Ανακοινωθέντα

Ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης προέβη σήμερα Τρίτη, 19 Μαρτίου 2019, σε δηλώσεις για την τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα, στο πλαίσιο του «Πρωινού Δρομολογίου», του Τρίτου Ραδιοφωνικού Προγράμματος του ΡΙΚ. Το πλήρες κείμενο των ερωτοαπαντήσεων έχει ως ακολούθως: 

«Ερώτηση: Στόχος της επίσκεψης του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών κ. Κατρούγκαλου είναι η ενεργοποίηση της διαδικασίας; 

Απάντηση: Η επίσκεψη γίνεται μέσα στο πλαίσιο του τι συμφωνήθηκε όταν ο Έλληνας Πρωθυπουργός ήταν στην Τουρκία. Γι’ αυτό τον λόγο αναμένουμε να δούμε πολύ συγκεκριμένα τι θα προκύψει μέσα από αυτή τη συγκεκριμένη συζήτηση για το Κυπριακό, αλλά και το ποια θα είναι τα επόμενα βήματα. Υπάρχουν ήδη κάποιες άλλες προγραμματισμένες συναντήσεις σε επίπεδο Γενικών Γραμματέων ή Υφυπουργών από τις 2 χώρες για να συνεχιστεί αυτή η συζήτηση. Θεωρούμε λοιπόν ότι η έναρξη αυτής της συζήτησης είναι συγκεκριμένη τόσο όσον αφορά θέματα ουσίας όσο και θέματα διαδικασίας. Θα βοηθήσει να ξεκαθαρίσει η εικόνα ειδικότερα όσον αφορά τις προθέσεις της Τουρκίας για το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων, αλλά και για θέματα διαδικασίας σε σχέση με αυτό που έχουμε ακούσει κατ’ επανάληψη περί έναρξης της συζήτησης για να δούμε αν οδηγούμαστε σε επανέναρξη των συνομιλιών τον Ιούνιο.

Ερώτηση: Υπάρχουν απλώς θετικές ενδείξεις ότι ενεργοποιείται αυτή η διαδικασία των προπαρασκευαστικών συναντήσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές ή είναι δεδομένο;

Απάντηση: Το γεγονός ότι ενεργοποιείται αυτός ο διάλογος ως αποτέλεσμα του τι συμφωνήθηκε ανάμεσα στον Έλληνα Πρωθυπουργό και τον Τούρκο Πρόεδρο είναι κάτι θετικό. Από εκεί και πέρα, θα δούμε τα αποτελέσματα. Εκεί επικεντρωνόμαστε. Γι’ αυτό το λόγο, ανέφερα ότι πέραν της συνάντησης της 21^ης Μαρτίου έχουν διευθετηθεί και κάποιες συναντήσεις στις αρχές Απριλίου όπου αυτός ο διάλογος θα συνεχιστεί. Ελπίζουμε να υπάρξουν αποτελέσματα που θα οδηγήσουν σε επανέναρξη των συνομιλιών. Την ίδια στιγμή πρέπει να εξηγήσουμε ότι αυτός ο διάλογος δεν επικεντρώνεται αποκλειστικά στο Κυπριακό. Αφορά και διμερή θέματα ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, θέματα που συζήτησε ο Έλληνας Πρωθυπουργός με τον Τούρκο Πρόεδρο. Ο διάλογος αυτός όμως θα αφορά και το Κυπριακό και στη συνάντηση της 21^ης Μαρτίου αναμένεται να είναι το κυρίαρχο θέμα της συζήτησης.

Ερώτηση: Η Τουρκία έχει ενημερώσει την κα Λουτ για τις προθέσεις της;

Απάντηση: Έχουμε κάποια πληροφόρηση, αλλά δεν θέλω να αναφερθώ δημόσια πέραν των όσων επέλεξε ο κ. Τσαβούσογλου να κοινοποιήσει μέσα από την ανάρτησή του στο tweeter περί ετοιμότητας για οποιαδήποτε μορφή λύσης. Εκείνο που συζητάμε αυτή τη στιγμή και με τα Ηνωμένα Έθνη, αλλά και με τα άλλα εμπλεκόμενα μέρη (και γι’ αυτό η συνάντηση του κ. Κατρούγκαλου και του κ. Τσαβούσογλου έχει μια επιπρόσθετη σημασία) είναι να δούμε σε ποια φάση είμαστε σε σχέση με τους όρους αναφοράς, κάτι που θα οδηγήσει και σε σύντομη επιστροφή της κας Λουτ στην Κύπρο για να υπάρξουν πλέον συγκεκριμένα αποτελέσματα. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο.

Θυμίζω ότι χάσαμε μεγάλο διάστημα πριν το διορισμό της κας Λουτ όταν ο ΓΓ του ΟΗΕ αποφάσισε να διορίσει κάποια προσωπικότητα από τη Γαλλία που δεν έγινε αποδεκτή από την Τουρκία λόγω της χώρας προέλευσης αυτής της προσωπικότητας. Μετά είχαμε τον διορισμό της κας Λουτ και μετά είχαμε τις εκλογές στην Τουρκία. Βλέπουμε μια συνεχή τακτική καθυστέρησης από πλευράς Τουρκίας που θεωρούμε ότι δεν είναι κάτι θετικό ούτε για μας ούτε για τους Τ/κ και για το σύνολο του κυπριακού λαού. Εκείνο που προβληματίζει είναι το ότι οι συνεχείς δικαιολογίες για μη επανέναρξη των συνομιλιών δεν οδηγούν σε συμπεράσματα περί έλλειψης πραγματικής πολιτικής βούλησης για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών που θα οδηγήσουν σε λύση του Κυπριακού. Αυτό μπορεί να διαπιστωθεί μόνο με απευθείας συζήτηση με την Τουρκία και γι’ αυτό η συνάντηση του κ. Κατρούγκαλου είναι σημαντική.

Ερώτηση: Τί εννοούν οι Αμερικάνοι όταν μιλούν για «ευθυγράμμιση συμφερόντων»;

Απάντηση: Είναι γεγονός ότι σ’ έναν αριθμό θεμάτων με την ενέργεια να είναι αρκετά ψηλά, υπάρχει ταύτιση συμφερόντων, επιδιώξεων και στόχων με τις ΗΠΑ, αλλά και με τα γειτονικά κράτη. Γι’ αυτό το λόγο υπάρχει και η απόφαση των ΗΠΑ να συμμετέχουν στην αυριανή τριμερή συνάντηση του Ισραήλ, μια συμμετοχή που γίνεται σε ad-hoc βάση και έχει και συγκεκριμένο αντικείμενο συζήτησης. Αντικείμενο συζήτησης είναι η ενεργειακή και θαλάσσια ασφάλεια της ανατολικής Μεσογείου, ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα που απασχολεί όλα τα κράτη της περιοχής. Θεωρούμε θετική εξέλιξη αυτή την εκδήλωση ενδιαφέροντος των Ηνωμένων Πολιτειών με την παρουσία τους στο επίπεδο του Υπουργού Εξωτερικών.

Ερώτηση: Τί αναμένουμε από τη συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον κ. Πομπέο;

Απάντηση: Θα υπάρξει και διμερής συνάντηση κατά τη διάρκεια της οποίας υπάρχουν αρκετά θέματα διμερούς ενδιαφέροντος που θα συζητηθούν, όπως η υλοποίηση της δήλωσης προθέσεων που υπογράφτηκε στα τέλη του 2018. Την ίδια στιγμή, σ’ αυτή τη συνάντηση θα γίνει και συζήτηση για το Κυπριακό, αυτή την προσπάθεια που γίνεται για επανέναρξη των συνομιλιών και τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι ΗΠΑ προς αυτή την κατεύθυνση.

Ερώτηση: Τί γίνεται με την κατασκευή του EastMed;

Aπάντηση: Στη συζήτηση που θα παρευρεθεί και ο κ. Πομπέο σίγουρα θα συζητηθεί και το συγκεκριμένο θέμα. Είναι ένα από τα έργα που θα αναπτυχθούν από την Ανατολική Μεσόγειο και είμαι σίγουρος ότι θα συζητηθεί. Έχω ρωτηθεί τώρα τελευταία για το ενδεχόμενο υπογραφής διακρατικής συμφωνίας, αλλά θα ήθελα ν’ αναφέρω ότι οι ΗΠΑ δεν συμμετέχουν στη διακρατική συμφωνία και δεν είχε τεθεί σε καμιά περίπτωση θέμα για υπογραφή στο Ισραήλ. Αυτό θα πραγματοποιηθεί σε μετέπειτα στάδιο στην παρουσία και της Ιταλίας, που είναι το 4^ο μέρος σ’ αυτή τη διακρατική συμφωνία. Δεν είναι σωστό εκ μέρους μου να μιλήσω για την Ιταλική Κυβέρνηση. Εκείνο που μπορώ να πω είναι ότι πολιτικά η Ιταλική Κυβέρνηση υποστηρίζει την εν λόγω πρωτοβουλία και γι’ αυτό από την αρχή συμμετείχε ενεργά στην προσπάθεια να καταλήξουμε σε συμφωνία και να προωθήσουμε το κείμενο στην ΕΕ.

Ερώτηση: Θα έχουμε κάποια συγκεκριμένη ανακοίνωση μετά από τη συνάντηση με τον κ. Πομπέο;

Απάντηση: Οι όποιες ανακοινώσεις ή μια κοινή δήλωση των 4 αναμένεται να δημοσιοποιηθεί μετά τη συνάντηση των 3 στην παρουσία του κ. Πομπέο. Δηλαδή, αυτή τη στιγμή συζητούμε για μια κοινή δήλωση που θα προκύψει μέσα από τη συνάντηση των 4, μια δήλωση, η τελική μορφή της οποίας θα ολοκληρωθεί αύριο στο Ισραήλ διότι εξαρτάται και από τα αποτελέσματα που θα προκύψουν. Είμαστε σε αυτό το στάδιο μέσα από μια κοινή δήλωση των 4 να μεταφέρονται και δημόσια πολύ συγκεκριμένα μηνύματα τόσο για τα θέματα συζήτησης, αλλά και για τη μετέπειτα πορεία αυτής της ad-hoc συνεργασίας.

Ερώτηση: Η παρουσία και συμμετοχή των ΗΠΑ στις διεργασίες στην περιοχή μας, αφορά κυρίως την ενεργειακή ασφάλεια;

Απάντηση: Τα θέματα είναι η ενεργειακή και θαλάσσια ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα συζητηθούν όλα αυτά τα θέματα, ο τρόπος και πώς η συνεργασία σ’ αυτά τα θέματα θα ενισχύσει την ασφάλεια στην περιοχή. Την ίδια στιγμή όμως θα ήθελα να εξηγήσω με ένα ξεκάθαρο τρόπο ότι και στην προκειμένη περίπτωση εμείς εργαζόμαστε τη βάση μιας θετικής προσέγγισης. Δεν ψάχνουμε να κάνουμε συνεργασίες έχοντας ως στόχο κάποιο τρίτο κράτος. Δεν λειτουργούμε μ’ αυτό τον τρόπο στην εξωτερική μας πολιτική σε καμιά απολύτως περίπτωση. Χτίζουμε συνεργασίες στη βάση κοινών συμφερόντων, κοινών επιδιώξεων και χωρίς να στοχοποιούμε την όποια τρίτη χώρα ή να λειτουργούμε ενάντια στην όποια τρίτη χώρα. Αντίθετα, εμείς στέλνουμε μηνύματα μέσα από αυτές τις συνεργασίες, οι οποίες είναι ανοιχτές σε όλους όσοι σέβονται –μεταξύ άλλων- και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών της περιοχής και κάποιες βασικές αρχές και αξίες. Δηλαδή ο λόγος που ερχόμαστε κοντά δεν είναι εξαιτίας κάποιας τρίτης χώρας. Αυτό θέλω να το ξεκαθαρίσω.

Όταν αναφερόμαστε σε θέματα ενεργειακής ασφάλειας δεν αναφερόμαστε στην Τουρκία, αλλά στην ταύτιση συμφερόντων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Δεν είναι η Τουρκία που καθορίζει τι κάνουμε στην εξωτερική μας πολιτική. Αν η Τουρκία καθόριζε με ποιους κάνουμε τριμερείς και γιατί έρχονται οι ΗΠΑ, τότε πολύ απλά –γνωρίζοντας πως λειτουργεί το διεθνές σύστημα και το ότι κάποια δεδομένα μπορούν ανά πάσα στιγμή ν’ αλλάξουν- αμέσως εμείς δεν θα έχουμε καμιά απολύτως σημασία διότι χτίσαμε στα σημερινά δεδομένα που αφορούν την Τουρκία. Δεν λειτουργούμε έτσι. Εμείς ήρθαμε κοντά με το Ισραήλ και την Αίγυπτο (αυτή τη στιγμή και με τις ΗΠΑ) διότι θεωρούμε ότι μέσα από τη συνεργασία μας και την ταύτιση των συμφερόντων μας μπορούν να προκύψουν οφέλη για όλους τους συμμετέχοντες. Δεν έχουμε στόχο να δημιουργήσουμε πρόβλημα ή να αποκλείσουμε το όποιο τρίτο κράτος. Δεν λειτουργούμε σ’ αυτή τη λογική.

Ερώτηση: Αυτό που έγινε χθες με τα γαλλικά αεροσκάφη είναι στο πλαίσιο των διευκολύνσεων που έχουμε δώσει στη Γαλλία για πραγματοποίηση στρατιωτικών ασκήσεων;

Απάντηση: Είναι στο πλαίσιο της νέας ενισχυμένης διμερούς συνεργασίας που έχουμε με τη Γαλλία, η οποία ενισχύεται συνεχώς. Εκτιμώ ότι το αμέσως επόμενο διάστημα περί τα τέλη Μαρτίου, ίσως τον Απρίλιο να υπάρξουν συγκεκριμένες ανακοινώσεις ή συμφωνίες, οι οποίες αυτή τη στιγμή βρίσκονται υπό συζήτηση σε πολύ προχωρημένο στάδιο και θεωρούμε θετικό το γεγονός ότι υπάρχουν αυτές οι συνεργασίες. Δεν είναι μόνο ασκήσεις των Γάλλων, σε κάποιες περιπτώσεις συμμετέχουν και δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ερώτηση: Ξέρετε κάποιες λεπτομέρειες σχετικά με τον ποδοσφαιρικό αγώνα στην νεκρή ζώνη στον οποιο δεν θα παρευρεθεί ο κ. Ακιντζί;

Απάντηση: Δεν γνωρίζω λεπτομέρειες. Γνωρίζω μόνο ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα είναι εκεί. Εκείνο που μπορώ να πω είναι ότι ελπίζω να υπάρξουν δεύτερες σκέψεις από την πλευρά του κ. Ακιντζί ,καθώς αυτή δεν θα είναι θετική εξέλιξη διότι αυτή η συνάντηση είχε στόχο να στείλει στην κοινωνία θετικά μηνύματα που χρειαζόμαστε αυτή τη στιγμή.»

(ΑΜ/ΣΧ)