Ανακοινωθέντα

Είναι με μεγάλη χαρά που απευθύνω χαιρετισμό στο σημερινό Παγκύπριο Συνέδριο της ΣΗΔΗΚΕΚ (ΠΕΟ) – ΑΗΚ και θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση.

Ο τομέας της ενέργειας, και δη του ηλεκτρισμού, θεωρείται σήμερα ένας από τους βασικότερους παράγοντες για όλες τις εθνικές οικονομίες. Η Κύπρος, που παραμένει χωρίς οποιαδήποτε διασύνδεση με τα ενεργειακά δίκτυα της περιοχής, εξαρτάται, όπως καλά γνωρίζετε, σχεδόν αποκλειστικά από εισαγόμενη ενέργεια για κάλυψη των αναγκών της. Μόνη εξαίρεση αποτελεί η συνεισφορά των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση της χώρας, η οποία ανήλθε το 2021 στο 18,4%, ξεπερνώντας τον ενδεικτικό στόχο για ποσοστό 14,8% που είχε τεθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.

Το κόστος εισαγωγών ενέργειας, λοιπόν, επιβαρύνει σημαντικά την κυπριακή οικονομία, με τα προβλήματα να μεγεθύνονται μετά και την αύξηση της τιμής ηλεκτρισμού ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία. Είναι γι’ αυτό τον λόγο που ως Κυβέρνηση έχουμε θέσει στις βασικές μας προτεραιότητες τη μείωση του κόστους της ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, επαναπροσδιορίζοντας πλέον την ενεργειακή μας πολιτική στη βάση καθαρά τεχνοοικονομικών κριτηρίων.

Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι υλοποιούμε παράλληλα και ταυτόχρονα τις πολιτικές και δράσεις μας για ανάπτυξη ΑΠΕ και μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας, τη διαδικασία που τρέχει η ΔΕΦΑ για εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), το οποίο θα επαναεριοποιείται στο υπό κατασκευή τερματικό της ΕΤΥΦΑ για χρήση στην ηλεκτροπαραγωγή, καθώς και την εναλλακτική επιλογή που θέτουμε για μελέτη από ενδιαφερόμενες εταιρείες, της εισαγωγής στην Κύπρο φυσικού αερίου σε αέρια μορφή, μέσω αγωγού. Εάν ευοδωθούν οι νέοι μας σχεδιασμοί, η χώρα μας θα εξασφαλίσει αέριο στις χαμηλές τιμές της Ανατολικής Μεσογείου, για χρήση στην ηλεκτροπαραγωγή, αλλά και για υγροποίηση σε χερσαίο τερματικό υγροποίησης (modular τεχνολογίας) ή σε πλωτή μονάδα (FLNG) και εξαγωγή με πλοία στην Ευρώπη και τις διεθνείς αγορές.

Την ίδια στιγμή, μαζί με συναρμόδια Υπουργεία και φορείς εργαζόμαστε για ολοκλήρωση, εντός του έτους, της διαδικασίας επικαιροποίησης του Εθνικού μας Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, στη βάση της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Fit for 55» για μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030. Στο εν λόγω Σχέδιο καταγράφονται συγκεκριμένοι στόχοι, πολιτικές και μέτρα για τον ηλεκτρισμό, το φυσικό αέριο, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ηλεκτρισμός, θέρμανση/ψύξη, μεταφορές), την εξοικονόμηση ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων. Υλοποιείται δε στη βάση συγκεκριμένων και κοστολογημένων μέτρων που αποφασίστηκαν μετά από αριθμό ειδικών μελετών, με τεχνική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και γνώμονα τη μεγιστοποίηση του οφέλους που προκύπτει.

Οι βασικοί πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα είναι οι ακόλουθοι:

• Πρώτος πυλώνας, η εξασφάλιση επαρκών ποσοτήτων ενέργειας για ικανοποίηση των αναγκών της χώρας στο χαμηλότερο δυνατό κόστος, μέσω της βιώσιμης και οικονομικά αποδοτικότερης εκμετάλλευσης των εγχώριων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Προς τον σκοπό αυτό, συστήσαμε στο Υπουργείο Ενέργειας την Υπηρεσία Ενιαίας Εξυπηρέτησης για την ταχεία αδειοδότηση των έργων ΑΠΕ και προχωρούμε με τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την υποβολή και διεκπεραίωση των σχετικών αιτήσεων.
• Δεύτερος πυλώνας, η βελτίωση της απόδοσης του ενεργειακού τομέα της χώρας με μέτρα ορθολογικής χρήσης της ενέργειας, εγκατάστασης συστημάτων ΑΠΕ και χρήσης ενεργειακά αναβαθμισμένου εξοπλισμού και συστημάτων. Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, για την Προγραμματική Περίοδο 2021 – 2027, έχει εξασφαλίσει συνολικά περίπου 590 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα αξιοποιηθούν κυρίως για παραχώρηση οικονομικών κινήτρων σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και δημόσιους φορείς για να επενδύσουν σε ΑΠΕ και μέτρα ενεργειακής απόδοσης.
• Ο τρίτος πυλώνας της στρατηγικής μας αφορά στη δημιουργία των αναγκαίων υποδομών για άρση της ενεργειακής μας απομόνωσης, αναβάθμιση, επέκταση και ψηφιοποίηση του δικτύου και προώθηση συστημάτων αποθήκευσης. Στην παρούσα φάση, επείγει η υλοποίηση των έργων του δικτύου, ώστε να αρθούν τα τεχνικά εμπόδια που σχετίζονται με την περαιτέρω διείσδυση της διεσπαρμένης παραγωγής από ΑΠΕ και να μειωθούν οι περικοπές της πράσινης ενέργειας.

Η πραγμάτωση των δυνατοτήτων που δίνει το τέταρτο ενεργειακό πακέτο στους πολίτες και τις οργανωμένες Ενεργειακές Κοινότητες και τις Κοινότητες ΑΠΕ, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την τεχνολογική μεταμόρφωση των δικτύων σε έξυπνα, την ισότιμη πρόσβαση σε αυτά νέων τεχνολογιών αποθήκευσης, αλλά και την εκμετάλλευση της απόκρισης της ζήτησης. Για αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων έχει προϋπολογιστεί κονδύλι ύψους περίπου €150 εκατομμυρίων, από ευρωπαϊκούς πόρους, για την επέκταση, αναβάθμιση και ψηφιοποίηση των δικτύων. Επιπλέον, για τη δημιουργία υποδομών αποθήκευσης ενέργειας, έχουμε εξασφαλίσει κονδύλι €40 εκατομμυρίων από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, ενώ για άρση της ενεργειακής απομόνωσης της χώρας μας, προωθείται η χρηματοδότηση με €100 εκατομμύρια του έργου «EuroAsia Interconnector», της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ.

Παράλληλα, μελετούμε και υποβάλλουμε, σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς, σχόλια και εισηγήσεις για την τροποποίηση της αγοράς ηλεκτρισμού, συζήτηση η οποία ξεκίνησε εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την τροποποίηση του Μοντέλου Στόχος, έτσι ώστε να μπορέσουμε να ενσωματώσουμε τέτοιες πρόνοιες που να προωθούν την συγκράτηση τιμών σε περιόδους κρίσεων.

Κυρίες και κύριοι,

Αναμφίβολα, η ΑΗΚ αποτελεί τον κύριο ενεργειακό πυλώνα της χώρας, με τη δράση της να μην περιορίζεται αποκλειστικά στις συνήθεις δραστηριότητές της, δηλαδή την παραγωγή, προμήθεια και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά να επεκτείνεται και στη δημιουργία σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, την παροχή ενεργειακών υπηρεσιών σε τρίτους και την αφαλάτωση νερού για σκοπούς άρδευσης. Ιδιαίτερης αναφοράς χρήζει, θεωρώ, και η προσπάθεια της Αρχής για ανάπτυξη μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων, με σκοπό την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που να είναι πράσινη και χαμηλότερου κόστους, καθώς και η συνεργασία μεταξύ της ΑΗΚ και του Υπουργείου Παιδείας για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε σχολικά κτήρια, στη βάση Σχεδίου που είχε προκηρύξει το Υπουργείο Ενέργειας.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα, επίσης, να εξάρω το κοινωνικό έργο που διαχρονικά επιτελεί η ΑΗΚ, τόσο αναφορικά με την παροχή ειδικής διατίμησης και απρόσκοπτης προμήθειας ενέργειας στο σύνολο των ευάλωτων καταναλωτών ενέργειας της χώρας μας, όσο και γενικότερα μέσω της προσφοράς εκπτώσεων στα τιμολόγιά της, οι οποίες βοήθησαν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις του τόπου μας να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές δυσκολίες που προκάλεσε η πανδημία.

Για να μπορέσει όμως η ΑΗΚ να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της εποχής, να εργαστεί με ταχείς ρυθμούς προς την πράσινη μετάβαση, να ανταγωνιστεί επάξια τους ιδιώτες που θα ενταχθούν στην ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού και να παρέχει εξαιρετικής ποιότητας υπηρεσίες προς τους πελάτες της, θα πρέπει να προχωρήσει με τον εκσυγχρονισμό, την ψηφιοποίηση και τη βελτιστοποίηση των εργασιών του Οργανισμού, αναθεωρώντας στην πορεία πολιτικές, στόχους και όραμα.

Το Υπουργείο Ενέργειας, βρίσκεται στο πλάι της Αρχής σε αυτή της την προσπάθεια, την οποία στήριξε και στηρίζει με τους ακόλουθους τρόπους:

• Υπέβαλε στη ΡΑΕΚ το πλάνο εγκατάστασης συστημάτων ΑΠΕ, όπως αυτό εκπονήθηκε από την ΑΗΚ,
• Στήριξε τα αιτήματα της ΑΗΚ για χρηματοδότηση εργασιών για αναβάθμιση και αυτοματοποίηση του δικτύου ύψους €114 εκατομμυρίων από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, καθώς και για κάλυψη από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας του κόστους που θα επιβάρυνε τους καταναλωτές για την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών, ύψους €35 εκατομμυρίων.
• Υποστήριξε το αίτημα της ΑΗΚ προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να δοθεί εξαίρεση για τη συνέχιση της λειτουργίας του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στη Δεκέλεια.
• Προώθησε πλείστες από τις ζητούμενες θέσεις εργασίας, κυρίως για συγκεκριμένους τομείς όπου απαιτείται άμεση στελέχωση.
• Ζήτησε από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΗΚ να υποβάλει στο Υπουργείο ολοκληρωμένο σχεδιασμό για την αναβάθμιση του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στη Δεκέλεια.
• Εισηγήθηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο τη διενέργεια μελέτης, από εξωτερικούς Συμβούλους, για τον καταρτισμό της στρατηγικής της Αρχής για την ενεργειακή μετάβαση, με βάση τους σχεδιασμούς του Κράτους.

Για την επίτευξη όλων των πιο πάνω είναι σημαντικό όπως η ΑΗΚ συνεχίσει να επενδύει στην αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης του προσωπικού της, το οποίο και αποτελεί κλειδί για βελτίωση της παραγωγικότητας του Οργανισμού, αλλά και γενικότερα, για την ανάπτυξη πιο παραγωγικών και βέλτιστων διαδικασιών, προϊόντων και υπηρεσιών. Το προσωπικό της ΑΗΚ έχει διαχρονικά αποδείξει τη μεγάλη εμπειρία και τεχνογνωσία του, οι οποίες ήταν καταλυτικές σε περιπτώσεις κρίσεως. Συνεπώς, η δική σας συμβολή, των εργαζομένων δηλαδή στην ΑΗΚ, είναι που θα καθορίσει και το μέλλον της Αρχής σε αυτή την προσπάθεια που γίνεται για αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμό της.

Κυρίες και κύριοι,

Κλείνοντας, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω, ότι το Υπουργείο στοχεύει στη διασφάλιση της ευρωστίας και ανταγωνιστικότητας της ΑΗΚ, στο πλαίσιο της ευρύτερης αναδιάρθρωσης του τομέα της ενέργειας, και θα είναι στο πλευρό της για να τη στηρίξει σε κάθε νέα πρωτοβουλία που θα βοηθήσει και τη χώρα μας στην επίτευξη των στόχων της. Είμαι σίγουρος ότι η ΑΗΚ θα συνεχίσει να διατηρεί το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού και επιχειρηματικής ανάπτυξης που την χαρακτηρίζει και προσδοκώ σε στενή συνεργασία Υπουργείου και ΑΗΚ, για την υλοποίηση των κοινών μας στόχων.

Σας ευχαριστώ και εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του Συνεδρίου σας.

(ΓΑ)