Ανακοινωθέντα

Ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης προέβη σήμερα, Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2019, σε δηλώσεις στο «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος Ραδιοφώνου του ΡΙΚ για τις επαφές του στην Ουάσινγκτον και τις τρέχουσες εξελίξεις στο Κυπριακό ως ακολούθως:

«Ερώτηση: Υπάρχει κάτι καινούριο από την Ουάσινγκτον, εκτός από αυτά που έχουμε ήδη ακούσει;

Απάντηση: Η διμερής πτυχή είναι σημαντική για έναν αριθμό θεμάτων που αποφασίστηκε να προχωρήσουν άμεσα όπως θέματα που – πέραν των συνηθισμένων – αγγίζουν την καθημερινότητα των πολιτών όπως τα θέματα των θεωρήσεων εισόδου και το θέμα της αναβάθμισης της συμφωνίας για αποφυγή της διπλής φορολογίας. Για όλα αυτά τα θέματα στόχος είναι να ξεκινήσει άμεσα διάλογος με στόχο να καταλήξουμε θετικά αποτελέσματα. Είναι ιδιαίτερα σημαντική η πτυχή του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ για την Ανατολική Μεσόγειο. Έγινε αρκετή συζήτηση το τελευταίο διάστημα σε σχέση με την απόφαση του Αμερικανού Προέδρου για αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία, αλλά και για τη συμφωνία που έγινε εκεί. Το μήνυμα που μας μεταφέρθηκε είναι ότι η περιοχή εκεί είναι ιδιαίτερης σημασίας για τις ΗΠΑ. Σ’ αυτό το πλαίσιο και ο ρόλος της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Ελλάδας και άλλων κρατών θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός και στηρίζεται αυτή η προσπάθεια που γίνεται των περιφερειακών συνεργασιών χωρίς αποκλεισμούς και πάντα στη βάση μιας θετικής προσέγγισης. Το τρίτο που θεωρώ ενδιαφέρον και άξιο αναφοράς από τα όσα συζητήθηκαν είναι ότι τα «ανοιχτά μέτωπα» και τα δύσκολα θέματα μεταξύ ΗΠΑ-Τουρκίας εξακολουθούν να υφίστανται. Θεωρώ ότι το αμέσως επόμενο διάστημα θα είναι καθοριστικό για το πώς θα εξελιχθεί αυτή η σχέση. Από εκεί και πέρα είναι και το Κυπριακό. Αντιλαμβάνεστε ότι η συγκυρία είναι καθοριστική. Θα υπάρξει και συζήτηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών πριν τη συνάντηση στο Βερολίνο. Είναι σημαντικό να βγει ένα θετικό μήνυμα. Απ’ όλη τη στήριξη από το Συμβούλιο Ασφαλείας κρατώ ιδιαίτερα το γεγονός της ανάγκης όπως υπάρξουν θετικές εξελίξεις στο Βερολίνο. Λαμβάνοντας υπόψη και τα όσα έχουν συζητηθεί όταν η κα Λουτ βρισκόταν στην Κύπρο τις τελευταίες μέρες, θεωρώ είναι εφικτό να υπάρξουν κάποια θετικά αποτελέσματα.

Υπάρχει κοινή προσέγγιση από τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και ιδιαίτερα τα πέντε Μόνιμα Μέλη, έτσι ώστε να δοθεί ένα μήνυμα στήριξης αυτής της νέας προσπάθειας που επιδιώκει να ξεκινήσει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, μια προσπάθεια που ξεκίνησε από τις 9 Αυγούστου με τη συνάντηση των δύο ηγετών στη Λευκωσία και θεωρώ ότι, βάσει των όσων συζητήθηκαν όταν η κα Λουτ ήταν στην Κύπρο τις τελευταίες μέρες, είναι εφικτό να υπάρξουν κάποιες εξελίξεις προς την ορθή κατεύθυνση. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ετοιμάζεται για την εν λόγω συνάντηση και ευελπιστούμε ότι στο Βερολίνο θα υπάρξουν θετικά αποτελέσματα.  

Ερώτηση: Κατά τις πρόσφατες συναντήσεις της κας Λουτ σημειώθηκε κάποια πρόοδος;

Απάντηση: Και στην προηγούμενη αποστολή της κας Λουτ, ειδικότερα τις πρώτες μέρες, υπήρξαν θετικές εξελίξεις σε σχέση με τον στόχο, σε σχέση με την επιβεβαίωση των βασικών δεδομένων σε σχέση με την επανέναρξη των συνομιλιών, αυτά που και οι δύο ηγέτες είχαν συζητήσει στις 9 Αυγούστου. Δηλαδή, τα τρία βασικά δεδομένα που είναι το πλαίσιο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ όπως παρουσιάστηκε στις 30 Ιουνίου, oι συγκλίσεις που είχαν επιτευχθεί μέχρι πριν το Κραν Μοντανά, όπως επίσης και το κοινό ανακοινωθέν του 2014.

Ερώτηση: Το σενάριο να συνομολογηθούν οι όροι αναφοράς στο Βερολίνο πόσο εφικτό/απομακρυσμένο είναι;

Απάντηση: Θα ήταν ευχής έργον και αυτός θα είναι ο στόχος του Προέδρου της Δημοκρατίας: να υπάρξει κλείδωμα των όρων αναφοράς ανάμεσα στους δύο ηγέτες και τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. Ο δικός μας στόχος είναι μετά τη συνάντηση στο Βερολίνο, να υπάρξει αυτή η άτυπη συνάντηση τύπου Κραν Μοντανά, στην οποία θα ανακοινωθεί επανέναρξη των συνομιλιών νοουμένου ότι η Τουρκία τερματίζει τις παράνομες ενέργειές της εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτός είναι ο στόχος.

Ερώτηση: Είναι εφικτό όμως;

Απάντηση: Εγώ μπορώ να σας πω για το στόχο και την επιδίωξη του Προέδρου της Δημοκρατίας. Από εκεί και πέρα, αντιλαμβάνεστε ότι δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τον κ. Πρόεδρο. Θέλω όμως να πιστεύω στη βάση των όσων συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της τελευταίας παρουσίας της κας Λουτ στην Κύπρο, ότι είναι εφικτό να υπάρξει πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση. Το πόσο μεγάλη θα είναι αυτή η πρόοδος θα διαφανεί κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Δεν μπορούμε να προκαταλάβουμε το τελικό αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης. Αυτός όμως είναι ο στόχος και σίγουρα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ δεν καλεί μια συνάντηση/ένα δείπνο απλά για να γίνει μια συζήτηση. Σας θυμίζω ότι το δείπνο που έγινε στις 4/6/2017 ήταν εκείνο που άνοιξε τον δρόμο για τη σύγκληση της διάσκεψης για την Κύπρο στο Κραν Μοντανά. Θεωρώ λοιπόν ανοιχτά όλα τα δεδομένα. Υπάρχει η υποδομή, λαμβάνοντας υπόψη και τα αποτελέσματα της συνάντησης της 9^ηςΑυγούστου και τα όσα ακολούθησαν. Υπάρχουν και δυσκολίες λόγω προσεγγίσεων της Τουρκίας, ειδικότερα για το πώς θα συνεχιστεί η διαδικασία, αλλά όλα αυτά η Τουρκία θα πρέπει να τα θέσει ενώπιον του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ ξεκάθαρα και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ θα πρέπει να τοποθετηθεί. Θεωρώ ότι και αυτό το θέμα – δηλαδή το ποιά θα είναι τα επόμενα βήματα – θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης στο δείπνο στο Βερολίνο.

Ερώτηση: Οι όροι αναφοράς εμπεριέχουν αναφορές που αφορούν και την Τουρκία και τις εγγυήτριες δυνάμεις. Θα μπορέσουν σε ένα δείπνο με τον κ. Ακκιντζί να κλειδώσουν τους όρους αναφοράς;

Απάντηση: Τα ερωτήματά σας είναι απόλυτα εύλογα. Εμείς θεωρούμε ότι αν υπάρξει η αναγκαία πολιτική βούληση από την πλευρά της Τουρκίας, μπορεί να υπάρξει πρόοδος. Ξεκάθαρα η πρόθεση του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι αυτή που προανέφερα: ο  Πρόεδρος δεν πάει στο Βερολίνο απλά για ένα δείπνο, αλλά για να υπάρξουν αποτελέσματα. Δεν θα απέκλεια οτιδήποτε στην παρούσα φάση.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ δεν συγκαλεί τέτοιου είδους συναντήσεις χωρίς να επιδιώκει να υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα. Αν δεν υπήρχε υποδομή από όλα όσα συζητήθηκαν στις 9 Αυγούστου, δεν θα ξεκινούσε αυτή η νέα προσπάθεια. Άρα η υποδομή υπάρχει. Συζητήθηκε στις 9 Αυγούστου και είδαμε με την κάθοδο της κας Λουτ που ακολούθησε αμέσως μετά, ειδικά τις πρώτες μέρες, ότι ήταν εφικτό να υπάρξει συνομολόγηση των όρων αναφοράς. Από εκεί και πέρα, αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα θα πρέπει να γίνει αναφορά σε αυτούς που θα ευθύνονται για τη μη ύπαρξη αποτελέσματος. Η πρόθεση του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι να υπάρξει αποτέλεσμα στο Βερολίνο.     

Ερώτηση: Έχουμε νεότερα σχετικά με τις κυρώσεις των εμπλεκομένων στις παρανομίες στην κυπριακή ΑΟΖ;

Απάντηση: Οι διαδικασίες προχωρούν. Υπήρξε και ομάδα τεχνοκρατών της Κυπριακής Δημοκρατίας που βρισκόταν στις Βρυξέλες ειδικά γι’ αυτό τον σκοπό. Τις τελευταίες μέρες είχε επαφές με όλα τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ακριβώς προς την κατεύθυνση υλοποίησης, αυτό που έχει συμφωνηθεί σε πολιτικό επίπεδο, αυτό που έχει πλέον μετουσιωθεί σε νομικές πράξεις της ΕΕ, όπως προβλέπεται και από τις σχετικές Συνθήκες της ΕΕ και έγινε και σε προηγούμενες περιπτώσεις και η όλη διαδικασία βρίσκεται σε τελικό στάδιο.

Ερώτηση: Το ότι ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συναντήθηκε με τον κ. Τσαβούσογλου το θεωρείτε παραβίαση απόφασης που λήφθηκε από τις Βρυξέλλες;

Απάντηση: Όντως υπάρχει απόφαση αναστολής των συναντήσεων υψηλού επιπέδου του θεσμοθετημένου διαλόγου της ΕΕ, είτε για πολιτικά είτε για άλλα θέματα. Αυτό ακολουθείται από πλευράς Επιτροπής και από πλευρά Συμβουλίου. Είχα δει κάποιες αναρτήσεις του κ. Τσαβούσογλου σε απάντηση ανάρτησης του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε σχέση με το ότι τέθηκε το θέμα τω παραβιάσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Έχω μιλήσει με τις Βρυξέλλες ζητώντας να γίνει αμέσως συνάντηση με το γραφείο του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ακριβώς για να έχουμε ενώπιόν μας όλα τα δεδομένα και να τοποθετηθούμε υπεύθυνα. Επιτρέψτε μου λοιπόν να έχω ενώπιόν μου όλα τα δεδομένα και να τοποθετηθούμε συγκεκριμένα επί του θέματος.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι θεσμικό όργανο της ΕΕ. Έχει φυσικά και τις δικές του αποφάσεις και πρακτικές που ακολουθεί. Σίγουρα τέτοιου είδους συναντήσεις, και με τη μορφή που έγιναν και την επίσημη διάσταση που τους δόθηκε, δεν είναι προς την ορθή κατεύθυνση».

(ΝΝ/ΕΚ/ΣΧ)