Ανακοινωθέντα

Όταν ήμουν μικρός, θυμάμαι στα βιβλία γεωγραφίας του Δημοτικού μαθαίναμε ότι η Κύπρος πολιτισμικά ανήκει στην Ευρώπη και γεωγραφικά στην Ασία. Ήταν κάτι το οποίο γινόταν εύκολα δεκτό και κατανοητό ακόμη και από τα παιδιά, αφού πάντα οι Κύπριοι νοιώθαμε μέρος αυτής της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας. 

Είναι γι' αυτό, που η ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) το 2004, αποτελεί την μεγαλύτερη ίσως πολιτική κατάκτηση της χώρας μετά από την επίσημη ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Από το 2004 η Κύπρος ανήκει επίσημα, πολιτικά και διοικητικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επεκτείνοντας μάλιστα τα γεωγραφικά της όρια.

Η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, θεωρήθηκε ορθά, λόγω της εισβολής και κατοχής, ως η πολιτική θωράκιση της Κύπρου τόσον όσον αφορά στην διατήρηση της οντότητάς μας ως ανεξάρτητη χώρα, αλλά και στις προσπάθειες αποφυγής της διχοτόμησης και επίλυσης του Κυπριακού.

Αυτό που πέρασε σε δεύτερη μοίρα στη σφαίρα της δημόσιας συζήτησης, ήταν τα τεράστια οφέλη που είχε και έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην καθημερινότητα και τη ζωή μας.

Από τα καθημερινά οικονομικά οφέλη, τα οποία προκύπτουν από την ένταξή μας στην ενιαία αγορά, στο κοινό νόμισμα, όσο και από τα οφέλη τα οποία αποκομίζουμε κάθε μέρα, έστω και εν αγνοία μας από το κανονιστικό πλαίσιο το οποίο διέπει το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις πολλές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Και ο τίτλος αυτής της καμπάνιας δεν είναι καθόλου υπερβολικός. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση όντως σώζει ζωές»

Είτε από κανονισμούς και δράσεις που αφορούν στην ασφάλεια τροφίμων που καθορίζουν δράσεις και αφορούν όλα τα στάδια από την παραγωγή στην κατανάλωση, είτε από το κανονιστικό πλαίσιο για την ασφάλεια των καταναλωτών.

Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που η Κύπρος είναι ο τρίτος σταθμός αυτής της σημαντικής έκθεσης εικονικής πραγματικότητας η οποία παρουσιάζει και προβάλλει την ανταπόκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις φυσικές καταστροφές και άλλες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ευαισθητοποιώντας για τη σημασία της ανθρωπιστικής βοήθειας και της πολιτικής προστασίας.

Οφέλη που προκύπτουν από τους πιο αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς και κριτήρια σε παγκόσμιο επίπεδο και τους οποίους υποχρεωτικά εφαρμόζουν τα κράτη μέλη.

Από εκατοντάδες οδηγίες που μεταφράζονται υποχρεωτικά σε εθνικές νομοθεσίες όπως για παράδειγμα η νομοθεσία για τα παιδικά καθίσματα στα αυτοκίνητα.

Η λίστα είναι ανεξάντλητη, και η κάθε δράση έχει τη δική της συνεισφορά, σε αυτό το υπερπολύτιμο αγαθό που λέγεται σεβασμός στη ζωή. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η περισσότερη εργασία των εθνικών νομοθεσιών αφορά πλέον στην εναρμόνιση με το κοινοτικό κεκτημένο.

Και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν σώζει ζωές μόνο στην Ευρώπη αλλά και παγκόσμια. Είτε με την πολιτική Ασύλου και μετανάστευσης που έχει διασώσει χιλιάδες διωκόμενους συμπολίτες μας από τρίτες χώρες, είτε λόγω του ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελεί τον κύριο δωρητή ανθρωπιστικής βοήθειας παγκοσμίως, και μάλιστα με σημαντική κυπριακή συνεισφορά αφού η Κύπρος έχει την τιμή να προΐσταται της Επιτροπής Ανθρωπιστικής Βοήθειας με τον φίλο Χρίστο Στυλιανίδη.  

Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε φυσικά, τον αυξημένο ρόλο που απέκτησε τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω και του Χρήστου Στυλιανίδη, στη διαχείριση κρίσεων, στη διαχείριση φυσικών καταστροφών.

Όπως όλοι γνωρίζετε, ζούμε σε μια εποχή αυξημένων κινδύνων. Εκτός από την ιλιγγιώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας, έχουμε να αντιμετωπίσουμε τις κλιματικές αλλαγές, τις υβριδικές απειλές και πολλά άλλα. Ακόμη και ο σεισμός παίρνει, στην εποχή μας, μια άλλη χροιά, έχοντας να αντιμετωπίσουμε πλέον πολύ πυκνότερη δόμηση, νέα είδη υλικών και ψηλές κατασκευές.

Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν, θα πρέπει να περάσουμε σε ένα νέο στάδιο. Αντί της αντιμετώπισης καταστροφών θα πρέπει πλέον να περάσουμε στο στάδιο της διαχείρισης καταστροφών, η οποία να περιλαμβάνει και τα στάδια της πρόληψης και προετοιμασίας.

Η Κύπρος συμμετέχει  σε ομάδες εργασίας του Συμβουλίου και της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συν-διαμορφώνοντας αποφάσεις για την προστασία των πολιτών της ΕΕ από απειλές, είτε φυσικές, είτε ανθρωπογενείς. Συμμετέχει επίσης, στον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, για την προσφορά βοήθειας σε κράτη μέλη που έχουν ανάγκη, τον οποίο η Κύπρος έχει αξιοποιήσει σε διάφορες περιστάσεις, όπως ήταν η καταστροφή στο Μαρί και η μεγάλη δασική πυρκαγιά στη Σολέα.

Η πρόσφατη εξέλιξη, η δημιουργία του Μηχανισμού RescEU, δηλαδή η απόκτηση δυνατοτήτων παρέμβασης σε καταστροφές, από την ίδια την Επιτροπή της ΕΕ, ήρθε να προστεθεί ως κορωνίδα στις δυνατότητες προστασίας των πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είμαστε περήφανοι επειδή η δημιουργία της νέας προσέγγισης λαμβάνει σάρκα και οστά λόγω της επιμονής του Κύπριου Επιτρόπου Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρίστου Στυλιανίδη, προσθέτοντας με αυτό τον τρόπο νέα πεδία δράσεων για την Ευρωπαϊκή Ένωση, που σώζουν ζωές.

Η αδιάλειπτη συμμετοχή της Κύπρου στα Ευρωπαϊκά δρώμενα στον τομέα της προστασίας των πολιτών και η υιοθέτηση καλών πρακτικών, όπως επίσης και η συνεργασία όλων των κρατών μελών για την ανάπτυξη των δυνατοτήτων της χώρας μας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση καταστροφών, είναι ήσσονος σημασίας. Ήδη, το πρόγραμμα εθνικής αξιολόγησης κινδύνων της Κυπριακής Δημοκρατίας έγινε κατορθωτό μετά από ανταλλαγή εμπειρογνωμόνων με χώρες οι οποίες είχαν ήδη εμπειρίες από την εφαρμογή του.

Ως Υπουργείο Εσωτερικών, δίδουμε ιδιαίτερη σημασία στην πρόληψη των καταστροφών. Γι’ αυτό, ως Πολιτεία καταρτίσαμε εθνικό προσάρτημα στον Ευρω-κώδικα 8, με τις σεισμικές ζώνες της Κύπρου. Με αυτό τον τρόπο, οι πολιτικοί μηχανικοί της Κύπρου έχουν μια βάση για αντισεισμικό σχεδιασμό κτιρίων και άλλων υποδομών. Ιδιαίτερα για την αντισεισμική θωράκιση σχολείων είχε ληφθεί ειδική πρόνοια, από προηγούμενα έτη, σε βαθμό που έχουν ουσιαστικά συμπληρωθεί οι σχετικές εργασίες.

Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, εμπλέκονται πολλές Υπηρεσίες του κράτους.

• Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης διαθέτει ένα δίκτυο σεισμογράφων για την καταγραφή των χαρακτηριστικών των σεισμών και την ενημέρωση κρατικών Τμημάτων αλλά και του κοινού.
• Η Πυροσβεστική Υπηρεσία διατηρεί και εκπαιδεύει την Ειδική Μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ).
• Οι Επαρχιακές Διοικήσεις εμπλέκονται στο Σχέδιο «Εγκέλαδος», έχοντας τόσο εποπτικό όσο και επιχειρησιακό ρόλο.
• Οι Τεχνικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών έχουν τον συντονισμό των ομάδων πολιτικών μηχανικών για αυτοψίες αλλά και ρόλο σε ό,τι αφορά στις προδιαγραφές για την αποκατάσταση των ζημιών, σε συνεργασία με το Τμήμα Πολεοδομίας.
• Η Πολιτική Άμυνα διαχειρίζεται το Σχέδιο «Εγκέλαδος» για την αντιμετώπιση των συνεπειών που θα προκύψουν από ένα ισχυρό σεισμό, εκ μέρους του Υπουργείου Εσωτερικών, αλλά και πέντε εθελοντικές Ομάδες Διάσωσης, και δίκτυο εθελοντών ως ένα είδος αυτό-οργάνωσης της κοινωνίας μας για την αντιμετώπιση καταστροφών.

Χαρακτηριστικά, στο Σχέδιο «Εγκέλαδος» περιλαμβάνονται πρόνοιες για στέγαση και σίτιση σεισμοπλήκτων, αυτοψία υποδομών από ομάδες πολιτικών μηχανικών, αποκατάσταση των βασικών υπηρεσιών προς το κοινό το συντομότερο δυνατόν (ηλεκτρικό ρεύμα, νερό και τηλεφωνία), διατήρηση της δημόσιας υγείας, πληροφόρηση του κοινού, συντονισμό των αρμοδίων Υπηρεσιών και -γενικά- όλες τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν τόσο μετά από σεισμό όσο και προληπτικά. Υπάρχει, επίσης, πρόνοια για αποδοχή βοήθειας, αν απαιτηθεί, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και από τρίτες χώρες.

Ιδιαίτερη προσοχή στους σχεδιασμούς της πολιτείας, για αντιμετώπιση του σεισμού και άλλων καταστροφών, δίνεται στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.

Επιπρόσθετα, η Πολιτική Άμυνα, σε συνεργασία με κυπριακά Πανεπιστήμια, αλλά και εμπειρογνώμονες και επιχορήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχει καταρτίσει Εθνική Αξιολόγηση Κινδύνων, στην οποία υπολογίστηκαν, μεταξύ άλλων, οι πιθανότητες να συμβούν διάφορα σενάρια σεισμού καθώς και οι συνέπειές τους, αν τελικώς προκύψουν. Έτσι, κατά την αναθεώρηση του Σχεδίου «Εγκέλαδος» θα υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα, που θα επιτρέψουν καλύτερη εστίαση στους στόχους του Σχεδίου.

Η μελέτη για την αξιολόγηση των κινδύνων αποκάλυψε και ένα άλλο σοβαρό φαινόμενο, το οποίο προκαλείται από σεισμούς, το τσουνάμι,, που -παλαιότερα- πιστευόταν ότι δεν αποτελούσε πραγματικό κίνδυνο για την Κύπρο. Το φαινόμενο μπορεί να συμβεί μετά από ένα ισχυρό υποθαλάσσιο σεισμό ή ένα σεισμό στη ξηρά ή σε θάλασσα ο οποίος να προκαλέσει υποθαλάσσιες κατολισθήσεις. Τσουνάμι που έπληξαν την Κύπρο, κατά τους ιστορικούς χρόνους, ξεκίνησαν από την ίδια την περιοχή της Κύπρου, το Ισραήλ, τη Ρόδο, τη Σαντορίνη και την Κρήτη. Η πολιτεία θα περιλάβει και τον κίνδυνο τσουνάμι στους κινδύνους που έχει να αντιμετωπίσει η Κύπρος, με ειδικές πρόνοιες στο Σχέδιο «‘Εγκέλαδος».

Φίλες και φίλοι,

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποτελεί μόνο το μεγαλύτερο πολιτικό επίτευγμα της ανθρωπότητας μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο που διατήρησε την ειρήνη και την ασφάλεια στην ευρωπαϊκή ήπειρο για 70 και πλέον χρόνια.

Ούτε και φυσικά ο ρόλος της περιορίζεται στην αλληλεγγύη στα κράτη μέλη μέσω διαφόρων προγραμμάτων και κονδυλίων.

Διαδραματίζει καθοριστικό, θετικό και επωφελές ρόλο στη ζωή και την καθημερινότητα όλων. Διευρύνοντας τον ρόλο της ανάλογα με τις εξελίξεις. Είναι γι' αυτό που πρέπει να είμαστε περήφανοι που ανήκουμε στην Ευρώπη, και να συμμετέχουμε ενεργά και θετικά στη διαμόρφωση των πολιτικών της. Και αυτό ως Κυβέρνηση πράττουμε.

(ΑΧ/ΣΧ)