Cookies management by TermsFeed Cookie Consent
Τελευταίες Ειδήσεις

Ανακοινωθέντα

25-03-2019 11:46

Ομιλία Υπουργού Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνου Πετρίδη για την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου

Συμπληρώνονται φέτος 198 χρόνια από την Επανάσταση της 25ης Μαρτίου του 1821, μιας επανάστασης που αποτελεί ορόσημο και ιστορικό σταθμό όχι μόνο στην ιστορία του Ελληνισμού, αλλά των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Την επανάσταση που κατέδειξε το πραγματικό μεγαλείο ενός ολόκληρου λαού και την οριστική και αμετάκλητη απόφασή του για ελευθερία, εθνική ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια.  

Η κήρυξη της επανάστασης τον Μάρτιο του 1821 δεν αποτελεί ένα τυχαίο περιστατικό. Αποτελεί ένα καλοσχεδιασμένο εγχείρημα που συμπυκνώνει τη βούληση και την δυναμική όλου του υπόδουλου Ελληνισμού.

Για να φτάσουμε στο έπος του 1821 χρειάστηκε να προηγηθεί μια μακρά και έντονη περίοδος εντατικής προετοιμασίας. Για τέσσερις ολόκληρους αιώνες, το υπόδουλο Γένος περιπλανήθηκε πνευματικά.

Στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν την άλωση της Κωνσταντινούπολης, η Ρωμιοσύνη δεν έχασε ούτε τη μνήμη, αλλά ούτε και τη θέλησή της για εθνική αποκατάσταση. Μετά την αποσύνθεση του βυζαντινού κράτους, που κυριάρχησε στο παγκόσμιο στερέωμα για 1,000 ολόκληρα χρόνια, ο υπόδουλος Ελληνισμός αναζήτησε εναγώνια τη νέα ηγεσία του, τη νέα εθνική του οργάνωση που θα τον οδηγούσε ξανά στο δρόμο του ιστορικού του πεπρωμένου.

Τον ρόλο αυτό ανέλαβε να τον διαδραματίσει η Φιλική Εταιρεία, αφού εν τω μεταξύ μεσολάβησαν δεκάδες μεγάλων και μικρών επαναστατικών κινημάτων. Ανέλαβε να καταγράψει τις δυνάμεις του υπόδουλου Γένους, τις διάσπαρτες σε όλο το εύρος της αχανούς οθωμανικής επικράτειας. Να συντονίσει τις εθνεγερτικές προσπάθειες. Να στρατολογήσει μαχητές, χορηγούς, πνευματικούς ανθρώπους. Να κινητοποιήσει τον Ελληνισμό που είχε βρει καταφύγιο στη Διασπορά μετά την άλωση της Πόλης. Να ευαισθητοποιήσει τα φιλελεύθερα και φιλελληνικά κέντρα σε Ανατολή και Δύση.

Έχοντας πηγή έμπνευσης τις ιδέες του Ευρωπαϊκού διαφωτισμού, με την Γαλλική και Αμερικανική επανάσταση που προηγήθηκαν, καθώς και το ρεύμα του Ελληνικού διαφωτισμού, η Ελληνική επανάσταση αποτέλεσε αναντίλεκτα την κορυφαία και έξοχη Ευρωπαϊκή στιγμή στην ιστορία του νεότερου Ελληνισμού, που διέγραψε την περαιτέρω πορεία του και συνέβαλε στη διαμόρφωση του Ευρωπαϊκού γίγνεσθαι με τις αρχές και αξίες του διαφωτισμού.

Έστειλε με αυτό τον τρόπο το πανίσχυρο μήνυμα της πολιτικής και θρησκευτικής ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, που αποτέλεσαν καθοδηγητικές αρχές και πηγή έμπνευσης και οραματισμού των εξεγερθέντων Ελλήνων, ενισχύοντας την επαναστατική τους ορμή και την εθνική τους συνείδηση, για την οικοδόμηση μιας νέας Ελλάδας, με μια διακυβέρνηση απαλλαγμένη από ξένες κηδεμονίες, ένα πραγματικά ελεύθερο, κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος

Γενιές Ελλήνων στρατεύτηκαν χωρίς διακρίσεις στη Μεγάλη Ιδέα της αποτίναξης του ζυγού και της αποκατάστασης της εθνικής ελευθερίας. Την 25η Μαρτίου 1821 την έχτισαν και άντρες και γυναίκες. Και νέοι και γέροι. Και δεσποτάδες και καλόγεροι. Και έμποροι και γεωργοί. Και πρόκριτοι και ξωμάχοι.

Οι λόγιοι και οι προύχοντες, οι ιερωμένοι και οι δημογέροντες, αδελφωμένοι με τους ανθρώπους της στάνης και του αγρού, με τους ελεύθερους αγωνιστές των βουνών και του πελάγους κινήθηκαν από τα ίδια ιδανικά, από την ίδια κοινή φλόγα για την ελευθερία. Αυτό είναι το αξεπέραστο μεγαλείο του ‘21.

Η Κύπρος δεν ευτύχησε να συμμετάσχει σε όλο το μεγαλείο του επαναστατικού αγώνα. Ιδιάζουσες γεωγραφικές συνθήκες και η μεγάλη απόσταση από την καρδιά της επανάστασης, επέτρεψε στους Οθωμανούς, που διατηρούσαν μεγάλες δυνάμεις στρατού στο νησί, να κινηθούν προληπτικά και να καταστείλουν στη γένεσή της κάθε επαναστατική προσπάθεια.

Άλλωστε και η Φιλική Εταιρεία είχε εξαιρέσει την Κύπρο από την Επανάσταση, επειδή βρισκόταν μακριά από τις εστίες των πολεμικών επιχειρήσεων, και το ελληνικό ναυτικό δεν μπορούσε να υποστηρίξει τον ξεσηκωμό του νησιού. Η συνεισφορά της Κύπρου συνίστατο σε χρήμα και έμψυχο δυναμικό, όπως μαρτυρά επιστολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη προς τον Αρχιεπίσκοπο της Κύπρου Κυπριανό, στις 8 Οκτωβρίου 1820, που τον ευχαριστεί για τα χρήματα που συγκέντρωσε από εράνους των κατοίκων του νησιού.

Παρόλα αυτά, στις 3 Μαΐου 1821, αποβιβάστηκαν στην Κύπρο 4,000 Οθωμανοί στρατιώτες από τη Συρία και την Παλαιστίνη. Ο μουτεσελίμης Κιουτσούκ Μεχμέτ συνέταξε ένα κατάλογο 486 επιφανών Κυπρίων με επικεφαλής των Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό και διαμήνυσε στον Σουλτάνο ότι με τον πλούτο και τις διασυνδέσεις τους στην Ευρώπη οι Κύπριοι μπορούν να προμηθευτούν όπλα και εφόδια και να προκαλέσουν εξέγερση στο νησί.

Η Υψηλή Πύλη έδωσε τη συγκατάθεσή της στη σφαγή, προληπτικά, όλων των προσώπων του καταλόγου και τη δήμευση της περιουσίας τους, εκτός κι αν αποφάσιζαν να αλλαξοπιστήσουν. Το σχέδιο τέθηκε αμέσως σε εφαρμογή.

Οι πρόκριτοι κλήθηκαν στη Λευκωσία δήθεν για διαβουλεύσεις και τέθηκαν υπό κράτηση, ενώ οι περισσότεροι συνελήφθησαν στους τόπους διαμονής τους, στις 12 Ιουνίου 1821, κατά τη διάρκεια της κυριακάτικης Θείας Λειτουργίας.

Από τους 486 προγραμμένους Ελληνοκύπριους μόνο 16 κατόρθωσαν να διαφύγουν. Οι υπόλοιποι ρίχτηκαν στα μπουντρούμια και περίμεναν την ημέρα της θανάτωσής τους.

Οι εξελίξεις πιθανόν να επιταχύνθηκαν από την κυκλοφορία επαναστατικών προκηρύξεων στη Λάρνακα από τον αρχιμανδρίτη Θεόφιλο Θησέα και από την εμφάνιση ελληνικών πλοίων δυτικά της Κερύνειας, με επικεφαλής, σύμφωνα με μία παράδοση, τον Κωνσταντίνο Κανάρη.

Στις 9 Ιουλίου 1821, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός απαγχονίστηκε στην πλατεία Διοικητηρίου της Λευκωσίας κάτω από μία μουριά, ενώ την ίδια ημέρα καρατομήθηκαν οι τρεις Μητροπολίτες της Κύπρου, ο Πάφου Χρύσανθος, ο Κιτίου Μελέτιος και ο Κυρηνείας Λαυρέντιος, καθώς και άλλοι κληρικοί. Την επομένη και ως τις 14 Ιουνίου αποκεφαλίστηκαν και οι υπόλοιποι του καταλόγου.

Χρόνια αργότερα, ο εθνικός μας ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης στο επικό του ποίημα «Η 9η Ιουλίου του 1821 εν Λευκωσία Κύπρου», συμπύκνωσε μέσα στο διάλογο που είχε ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός με τον Τούρκο διοικητή, το πνεύμα της αυταπάρνησης και το ψυχικό μεγαλείο του Έλληνα. Του Έλληνα που δεν δειλιάζει μπροστά στο θάνατο, αλλά προτάσσει την απάντηση εκείνη που αντικατοπτρίζει το ήθος της υπέρτατης για την πατρίδα θυσίας.

«Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζιαιρη του κόσμου

Κανένας δεν εβρέθηκε για να την ιξηλείψει

Κανένας γιατί σσιέπει την που τα’ψη ο Θεός μας.

Η Ρωμιοσύνη εν να χαθεί όντας ο κόσμος λείψει».

Παρά τα γεγονότα, πολλοί ήταν οι Κύπριοι που πολέμησαν στον αγώνα στην Ελλάδα και διέπρεψαν στις διάφορες επαναστατικές δραστηριότητες επισύροντας έτσι τον θαυμασμό των μεγάλων μορφών του αγώνα. Δημιούργησαν εθελοντικά σώματα και στρατεύτηκαν με ενθουσιασμό κάτω από τα επαναστατικά λάβαρα της Φιλικής Εταιρείας.

Η θυσία και ο ηρωισμός του Ελληνικού λαού αλλά και οι σωστές πολιτικές κινήσεις διεθνώς που κατάφεραν να αλλάξουν την στάση μεγάλων δυνάμεων και να στηρίξουν την ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους, κατόρθωσαν τελικά να γονατίσουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία και να ξεπροβάλει η ευλογημένη ώρα που το όραμα του Ελληνικού λαού έγινε τελικά πραγματικότητα.

Στις 3 Φεβρουαρίου 1830 υπογράφεται από τις Μεγάλες Δυνάμεις το Πρωτοκόλλου του Λονδίνου, γνωστού και ως Πρωτοκόλλου της Ανεξαρτησίας του Ελληνικού Κράτους, με το οποίο αναγνωριζόταν διεθνώς η ίδρυση Ελληνικού κράτους και επισφραγιζόταν η υλοποίηση του οράματος του ελληνικού λαού και η απαρχή του ελεύθερου πολιτικού βίου του έθνους.

Κυρίες και κύριοι,

Εμείς ως Έλληνες Κύπριοι, ως οι σημερινοί πρόσκαιροι, αλλά ζωντανοί φορείς μιας κληρονομιάς 3,000 χρόνων, οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αλήθεια της ιστορίας μας. Αυτό το χρέος γίνεται πιο επιτακτικό και πιο επίκαιρο για τον Ελληνισμό της Κύπρου που δίνει τη μάχη της εθνικής επιβίωσης στη γη των προγόνων του και της επανένωσης της μοιρασμένης μας πατρίδας.

Το χρέος μας όμως δεν το ξεπληρώνουμε επαναλαμβάνοντας μηχανικά κάθε χρόνο, πομπώδεις πανηγυρικούς ή καταθέτοντας στεφάνια στις προτομές των ηρώων, αλλά ούτε με δημαγωγίες, πατριωτικές κορώνες και λαϊκισμούς.  

Αυτό που χρειάζεται είναι με όραμα, οργάνωση, ενότητα και υπευθυνότητα. Όπως το 21. Και πατριωτικό στις μέρες μας δεν είναι τα συνθήματα, αλλά το κάθε τι που καθιστά την πατρίδα μας πιο ισχυρή και πιο αξιόπιστη.

Και η ισχυροποίηση της αξιοπιστίας και της γεωπολιτικής σημασίας της Κύπρου γίνεται  με το να ξεπερνούμε αναστολές και εμπόδια και καταγάγουμε, ιστορικής σημασίας πολιτικές και διπλωματικές νίκες, ανατρέποντας ισορροπίες και συσχετισμούς δυνάμεων, αντικρούοντας τις ωμές τουρκικές απειλές, να κατακτώντας κορυφαίους  εθνικούς και στρατηγικούς στόχους.

Αυτό έγινε και στην Ελληνική Επανάσταση. Όταν άρχισε η Ελληνική Επανάσταση, οι Έλληνες είχαν να αντιμετωπίσουν την Ιερή Συμμαχία που ιδρύθηκε το 1815 από τη Ρωσία, την Αυστρία και την Πρωσία, απέβλεπε στη διατήρηση της ειρήνης στην Ευρώπη, με την καταστολή κάθε φιλελεύθερης ή εθνικής επανάστασης, οπουδήποτε και αν εκδηλωνόταν αυτή. Από την άλλη, η Αγγλία και η Γαλλία είχαν τεράστια οικονομικά συμφέροντα μέσα στα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με αποτέλεσμα να αποκηρύττουν, αρχικά, την επανάσταση και να απεργάζονται στη συνέχεια την καταστολή της. 

Η επανάσταση, αλλά και συνετοί πολιτικοί χειρισμοί άλλαξαν όμως τον ρουν της Ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής και οι μεγάλες δυνάμεις είτε βοήθησαν είτε συγκατατέθηκαν στην δημιουργία ενός ανεξάρτητου, έστω και μικροσκοπικού τότε ελληνικού κράτους.

Ως Έλληνες Κύπριοι, με σύνεση, υπευθυνότητα και ομοψυχία ξεπεράσαμε αναστολές, εμπόδια και απειλές και καταγάγαμε μεγάλες διπλωματικές και πολιτικές νίκες όπως η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με τον ίδιο τρόπο πολιτευόμαστε και σήμερα, εκμεταλλευόμενοι τον ενεργειακό πλούτο και τις γεωπολιτικές συγκύριες για να κτίσουμε μαζί με την Ελλάδα ισχυρές συμμαχίες και ερείσματα. Συμμαχίες με σημαντικές χώρες τις περιοχής όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ, αλλά και της διεθνούς πολιτικής σκηνής, όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία, και η Ιταλία, θωρακίζοντας την Κύπρο πολιτικά από τις απειλές που συνεχίζουν να υφίστανται και αυξάνονται λόγω της ολοένα και αυξανόμενης προκλητικής στάσης της Τουρκίας.

Συμμαχίες που έχουν ήδη δημιουργήσει ερείσματα στον χώρο της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, αλλά και διεθνώς με την Κύπρο να έχει αποκτήσει και συμμετοχή, και φωνή και κύρος σε όλους τους πυλώνες που αποτελούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, ή την γεωστρατηγική ή ενεργειακή πολιτική της αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.  

Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αποτρέψουμε τους εθνικούς κινδύνους, αλλά και τον ορατό πλέον κίνδυνο διχοτόμησης της Κύπρου και να δημιουργήσουμε με τον τρόπο αυτό τις προϋποθέσεις για επανένωση της πατρίδας μας, σε συνθήκες ειρήνης και ευημερίας.

Ζήτω η 25η Μαρτίου.

--------------------------

ΕΙ