Ανακοινωθέντα

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κύπρου στον ΟΗΕ Πρέσβης Ανδρέας Δ. Μαυρογιάννης απέστειλε στις 24 Απριλίου 2020 επιστολή στον Γενικό-Γραμματέα του ΟΗΕ κ. António Guterres, με την οποία απαντά στις επιστολές του Μόνιμου Αντιπροσώπου της Τουρκίας, ημερομηνίας 27 Φεβρουαρίου και 18 Μαρτίου (Α/74/727 και Α/74/757 αντίστοιχα). Η επιστολή κυκλοφόρησε στις 6 Μαΐου 2020 ως επίσημο έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας του Διεθνούς Οργανισμού, με αριθμό Α/74/824-S/2020/332).

Ο κ. Μαυρογιάννης παραπέμπει στις επιστολές του προς το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ημερομηνίας 20 Ιανουαρίου (Α/74/660-S/2020/50) που, μεταξύ άλλων, αποδεικνύει ότι η υποβολή γεωγραφικών συντεταγμένων από την Τουρκία δεν έχει νομική βάση και βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση προς το διεθνές δίκαιο, εθιμικό και συμβατικό και ημερομηνίας 5 Δεκεμβρίου που αναφέρει ότι η Κυπριακή Κυβέρνηση καταδικάζει την υπογραφή του «Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Κυβέρνησης της Τουρκίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης» (επισυνάπτεται).

Στην επιστολή του ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος σημειώνει ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης παραβιάζει τα νομικά δικαιώματα στις θαλάσσιες ζώνες άλλων παράκτιων κρατών της ανατολικής Μεσογείου. Οι ισχυρισμοί της Τουρκίας ότι τα νησιά δεν έχουν δικαίωμα θαλάσσιων ζωνών όπως έχουν οι ηπειρωτικές περιοχές δεν ευσταθούν διότι είναι αντίθετοι προς το διεθνές δίκαιο, περιλαμβανομένου του άρθρου 121 (2) της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Με την ίδια προσέγγιση, η Τουρκία προσπαθεί να οριοθετήσει τις θαλάσσιες ζώνες με άλλα κράτη με παρακείμενες ή έναντι ακτές με βάση τη μέση γραμμή, σαν να έχουν «σβηστεί» πλήρως από τον χάρτη τα υπάρχοντα νησιά. Το άρθρο 121 (2) της Σύμβασης του ΟΗΕ, προσθέτει, προβλέπει ρητά το δικαίωμα των νησιών σε πλήρεις θαλάσσιες ζώνες, Χωρική Θάλασσα, Συνορεύουσα Ζώνη, Αποκλειστική Ζώνη και Υφαλοκρηπίδα. Aυτή η διάταξη αποτελεί κανόνα του εθιμικού δικαίου και, ως εκ τούτου, τυγχάνει εφαρμογής και είναι υποχρεωτικό και έναντι κρατών που δεν είναι συμβαλλόμενα μέρη στην Σύμβαση, όπως η Τουρκία και η Λιβύη.

Ο κ. Μαυρογιάννης, εκφράζει την έκπληξή του με την ευκολία που η Τουρκία επιλέγει να βασίσει τις θέσεις της με «επιλεκτικό» τρόπο, στις διατάξεις του διεθνούς δικαίου και σε συγκεκριμένα άρθρα της Σύμβασης ως κανόνες του εθιμικού διεθνούς δικαίου, εκδηλώνοντας για άλλη μια φορά την κυνική και αντιφατική στάση της έναντι στις καθιερωμένες αρχές του διεθνούς δικαίου. Καλεί παράλληλα τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών να καταδικάσει τις ύπουλες προσπάθειες της Τουρκίας που αγνοεί το διεθνές δίκαιο και διαμορφώνει τη γεωγραφία.

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος τονίζει ότι οι αναφορές της Τουρκίας στα παραρτήματα του προαναφερθέντος μνημονίου συνεννόησης και της επιστολής της ημερομηνίας 18 Μαρτίου, που απεικονίζουν την Κύπρο ως ένα διαιρεμένο νησί με ονόματα «ΤΔΒΚ» και «Ελληνοκυπριακή Διοίκηση της Νότιας Κύπρου» είναι σε αντίθεση με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ 541 (1983) και 550 (1984). Η Κυπριακή Κυβέρνηση, συνεχίζει, αποτελεί τη μόνη νόμιμη αναγνωρισμένη κυβέρνηση στο νησί, και θα συνεχίσει να προστατεύει όλα τα δικαιώματα και τα νόμιμα συμφέροντα της Κύπρου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, σε ολόκληρη την επικράτειά της, τον θαλάσσιο και εναέριο χώρο της, συμπεριλαμβανομένων και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της υφαλοκρηπίδας της.

O κ. Μαυρογιάννης υπογραμμίζει επίσης, ότι οι συνεχιζόμενες παράνομες γεωτρήσεις και σεισμικές έρευνες στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου παραβιάζουν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, τόσο εντός μιας θαλάσσιας περιοχής την οποία παρανόμως διεκδικεί, όσο και εντός των υπόλοιπων θαλάσσιων ζωνών της Κύπρου, ενεργώντας «για λογαριασμό» της παράνομης αποσχιστικής οντότητας που εγκαθίδρυσε η ίδια η Τουρκία στο βορρά. Η «ΤΔΒΚ» δεν είναι έγκυρη στη βάση του διεθνούς δικαίου και δεν μπορεί να έχει τα δικαιώματα του παράκτιου κράτους στην Κύπρο, ούτε υπάρχει οποιαδήποτε νομική βάση για τη διενέργεια γεωτρήσεων σε σχέση με τους φυσικούς πόρους της Κύπρου.

Υπενθυμίζει επίσης, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία κήρυξε την ΑΟΖ της το 2004 και έχει εγγενή δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας του νησιού. Τα εξωτερικά όρια και των δύο ζωνών καθορίζονται με βάση τη μέση γραμμή μεταξύ των ακτών της Κύπρου και των απέναντι κρατών, όπως η Αίγυπτος, ο Λίβανος και το Ισραήλ και έχουν συμφωνηθεί στις αντίστοιχες διμερείς συμφωνίες οριοθέτησης, που είναι συμφωνίες μεταξύ των μόνιμων αρμόδιων χωρών, όπως προβλέπει το διεθνές δίκαιο.

Καταληκτικά, ο κ. Μαυρογιάννης σημειώνει ότι η Τουρκία συνεχίζει να επιμένει ότι οι ενέργειές της είναι σύμφωνες με το διεθνές δίκαιο. Σημειώνει ότι η Τουρκία όχι μόνο αρνείται να διαπραγματευτεί με την Κυπριακή Δημοκρατία αλλά δεν διαπραγματεύεται ούτε και με την πρόταση να συνάψει μια ειδική συμφωνία για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας οριοθέτησης μεταξύ των ακτών της Κύπρου και της Τουρκίας, ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.  

(ΝΝ/EI)