Ανακοινωθέντα

Η διοργάνωση του σεμιναρίου από τη Νομική Υπηρεσία σε συνεργασία με το Συμβούλιο Εφαρμογής της Εθνικής Στρατηγικής για την Καταπολέμηση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας, Συμβούλιο «Φωνή», γίνεται με γνώμονα την επίτευξη του κοινού μας στόχου, την προστασία των δικαιωμάτων των ευάλωτων μαρτύρων, των παιδιών.

Ιδιαιτέρως, θα ήθελα να καλωσορίσω και να απευθύνω τις ευχαριστίες μου στις διακεκριμένες ομιλήτριες, την έντιμη Πρόεδρο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας κα Έλενα Εφραίμ και την αξιότιμη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εγκληματολογικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης κα Όλγα Θεμελή για τις ενδιαφέρουσες και πολυθεματικές διαλέξεις που θα παρουσιάσουν στο σεμινάριο.

Σκοπός του σημερινού σεμιναρίου είναι η επιμόρφωση των Λειτουργών της Νομικής Υπηρεσίας σε σχέση με την καλύτερη παρουσίαση των πλέον σοβαρών ποινικών υποθέσεων, που αφορούν σε αδικήματα σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης με θύματα παιδιά (ως και Λειτουργών που έρχονται σε επαφή με παιδιά σε σχέση με υποθέσεις αφαίρεσης άσκησης γονικής μέριμνας).

Επιμόρφωση, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο στρατηγικής και προτεραιοτήτων που θέσαμε με τον Γενικό Εισαγγελέα για την ιδιαίτερη προσέγγιση αλλά και την αποτελεσματικότητα που απαιτείται να επιδεικνύεται στο χειρισμό υποθέσεων με ευάλωτους μάρτυρες, τα παιδιά.

Το σημερινό σεμινάριο επιμόρφωσης των μελών της Νομικής Υπηρεσίας, εντάσσεται και στο πλαίσιο της νομικής  υποχρέωσης που απορρέει από τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των Παιδιών ενάντια στη Σεξουαλική Εκμετάλλευση και τη Σεξουαλική Κακοποίηση (Σύμβαση Lanzarote), η οποία κυρώθηκε από τη Δημοκρατία με τον Ν. 21(III)/2014,  ως και από τον περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης ή Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας Νόμο 2014 (91(Ι)/2014).

Συγκεκριμένα, στο Άρθρο 36 της Σύμβασης, προβλέπεται ρητά η υποχρέωση των κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη λήψη νομοθετικών μέτρων για να διασφαλίσουν ότι παρέχεται εκπαίδευση για τα δικαιώματα των παιδιών και τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την κακοποίηση παιδιών προς όφελος όλων των ατόμων που εμπλέκονται στις διαδικασίες και συγκεκριμένα Δικαστές, Κατήγορους και Δικηγόρους.

Η υποχρέωση για τακτική κατάρτιση των μελών της Νομικής Υπηρεσίας, που ενδέχεται να έρθουν σε επαφή με παιδιά, ευάλωτους μάρτυρες, καθίσταται  ακόμη περισσότερο αναγκαία, δεδομένου και των ανησυχητικών επιπέδων αύξησης της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών, τα τελευταία χρόνια. Τούτο, έχει ως αποτέλεσμα την καταχώρηση ενός σημαντικού αριθμού υποθέσεων ενώπιον των Κακουργιοδικείων και των Επαρχιακών Δικαστηρίων.

Επομένως, η ορθή προσέγγιση του παιδιού – ευάλωτου μάρτυρα από όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες καθίσταται αναγκαία και επιβεβλημένη.  Λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευημερία των παιδιών και η υγιής διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους αποτελούν θεμελιώδεις αξίες που πρέπει να προστατεύονται και να προωθούνται χωρίς διακρίσεις, επιβάλλεται και η δική μας συνεισφορά στη διεκδίκηση και προστασία των δικαιωμάτων τους, σε όλα τα στάδια, διερεύνηση, προσέγγιση του παιδιού από τον Κατήγορο, ακροαματική διαδικασία.

Το παιδί θύμα σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης δεν είναι ο συνηθισμένος μάρτυρας, αλλά ο ευάλωτος μάρτυρας που χρήζει προστασίας και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται.  Όπως καταγράφει η συγγραφέας Όλγα Θεμελή στο σύγγραμμά της «Τα παιδία Καταθέτει», είναι η έκθεση των παιδιών σε διαδικασίες επώδυνες που ευθύνεται για την ευαλωτότητά τους και όχι η ηλικιακή τους ανωριμότητα.  Η ιδιότητα της ανηλικότητας υποχωρεί έναντι εκείνης του μάρτυρα, με αποτέλεσμα ο ανήλικος να εξετάζεται ως ενήλικας μιας και η όλη ποινική διαδικασία είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες των ενηλίκων.  Είναι για αυτούς τους λόγους που ο Νομικός Λειτουργός κατά την ακροαματική διαδικασία και δη κατά την αντεξέταση του παιδιού, πρέπει να είναι σε εγρήγορση και να επέμβει, όταν τούτο απαιτείται,  υποβάλλοντας κατάλληλες ενστάσεις, όταν η αντεξέταση καταντά πιεστική ή διεξάγεται σε έντονους τόνους, όταν εγείρονται σύνθετες ή μη κατανοητές ερωτήσεις προς το παιδί ή παραπλανητικές, όταν η αντεξέταση επεκτείνεται πέραν του εύλογου χρόνου.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να επισημάνω τον σημαντικό ρόλο του Συμβουλίου «Φωνή», της Φωνής του Παιδιού και του ουσιαστικού έργου που επιτελεί με γνώμονα πάντα το συμφέρον του παιδιού σε όλα τα επίπεδα, πρόληψης και καταπολέμησης της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών. Με τις καινοτόμες μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των παιδιών ως ευάλωτων μαρτύρων, το Συμβούλιο «Φωνή» υπήρξε ο εμπνευστής για τη λειτουργία του πρότυπου Σπιτιού του Παιδιού όπου παρέχεται όλο το φάσμα των αναγκαίων υπηρεσιών κάτω από την ίδια στέγη, όπως η οπτικογραφημένη κατάθεση, κυρίως εξέταση και αντεξέταση του παιδιού, διαδικασίες οι οποίες διεξάγονται μέσα από ένα υποστηρικτικό και φιλικό περιβάλλον.

Τέλος,  θα ήθελα να συγχαρώ τους λειτουργούς της Νομικής Υπηρεσίας για την επάρκεια και αποτελεσματικότητα που επιδεικνύουν κατά τον χειρισμό υποθέσεων με παιδιά-ευάλωτους μάρτυρες ως και για την ευαισθησία τους για τη διασφάλιση και προστασία των δικαιωμάτων  των παιδιών.

(ΜΛ)