Ανακοινωθέντα

Βρίσκομαι εδώ σήμερα με χαρά και -δεν θα το κρύψω- και με συγκίνηση. Διότι, έστω και εν έτει 2022 (επιτέλους! θα έλεγα) ξεκινά στην Κύπρο Υφυπουργείο Πολιτισμού.

Είναι μια πολύ σημαντική στιγμή τόσο για τη χώρα μας που αποκτά τελικά και επιτέλους μια ξεχωριστή δομή διακυβέρνησης για τον πολιτισμό και την πολιτική για τον πολιτισμό, όσο και για τη διακυβέρνηση αυτή, αφού υλοποιούμε μια σημαντική προγραμματική θέση του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη, τη δημιουργία Υφυπουργείου Πολιτισμού.

Από τούδε και στο εξής, ο πολιτισμός θα έχει μια δική του έδρα και ξεχωριστή φωνή μέσα στο Υπουργικό Συμβούλιο, αλλά και στην κοινωνία και ξεκινάμε για τη χάραξη και τη σταδιακή εφαρμογή μιας συνεκτικής, ολοκληρωμένης και μεθοδικής πολιτικής για τον Πολιτισμό. Γιατί όλα αυτά τα χρόνια, μπορεί να έγιναν πολλά για τις πολιτιστικές δραστηριότητες, από αρκετές διαδοχικές κυβερνήσεις που είχαν την επιθυμία, μπορεί να υπήρξαν και πολύ αξιόλογες πρωτοβουλίες, ενώ σίγουρα έχουμε μια πολύ σημαντική παρακαταθήκη στη διαχείριση των αρχαιοτήτων -και από εμβληματικές μορφές όπως ο αείμνηστος Βάσος Καραγιώργης / κρατάω πάντα σαν κειμήλιο μια προσωπική επιστολή με εισηγήσεις που μου είχε αποστείλει τον Ιούλιο 2015 με αγωνία για την αρχαία Σαλαμίνα… αλλά δεν είχαμε μια συγκροτημένη και ολιστική πολιτική για τον Πολιτισμό, μέσα από διακριτές δράσεις διάρκειας, επιλογές και στόχους και με στρατηγική μέσα από την οποία να αναζητείται και να διερευνάται, να αξιοποιείται και να διαχέεται για τις νέες γενιές και για όλους τους πολίτες, αυτός ο πολύ μεγάλος πλούτος που έχει η μικρή σε μέγεθος χώρα μας.

Αυτή την ώρα όμως πρωτίστως θέλω να συγχαρώ τον Γιάννη Τουμαζή που ξεκινά από σήμερα αυτή την προσπάθεια, ως ο πρώτος Υφυπουργός Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Εκφράζω ευαρέσκεια και ικανοποίηση γιατί στο πρόσωπό του βλέπω μια από τις καλύτερες επιλογές που θα μπορούσε να γίνουν και χαίρομαι γιατί ο Πρόεδρος  της Δημοκρατίας έχει επιλέξει έναν άνθρωπο που γνωρίζουμε το έργο του, μέσα από το Δημοτικό Κέντρο Τεχνών, την προεδρία του στον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, όπως και πολλά προσωπικά έργα και επιτεύγματα, όσο γνωρίζουμε και την κατάρτιση, τις γνώσεις και ευαισθησίες και την προσωπικότητά του. Δεν θα δίσταζα να πω ότι ο Γιάννης -τον οποίο συγχαίρω και προσωπικά- είναι μια προσωπικότητα για τον πολιτισμό, ο άνθρωπος από τα πολιτιστικά-για τον πολιτισμό που βλέπω ότι και θα μπορέσει να ανταποκριθεί περίφημα στην πρόκληση αυτή του πρώτου επικεφαλής του Υφυπουργείου, αλλά και θα βάλει τις βάσεις που χρειάζονται για τη συνέχεια.

Μπορεί το χρονικό διάστημα που μένει μέχρι την ολοκλήρωση της θητείας αυτής της Κυβέρνησης να είναι μικρό, νομίζω όμως πως τα όσα χωράνε σε αυτό τον χρόνο, και θα γεμίσουν γόνιμα αυτό το διάστημα είναι αρκετά.  Απαριθμώ ορισμένα:

- η διάταξη και η πρώτη οργάνωση των δομών του Υφυπουργείου,

- η ένταξη όλων των δομών και οργανισμών στον νέο οργανωτικό σχηματισμό, με τη μεταρρύθμιση στον ΘΟΚ και τη μεταφορά της αρμοδιότητας θεατρικής ανάπτυξης και του προγράμματος «Θυμέλη» στο Υφυπουργείο, η διασύνδεση της Συμφωνικής Ορχήστρας με το Υφυπουργείο, η αναδιάταξη και αναβάθμιση της Κρατικής Πινακοθήκης, η προετοιμασία της ένταξης -σε ένα χρόνο από τώρα- και του Τμήματος Αρχαιοτήτων που θα αποτελέσει την επιτελική δομή για την Πολιτιστική Κληρονομιά στο Υφυπουργείο, αλλά και η απαραίτητη αναδιοργάνωση των Πολιτιστικών Υπηρεσιών που θα αποτελέσουν τον άξονα της πολιτικής για την πολιτιστική δημιουργία  

- η έναρξη των εργασιών για το Αρχαιολογικό Μουσείο (μια πραγματικά ιστορική εξέλιξη), έργο βέβαια υπό την εποπτεία του Υπουργείου Μεταφορών, αλλά του οποίου την αρμοδιότητα θα αναλάβει στη συνέχεια το Υφυπουργείο Πολιτισμού

- η τελική διαδρομή στην οποία μπαίνει και το έργο κατασκευής της Κυπριακής Βιβλιοθήκης -αφού μόλις αυτές τις μέρες καταφέραμε με τη νέα Συμβουλευτική Επιτροπή και τον Διευθυντή κ. Δημήτρη Νικολάου, να εγκριθεί η μελέτη έργου και ανοίγει ο δρόμος για τον σχεδιασμό και την ένταξή του σε προϋπολογισμούς,

- η συνέχεια που νομίζω ότι μπορεί να δοθεί στο προσχέδιο νομοθεσίας που ετοιμάσαμε, με την πολύτιμη βοήθεια της Επιτρόπου Νομοθεσίας κας Λουίζας Ζαννέτου για την κατοχύρωση της επαγγελματικής ιδιότητας των καλλιτεχνών και τη δημιουργία Μητρώου, το οποίο και παραδίδω στον Υφυπουργό,

- η δημιουργία συγκροτημένων δομών τόσο για την πολιτιστική διπλωματία -τομέας στον οποίο υπάρχει πραγματικά πεδίον δόξης λαμπρόν- σε συνεργασία φυσικά και με το Υπουργείο Εξωτερικών, αλλά και για τη χάραξη και εφαρμογή μιας πολιτικής που θα αξιοποιεί συστηματικά και τις συνέργειες ανάμεσα σε πολιτισμό και τουρισμό…μαζί με άλλα που σίγουρα έχει υπόψη ο Υφυπουργός- και θα αποτελέσουν μια λαμπρή παρακαταθήκη για τη συνέχεια.

Θα παραδώσω μάλιστα μια καταγραφή εισηγήσεων που προκύπτουν από τις μέχρι στιγμής εξελίξεις -κάτι σαν «λευκή βίβλο» για τη μετάβαση.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στη συνέχεια, στα χρόνια που έρχονται, θα χρειαστεί η Πολιτεία να διαθέσει περισσότερα μέσα για τον πολιτισμό και τη διαχείρισή του. Αυτό όμως, πέρα από την καθολική εμπειρική διαπίστωση, θα ήταν σκόπιμο να προέλθει μέσα από ένα στρατηγικό σχεδιασμό και διακριτούς στόχους πολιτικής. Νομίζω ότι αυτό θα είναι και το κύριο έργο ενός ξεχωριστού Υφυπουργείου. Και να το κάνει, αλλά και να το κάνει να ακουστεί καλύτερα… Θέλω εδώ να διαβεβαιώσω τον Γιάννη και τους συνεργάτες του, ότι θα είμαι δίπλα του και σε αυτή την προσπάθεια και την όποια διεκδίκηση. Ως γνωστόν, οι πολιτικές αποφάσεις για τη δημιουργία όλων των υφυπουργείων μέχρι τώρα -την ευεργετική δραστηριότητα των οποίων νομίζω έχουμε δει όλοι- προέβλεπαν ότι αυτά θα ήταν περίπου δημοσιονομικά ουδέτερα. Δηλαδή με τη δημιουργία δεν προβλεπόταν αυτόματη ενίσχυση σε προϋπολογισμό ή και ανθρώπινο δυναμικό. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ανάγκες. Υπάρχουν. Σίγουρα υπάρχουν και στην περίπτωση του Υφυπουργείου Πολιτισμού. Θα πρέπει να συμπληρωθούν οργανωμένα και μέσα από τον νέο συνεκτικό σχεδιασμό, στη συνέχεια.

Ταυτόχρονα, θα ήθελα να επισημάνω ότι με την εμπειρία της πρόσφατης κοινής επίσκεψής μας με τον Υφυπουργό στην Αθήνα και τη συνεργασία με την πολύ καλή συνάδελφο Υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη -την οποία και ευχαριστώ θερμά τόσο για τη συνεργασία τα προηγούμενα δύσκολα χρόνια, όσο και για την υποδοχή τώρα και τη διάθεση συμπαράστασης και συνέργειας με το Υφυπουργείο, όπως επίσης και τους συνεργάτες της- διαπίστωσα και τον μεγάλο ζήλο και τα μεγάλα σχέδια που ξεκινά ο Υφυπουργός.

Θελήσαμε μαζί με την επίσκεψη στην Αθήνα να υπογραμμίσουμε τον ρόλο που μπορεί να παίξει αυτή η ανάπτυξη της πολιτικής μας για τον Πολιτισμό μέσα στον ενιαίο πολιτιστικό χώρο στον οποίο εδώ και χιλιετίες μετέχουμε μαζί με την Ελλάδα και τον οποίο μοιραζόμαστε με τον απανταχού ελληνισμό. Το νήμα του κοινού ελληνικού πολιτισμού μας, που έρχεται πάντοτε ακατάλυτο διά μέσου αιώνων και χιλιετιών δεν είναι μόνο μαρτυρία και καταγραφή των ριζών και των καταβολών μας. Αλλά είναι και η  τρέχουσα καθημερινή πραγματικότητα μέσα από τις συνήθειες, τις προτιμήσεις, τη δημιουργία και τις πολιτιστικές εμπειρίες των ανθρώπων μας και μπορεί και πρέπει να είναι πηγή έμπνευσης και σύγχρονης δημιουργίας. Ενώ σίγουρα αποκτά νέες διαστάσεις στις μέρες μας, δίκην διαβατηρίου μέσα στον χώρο και με τις σύγχρονες προσεγγίσεις του ευρωπαϊκού πολιτισμού στον οποίο επίσης μετέχουμε. Με την ευκαιρία της επίσκεψης αυτής και τις διαβουλεύσεις και τις συνεννοήσεις, διαπίστωσα και ένα σημαντικό όραμα που θα ξεδιπλώσει στη συνέχεια ο Γιάννης Τουμαζής και κάποιους από τους υψηλούς στόχους που θέτει και μέσα από αυτή τη στρατηγική συνεργασία.  

Εξυπακούεται, βεβαίως, ότι με την παράδοση του Υφυπουργείου και την αλλαγή και τυπικά του τίτλου, του ονόματος του Υπουργείου Πολιτισμού, δεν τελειώνει αλλά συνεχίζεται και θα είναι πυκνή και τακτική η συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας με το Υφυπουργείο Πολιτισμού. Και διότι οι συνέργειες ανάμεσα στους δυο χώρους είναι πάμπολλες και δεδομένες, αλλά και γιατί θα στηρίξουμε το έργο του Υφυπουργού και των συνεργατών του. Εξάλλου και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Υπουργών, πολύ συχνά η εκπαίδευση και ο πολιτισμός πάνε μαζί, μέσα από σχεδιασμούς και συγκεκριμένους στόχους στη βάση των οποίων αναδιοργανώνονται οι δράσεις μας.

Ενθυμούμενος ότι από την πρώτη στιγμή που διορίστηκα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, είχα ως προτεραιότητα τη δημιουργία του Υφυπουργείου Πολιτισμού, το οποίο και ήταν προγραμματική θέση της Προεδρίας -με τον ίδιο τον Πρόεδρο κατ’ επανάληψη να δείχνει προσωπικό ενδιαφέρον- αλλά και θέση πολιτικής που υποστηρίζαμε εδώ και τουλάχιστον μια εικοσαετία. Χαίρομαι που τώρα υλοποιείται! Γιατί ακόμα θυμάμαι μια συγκέντρωση που είχαμε οργανώσει με το Ινστιτούτο Πολιτισμού, στις αρχές του 2013, ανάμεσα στον υποψήφιο Πρόεδρο τότε Νίκο Αναστασιάδη και ανθρώπους του πολιτισμού στην Πύλη Αμμοχώστου. Με θέμα «Ο λόγος στους δημιουργούς» και την πρόταση που κατατέθηκε εκεί, ως κατεύθυνση πολιτικής, τη δημιουργία Υφυπουργείου. Μεσολάβησαν και μας καθυστέρησαν μοιραία η μεγάλη οικονομική κρίση και, έπειτα, και η πανδημία. Ποτέ δεν εγκαταλείψαμε όμως αυτό τον στόχο και σήμερα υλοποιείται εκείνη η δέσμευση του Προέδρου. 

Στη διαδρομή αυτή μέχρι την τρόπον τινά «αυτονόμηση» ενός Υφυπουργείου Πολιτισμού, αντιμετωπίσαμε προβλήματα και δυσκολίες. Ακόμα και αντιστάσεις -δεν θα το κρύψω. Έτσι συμβαίνει όμως συχνά στις μεγάλες αλλαγές με οραματισμό.

Σε όλο αυτό το διάστημα είχα συναντήσεις και άκουσα πολλές φορές απόψεις και εισηγήσεις από προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού. Ανθρώπους που για καιρό περίμεναν μια πιο ουσιαστική ενασχόληση της Πολιτείας και της Κυβέρνησης με θέματα πολιτισμού, μια αναβάθμιση της πολιτικής για τον πολιτισμό στη χώρα μας. Είχα αρκετές διαβουλεύσεις και με συλλογικούς φορείς που εκπροσωπούν ανθρώπους που δραστηριοποιούνται ή κυριολεκτικά ζουν με την πολιτιστική δημιουργία και ξέρουμε καλά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, τις αγωνίες και τις προσδοκίες τους. Βοήθησαν πολύ αυτές οι διαβουλεύσεις και η ανταλλαγή απόψεων. Θέλω σήμερα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα και την 25μελή συμβουλευτική επιτροπή που λειτούργησε τα τελευταία 2-3 χρόνια και από την οποία άκουσα ιδέες και εισηγήσεις -τόσο για το Υφυπουργείο, όσο και για τη νομοθετική πρόταση για θέσπιση της επαγγελματικής ιδιότητας. Όπως ευχαριστίες οφείλω και σε όλους τους οργανωμένους συλλογικούς φορείς που κατέθεσαν παρατηρήσεις και εισηγήσεις.

Κάποιες από αυτές -όπως για παράδειγμα τα όσα αφορούν στην ένταξη και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς- δεν ήταν πρακτικά πρόσφορο να υιοθετηθούν αμέσως, αλλά παραμένουν ως άμεσος στόχος. Ενώ στόχο νομίζω μπορεί να αποτελέσει και η ένταξη των οπτικοακουστικών μέσων και της δημιουργίας. 

Μας βοήθησαν όμως και όλες οι προεργασίες που έγιναν προηγουμένως, για χρόνια, σχετικά είτε με τη δημιουργία μιας «Αρχής Πολιτισμού» ή ενός «Φορέα Πολιτισμού». Ευχαριστώ και προσωπικά τον τέως Διευθυντή Πολιτιστικών Υπηρεσιών κ. Παύλο Παρασκευά που συγκέντρωσε, συγκεφαλαίωσε και επεξεργάστηκε προηγούμενους σχεδιασμούς και εισηγήσεις, ενώ πραγματοποίησε και αριθμό συναντήσεων τόσο για τη δημιουργία Υφυπουργείου όσο και για τη θέσπιση της επαγγελματικής ιδιότητας του καλλιτέχνη. Όπως επίσης ευχαριστίες οφείλω και στην πρώην Διευθύντρια κα Ελένη Νικήτα, η οποία είχε ασχοληθεί συστηματικά με το θέμα, με την οποία είχα συνεργασία και βοήθησε με εισηγήσεις και απόψεις. Υπήρξαν πολλοί που βοήθησαν και δυστυχώς δεν μπορώ ονομαστικά να αναφερθώ στον καθένα ξεχωριστά. Τους ευχαριστώ όμως όλους. Θα πρέπει εντούτοις να αναφερθώ προσωπικά και στον στενό μας συνεργάτη στο Υπουργείο τον Διευθυντή Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης κ. Κυπριανό Λούη, ο οποίος ανέλαβε σε αυτό το ενδιάμεσο διάστημα και εκτέλεσε με μεγάλη επιμέλεια και αφοσίωση χρέη Αναπληρωτή Διευθυντή Πολιτιστικών Υπηρεσιών, όταν κενώθηκε η θέση. Τον ευχαριστώ για την αφοσίωση, τη φροντίδα για να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία των υπηρεσιών και για τη συνδρομή του, από την πρώτη στιγμή, στον Υφυπουργό που προετοίμαζε την ανάληψη των καθηκόντων του και την εγκατάσταση των γραφείων του Υφυπουργού και της Γενικής Διεύθυνσης σε αυτό το εμβληματικό κτήριο. Ευχαριστίες απευθύνω ξεχωριστά και στην Επίτροπο Νομοθεσίας κα Λουΐζα Ζαννέτου, η οποία όχι απλώς μας βοήθησε, αλλά έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και είχαμε πολύ καλή συνεργασία και για τη βασική νομοθεσία του Υφυπουργείου, αλλά και για τη νομοθετική ρύθμιση που ετοιμάστηκε για την καθιέρωση της επαγγελματικής ιδιότητας των καλλιτεχνών και τη δημιουργία Μητρώου.  

Στην προεργασία μας, αξιοποιήσαμε και προηγούμενα σχέδια και προτάσεις που υπήρξαν από προηγούμενες Κυβερνήσεις. Θέλω απλώς να διευκρινίσω ότι η διαφορά που έγινε με τον τελικό σχεδιασμό για ένα Υφυπουργείο ήταν ότι η δομή αυτή θα είναι περισσότερο συμπεριληπτική και σφαιρική από ό,τι άλλα σχήματα που σχεδιάστηκαν στο παρελθόν. Δεν περιοριστήκαμε απλώς σε ένα μετασχηματισμό των Πολιτιστικών Υπηρεσιών, αλλά έγινε ένας ευρύτερος σχεδιασμός, ούτως ώστε να έχουμε να κάνουμε με το σύνολο του Πολιτισμού. Συμπεριλαμβάνοντας φυσικά δομή πολιτιστικής κληρονομιάς -όπως σε όλες τις χώρες όπου υπάρχει Υπουργείο Πολιτισμού- και επομένως τις αρχαιότητες, προβλέποντας κεντρική δομή και πολιτική θεατρικής ανάπτυξης από την Πολιτεία (και επομένως τερματισμό της παράδοξης τακτικής κατά την οποία τα ιδιωτικά θέατρα εξαρτιόνταν από ένα άλλο θέατρο -έστω και κρατικό- για την επιχορήγηση), φέρνοντας στο Υφυπουργείο και τις δομές χειροτεχνίας από το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας. Εντάσσοντας και το Ίδρυμα Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου στο Υφυπουργείο Πολιτισμού και όχι πλέον στο Υπουργείο Οικονομικών  κ.ο.κ.

Στο Υφυπουργείο, ο πολιτισμός θα είναι… ολόκληρος ο πολιτισμός (αν μου επιτρέπεται η έκφραση). Και παρ’ όλα αυτά είναι ακόμα πράγματα που μέλλει να γίνουν -όπως το παράδειγμα που προανέφερα για την Αρχιτεκτονική. Τώρα όμως υπάρχει μια βάση πάνω στην οποία μπορεί να χτίσουμε περισσότερα.

Σε αυτό το σημείο μάλιστα, αναφερόμενος και στις ευρύτερες προτάσεις του Προγράμματος Διακυβέρνησης για τον Πολιτισμό, ότι θα πρέπει τελικά να ξεκαθαρίσουμε ένα πράγμα: μια καλύτερη πολιτική για τον Πολιτισμό δεν σημαίνει απλώς «περισσότερα χρήματα». Δεν μπορεί να περιοριστεί απλώς σε κάποια επεκτατική πολιτική χορηγιών, σε μεγαλύτερα κονδύλια και μέσα μόνο. Χρειάζεται να θυμίσω τα δηκτικά σχόλια ενός Γιάννη Τσαρούχη που μιλούσε για το «ταλέντο κάποιων να παίρνουν χορηγίες», δηλαδή την «τέχνη» που αναπτύσσεται και εξαργυρώνεται μέσα στο γραφειοκρατικό σύστημα ενισχύσεων; Σίγουρα χρειάζονται και θα βοηθήσουν μεγαλύτεροι πόροι, δημιουργία υποδομών και μεγάλα προγράμματα και εκδηλώσεις. Ουσιαστικά προγράμματα επιχορηγήσεων έχουν να παίξουν τον απαραίτητο ρόλο. Αλλά δεν πρέπει να μείνουμε εκεί. Χρειάζεται κάτι παραπάνω. Προσωπικά θεωρώ ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για να εμπνευστούμε και από άλλα άξια προς μίμηση προηγούμενα στον ευρωπαϊκό χώρο και να μελετήσουμε και να διαγράψουμε μια πολιτική για τον πολιτισμό με συγκεκριμένους στόχους και φιλοσοφία. Θα μπορούσε να παραθέσω σοφές παρακαταθήκες ενός Αντρέ Μαλρώ ή πιο πρόσφατα του Ζακ Λανγκ ή και παραδείγματα από την Ισπανία και την Ιταλία. Γιατί όμως να μη θυμηθούμε τον οραματισμό και την εμπνευσμένη καμπάνια που ξεκίνησε θαρραλέα μια Μελίνα Μερκούρη για τα Γλυπτά του Παρθενώνα που σήμερα, μετά από επίμονες προσπάθειες τόσων χρόνων και τη θέρμη που έδειξαν εκατοντάδες χιλιάδες ευαίσθητοι άνθρωποι, ένα διεθνές κοινό σε πολιτιστική εγρήγορση  και τη δημιουργία στο ενδιάμεσο του πραγματικά θαυμαστού Μουσείου της Ακρόπολης, φαίνεται να έχει βάσιμες προοπτικές να ευοδωθεί; 

Θα μπορούσε κανείς να μιλά γι’ αυτά τα θέματα για ώρες. Αλλά δεν πρέπει εδώ. Εδώ και τώρα, εκφράζοντας μεγάλη ικανοποίηση αφού επιτυγχάνεται αυτός ο στόχος της Κυβέρνησης και αφού η Κύπρος θα διαθέτει στο εξής Υφυπουργείο Πολιτισμού, εύχομαι καλή δουλειά και καλές επιτυχίες στον Υφυπουργό, τον φίλο Γιάννη Τουμαζή. Καλή αρχή Γιάννη και για σένα προσωπικά και για μια νέα εποχή στην πολιτική για τον πολιτισμό. Διαβεβαιώνω τέλος ξανά και εσένα και τους συνεργάτες σου ότι τόσο εγώ προσωπικά όσο και το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας θα είμαστε στη διάθεσή σας και θα στηρίξουμε, όπως μπορούμε, το πολύ απαιτητικό έργο που αναλαμβάνετε για το επόμενο διάστημα.  

 ΙΠ