσουν, καθώς και τον Δήμο Αγίας Νάπας, ο οποίος αγκάλιασε και στήριξε το έργο αυτό από την πρώτη στιγμή, κάτι που αποδεικνύεται και από τη φιλοξενία της Ημερίδας στον εξαιρετικό αυτό χώρο του Δημοτικού Μουσείου «Θάλασσα». Σημαντική είναι επίσης η συνδρομή των δημοτών, επισκεπτών και γενικότερα του κοινού, που βοήθησαν όλα αυτά τα χρόνια στην προστασία του χώρου. Τέλος, επιτρέψετέ μου να κάνω ειδική αναφορά στον κ. Αντρέα Καραγιάννη, που ανακάλυψε τη θέση αυτή πριν 25 χρόνια, τον οποίο και ευχαριστώ θερμά.

Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες της Ημερίδας, της οποίας τα  πορίσματα θα αναμένω με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

--------------------------- 

ΜΑΚ/ΕΙ