Ανακοινωθέντα

Είναι πραγματικά με ιδιαίτερη χαρά που παρευρίσκομαι στην επετειακή εκδήλωση που διοργανώνει η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, φίλη κα Λήδα Κουρσουμπά, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Δικαιωμάτων του Παιδιού.

Η εδώ παρουσία μου είναι δηλωτική και επιβεβαιωτική της ισχυρής βούλησης τόσο εμού προσωπικά όσο και της Πολιτείας, όσον αφορά την προάσπιση, τη διασφάλιση και την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του συνόλου των πολιτών της χώρας μας.

Μία βούληση, η οποία είναι πρωτίστως ηθική, και συνάμα νομική, έτσι όπως αυτή προκύπτει από τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε αριθμό διεθνών πράξεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ως επίσης και από την ιδιότητα της Κύπρου ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ορόσημο στην προοδευτική επέκταση του κανονιστικού πλαισίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπήρξε η ψήφιση της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού στις 20 Νοεμβρίου του 1989, η οποία επαναπροσδιορίζει τις υποχρεώσεις των κρατών απέναντι στα παιδιά, δεσμεύοντας τα να ενεργούν και να λαμβάνουν αποφάσεις προς το συμφέρον τους.

Η κυπριακή πολιτεία, προχώρησε από το 1991 στην κύρωση της εν λόγω Σύμβασης, ως επίσης και των τριών Προαιρετικών Πρωτόκολλων της Σύμβασης, αναλαμβάνοντας τη νομική υποχρέωση της προαγωγής των δικαιωμάτων των παιδιών σε κάθε πλαίσιο και επίπεδο.

Σημαντικός σταθμός στην υλοποίηση της δέσμευσης του κράτους να διασφαλίσει τα δικαιώματα του παιδιού, υπήρξε η ψήφιση του θεσμικού Νόμου το 2007, με τον οποίο η κυπριακή πολιτεία εγκαθίδρυσε ένα ανεξάρτητο εθνικό οργανισμό δικαιωμάτων του παιδιού, τον Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού.

Ως παρούσα Κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας την τεράστια σημασία διαφύλαξης και προάσπισης των δικαιωμάτων του παιδιού, εργαζόμαστε με συνέπεια, ακολουθώντας τους προκατόχους μας, για την οικοδόμηση μίας κοινωνίας εστιασμένης στα παιδιά, παρέχοντας τους εκείνα τα εφόδια που θα τα βοηθήσουν να μην είναι απλά παθητικοί αποδέκτες, αλλά ενεργοί συνδιαμορφωτές της κοινωνίας του μέλλοντος η οποία θα τους παρέχει ασφάλεια και προστασία.

Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι προς το σκοπό αυτό έχουμε σταθερό συμπαραστάτη την Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού.

Αξιοποιώντας στον μέγιστο βαθμό την εμπειρογνωμοσύνη της κας Κουρσουμπά και των συνεργατών της και σεβόμενοι πλήρως τον ρόλο του θεσμού που εκπροσωπεί έχουμε οικοδομήσει μία σταθερή και άριστη συνεργασία, επωφελή πρώτα από όλα για τα παιδιά τόσο σε θεσμικό όσο και σε νομικό επίπεδο.

Λαμβάνοντας υπόψη τις κριτικές παρατηρήσεις και τις εισηγήσεις της Επιτρόπου και υιοθετώντας συγκεκριμένες και ειδικά στοχευμένες πολιτικές, έχουμε παράξει ένα πολύπλευρο έργο που άπτεται θεμάτων που αφορούν είτε άμεσα, είτε έμμεσα τα παιδιά.

Μέσα στο πλαίσιο αυτό, η Κυβέρνηση εφαρμόζει προγράμματα παρεμβατικής στήριξης παιδιών και εκπονεί ολοκληρωμένα σχέδια οικονομικής, ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης των οικογενειών. Στόχος μας πάντοτε είναι να στηρίξουμε την οικογένεια μέσα από τη βελτίωση και επέκταση παροχών ή δομών για την εναρμόνιση των οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, με το κράτος και την Τοπική Αυτοδιοίκηση να κατέχουν αναβαθμισμένο ρόλο.

Συγκεκριμένα, μετά την κύρωση της Σύμβασης Λανζαρότε το 2015 και στη συνέχεια τον εκσυγχρονισμό της σχετικής εθνικής νομοθεσίας, ετοιμάστηκε, για πρώτη φορά, Εθνική Στρατηγική για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική εκμετάλλευση, τη σεξουαλική κακοποίηση και την παιδική πορνογραφία.

Τον Μάρτιο του 2018, διορίστηκε το Συμβούλιο Εφαρμογής της Εθνικής Στρατηγικής, στο οποίο μετέχουν κρατικοί και μη κρατικοί φορείς.

Ο πρώτιστος στόχος της Εθνικής Στρατηγικής είναι να διασφαλίσει ότι όλα τα παιδιά πρέπει να έχουν την ευκαιρία να μεγαλώσουν σε συνθήκες ασφάλειας με όλα τα απαραίτητα εφόδια, έτσι ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν υγιείς σχέσεις, χωρίς να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης.

Μία ακόμα ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη όσον αφορά την προστασία των παιδιών στην Κύπρο από τη σεξουαλική κακοποίηση, είναι η δημιουργία του Σπιτιού του Παιδιού με σκοπό την άμεση πρόσβαση του παιδιού θύματος στις αναγκαίες Υπηρεσίες και ελαχιστοποίηση της οποιασδήποτε πιθανότητας επαναθυματοποίησης και στιγματισμού του, το οποίο εγκαινιάσαμε στην αρχή του έτους.

Στον χώρο της κοινωνικής πολιτικής σημειώνω ότι το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μέσω της νομοθεσίας στηρίζει, τόσο οικονομικά όσο και μέσω υποστηρικτικών και συμβουλευτικών Υπηρεσιών, παιδιά των οποίων οι οικογένειες αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προσωπικές συνθήκες.

Όσον αφορά στον χώρο της Παιδείας, συνεχίζουμε τον σταθερό εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος, στη βάση των στρατηγικών επιδιώξεων του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και με γνώμονα τη βελτίωση των γνώσεων, των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων όλων των μαθητών, καθώς και τη βελτίωση και την ποιοτική αναβάθμιση του συστήματος ευρύτερα.

Μέσω πολλαπλών δράσεων στα σχολεία, διασφαλίζεται η ισότητα και η ίση μεταχείριση όλων των μαθητών, ανεξαρτήτως ιδιαιτεροτήτων, ενώ προωθείται η αντιρατσιστική πολιτική και η πολιτότητα σε μια σύγχρονη, ευρωπαϊκή κοινωνία, μακριά από οποιαδήποτε στερεότυπα.

Έχει ήδη αρχίσει ο δομημένος διάλογος για τα μεγάλα θέματα που μας απασχολούν χρόνια, όπως αυτό της αξιολόγησης του μαθητή, του εκπαιδευτικού και του εκπαιδευτικού έργου, της ασφάλειας και υγείας και σωρείας άλλων θεμάτων που αφορούν το εκπαιδευτικό μας σύστημα.

Πέραν τούτων, τo Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, έχει καταθέσει ενώπιον της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών πρόταση επτά νομοσχεδίων, σχετικών με τον εκσυγχρονισμό και την αναθεώρηση του Οικογενειακού Δικαίου στοχεύοντας στην εναρμόνισή του με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Σύντομα αναμένεται να ξεκινήσει ξανά η σχετική συζήτηση τους στη Βουλή, με στόχο την όσο το δυνατόν ταχύτερη ψήφισή τους. Αντιλαμβάνομαι ότι η Επίτροπος έχει συμμετάσχει στη σχετική διαβούλευση ενώ αναμένουμε, τις, όπως πάντα, εποικοδομητικές της παρεμβάσεις, στο πλαίσιο της συζήτησής τους στη Βουλή.

Πρόσθετα, προωθείται νομοσχέδιο, το οποίο ετοιμάστηκε από την Επίτροπο και με το οποίο εγκαθιδρύεται ένα σύστημα ποινικής δικαιοσύνης φιλικής προς τα παιδιά που βρίσκονται σε σύγκρουση με τον Νόμο και ρυθμίζει θέματα αναφορικά με την πρόληψη και αντιμετώπιση της παραβατικότητας των παιδιών στο πλαίσιο του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης.

Αυτό έτυχε ευρείας διαβούλευσης υπό την εποπτεία του αρμόδιου Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, και βρίσκεται ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας για νομοτεχνικό έλεγχο.

Πέραν των πιο πάνω, το Υπουργείο Υγείας, στο πλαίσιο υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δικαιώματα του Παιδιού στον τομέα της Υγείας, έχει προχωρήσει στην κατάρτιση πρωτοκόλλου παρουσίας γονέων κατά τις ιατρικές εξετάσεις παιδιών και βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης της διαδικασίας, η οποία απευθύνεται σε όλους τους επαγγελματίες Υγείας και αφορά στην ενημέρωση των παιδιών για θέματα υγείας και τις ενέργειες που απαιτούνται για αποκατάσταση της φυσικής τους κατάστασης, σύμφωνα με την ηλικία και την ωριμότητά τους.

Πολύ σημαντική είναι επίσης η προσπάθεια που άρχισε και συνεχίζει το Υπουργείο Υγείας για διαπίστευση όλων των κρατικών νοσοκομείων ως φιλικών προ το βρέφος, μέσω εφαρμογής διαδικασιών που προάγουν και υποστηρίζουν τον μητρικό θηλασμό, σύμφωνα με τις πρόνοιες της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού.

Παράλληλα, το Υπουργείο Εσωτερικών, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη ευαισθησία και αυξημένο αίσθημα ευθύνης, στέκεται δίπλα στους πρόσφυγες που φθάνουν στην Κύπρο, ανάμεσα στις οποίους βρίσκονται οικογένειες με παιδιά, αλλά και ασυνόδευτοι ανήλικοι.

Στην προσπάθεια αυτή, το κράτος μεριμνά, έτσι ώστε τα παιδιά να μπορούν να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, ψυχολογική στήριξη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη,  εξασφαλίζοντας τους παράλληλα ένα περιβάλλον ασφάλειας, αλλά και τη δυνατότητα επανένωσής τους με τις οικογένειές τους.

Καταθέτοντας εμπράκτως τη βούλησή μας για διαφύλαξη, προάσπιση και σεβασμό των δικαιωμάτων του παιδιού, ενισχύουμε την παρουσία του στον δημόσιο διάλογο και ενδυναμώνουμε τη φωνή του. Προς επίτευξη τούτου, σε συνεδρία του το Υπουργικό Συμβούλιο την 1η Νοεμβρίου του 2018, έχει υιοθετήσει τη θεσμοθέτηση «Ημέρας Δημόσιας Διαβούλευσης με τα παιδιά».

Στόχος μας να δοθεί η δυνατότητα στα παιδιά να εκφράσουν τις απόψεις και εισηγήσεις τους επί συγκεκριμένων ζητημάτων που τους αφορούν, έτσι ώστε αντλώντας από την οπτική των ιδίων των παιδιών να καταστεί δυνατή η διαμόρφωση ολοκληρωμένων παιδοκεντρικών πολιτικών.

Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι μέλημά μας είναι  η οικοδόμηση μιας κοινωνίας βασισμένης στην ειρήνη, στη δικαιοσύνη, στην ισότητα και στον σεβασμό στη διαφορετικότητα.

Προς τον σκοπό αυτό, όπως άλλωστε αυτό εμφανώς και εμπράκτως αντικατοπτρίζεται στο έργο των Υπουργείων που προανέφερα, επενδύουμε στην ποιοτική παιδική ηλικία, προασπίζοντας τα δικαιώματα των παιδιών με στόχο τη δημιουργία των αυριανών κριτικά σκεπτόμενων και ενεργών πολιτών.

Πολιτών, οι οποίοι μεγαλώνοντας θα αντιμάχονται με αποφασιστικότητα την όποια μορφή βίας και εκμετάλλευσης και θα υπερασπίζονται με σθένος τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Καταλήγοντας, επιτρέψτε μου να συγχαρώ για άλλη μια φορά την Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, φίλη Λήδα Κουρσουμπά, και τους συνεργάτες της για το αξιέπαινο έργο που επιτελούν με συνέπεια και υπευθυνότητα και με εκπλήρωση των οραμάτων τα οποία έχουν ταχθεί να υπηρετήσουν προκειμένου να δώσουν τα καλύτερα στα παιδιά μας.  

Θέλω να θεωρείτε δεδομένη τη στήριξη και τη συμπαράσταση της Κυβέρνησης αλλά και του ιδίου προσωπικά σε ό,τι αφορά στην επιτέλεση της καθόλα απαιτητικής και υψηλής αποστολής σας.

(ΡΜ/ΑΧ)