03-04-2024 16:40
Ε΄ Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του κύκλου «Η Αρχαία Κυπριακή Γραμματεία ανά τους αιώνες»με την ειδική πτυχή: «Οι ιδρυτικοί μύθοι της Κύπρου ανά τους αιώνες και ο Όμηρος»
Διοργανώθηκε με μεγάλη επιτυχία το Ε΄ Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του κύκλου «Η Αρχαία Κυπριακή Γραμματεία ανά τους αιώνες», με την ειδική πτυχή: «Οι ιδρυτικοί μύθοι της Κύπρου ανά τους αιώνες και ο Όμηρος». Το εν λόγω Συνέδριο πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 26 Μαρτίου 2024 (16:00 - 19:30), στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Παγκυπρίου Γυμνασίου στη Λευκωσία και την Τετάρτη, 27 Μαρτίου 2024 (8:30 - 13:00), στην Αίθουσα Εκδηλώσεων Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄.
Το Συνέδριο τελούσε υπό την αιγίδα της Έντιμης Υπουργού Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας δρος Αθηνάς Μιχαηλίδου και διοργανώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (Υ.Π.Α.Ν.) (Διεύθυνση Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης και Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου), σε συνεργασία με το Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.) και το Εργαστήριο Κυπριακών Μελετών (ΕΡ.ΚΥ.ΜΕ.) του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α., το Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, τον Σύνδεσμο Ελλήνων Φιλολόγων Κύπρου «Στασίνος» και τον Σύνδεσμο Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων Σ.Ε.Κ.Φ. - Ο.Ε.Λ.Μ.Ε.Κ. Μέγας Χορηγός ήταν το Υφυπουργείο Πολιτισμού και Χορηγός Επικοινωνίας το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών.
Η διοργάνωση αυτή αποσκοπούσε στην προώθηση των σπουδών περί της Αρχαίας Κυπριακής Γραμματείας τόσο σε επιστημονικό επίπεδο όσο και στην εκπαιδευτική πρακτική, καθώς και στη σύνδεση της Αρχαίας Κυπριακής Γραμματείας ως πολιτισμικού προϊόντος, με την ιστορική πορεία της Κύπρου. Το θέμα προσεγγίστηκε διαθεματικά, καθώς η θεματολογία του Συνεδρίου κάλυψε πτυχές της λογοτεχνίας, της τέχνης, της μουσικής και της γλώσσας στη διαχρονία της. Αναδείχθηκε επίσης η συμβολή της Αρχαίας Κυπριακής Γραμματείας στη διαμόρφωση της εθνικής ταυτότητας και στην εν γένει εξέλιξη του πολιτισμού στο νησί μας.
Την Τρίτη, 26 Μαρτίου 2024, οι εργασίες του Συνεδρίου ξεκίνησαν με καλωσόρισμα από τη δρα Ειρήνη Παρασκευά Ροδοσθένους, Πρώτη Λειτουργό Εκπαίδευσης (Υ.Π.Α.Ν.) και Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου (ΔΣ) του Συνδέσμου Ελλήνων Φιλολόγων Κύπρου «ΣΤΑΣΙΝΟΣ». Στη συνέχεια, ακολούθησαν χαιρετισμοί από τον Αχιλλέα Χαλδαιάκη, Καθηγητή Βυζαντινής Μουσικολογίας και Ψαλτικής Τέχνης στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α., Εσωτερικό Μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του Ε.Κ.Π.Α. και Πρόεδρο της Επιτροπής του Πανεπιστημίου Αθηνών για την Κύπρο (Ε.Π.Α.Κ.), την Αθανασία Σμυρνιώτου, Καθηγήτρια στη Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΣΕΦΑΑ) του Ε.Κ.Π.Α και Μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του Ε.Κ.Π.Α., τον Γεώργιο Α. Ξενή, Καθηγητή Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας του Τμήματος Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, τον Δημήτρη Ταλιαδώρο, Φιλόλογο, Πρόεδρο της Ο.Ε.Λ.Μ.Ε.Κ. και Πρόεδρο του Συνδέσμου Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων (Σ.Ε.Κ.Φ. – Ο.Ε.Λ.Μ.Ε.Κ.), τον Αρχιμανδρίτη της Αρχιεπισκοπής π. Γεώργιο Χριστοδούλου, εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου Νέας Ιουστινιανής και Πάσης Κύπρου, κ.κ. Γεωργίου, τη δρα Νάτια Στυλιανού, εκ μέρους της δρος Βασιλικής Κασσιανίδου, Υφυπουργού Πολιτισμού, καθώς και τη δρα Ειρήνη Παρασκευά Ροδοσθένους, εκ μέρους της δρος Αθηνάς Μιχαηλίδου, Υπουργού Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας.
Στη συνέχεια, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, διά του εκπροσώπου του Καθηγητή Αχιλλέα Χαλδαιάκη, και ο Σύνδεσμος Ελλήνων Φιλολόγων Κύπρου «ΣΤΑΣΙΝΟΣ» διά των εκπροσώπων του, δρος Κωνσταντίνου Γιάλουκα, τέως Προέδρου του Συνδέσμου, και της δρος Ειρήνης Παρασκευά Ροδοσθένους, νυν Προέδρου, τίμησαν τον Διευθυντή Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης, δρα Κυπριανό Δ. Λούη, για την προσφορά και την αρωγή του όλα αυτά τα χρόνια στη διοργάνωση του Διεθνούς Συνεδρίου και ευρύτερα στη συμβολή του στην προσπάθεια για την καλλιέργεια της Ελληνικής Γλώσσας και τη διάδοση και διατήρηση του ελληνικού πολιτισμού στο νησί μας.
Ακολούθησε μουσική παρέμβαση με μελοποιημένη Αρχαία Κυπριακή Ποίηση από την Τετράφωνη Μικτή Χορωδία του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α. Τη Χορωδία διηύθυνε ο Νικόλαος Μαλιάρας, Καθηγητής Ιστορικής Μουσικολογίας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α. και Διευθυντής – Μαέστρος της Τετράφωνης Μικτής Χορωδίας, Μέλος της Ε.Π.Α.Κ.
Το κύριο μέρος του Συνεδρίου ξεκίνησε με εισαγωγική θεώρηση από τον Ομότιμο Καθηγητή Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας (με έμφαση στην Αρχαία Κυπριακή Γραμματεία) του Ε.Κ.Π.Α, Ανδρέα Ι. Βοσκό, με θέμα «Οι ιδρυτικοί μύθοι της Κύπρου ανά τους αιώνες και ο Όμηρος». Στη συνέχεια, εισηγήσεις παρουσιάστηκαν από τον Ομότιμο Καθηγητή Μεταβυζαντινής και Νεότερης Ελληνικής Φιλολογίας του Ε.Κ.Π.Α., Κωνσταντίνο Κασίνη, με θέμα: «Ο ποιητής, εξόριστος ή οδηγητής της πόλης;»,τον Καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Θεόδωρο Μαυρογιάννη, με θέμα «Οικιστικοί μύθοι της Κύπρου και η Αλεξάνδρα του Λυκόφρονος», καθώςκαι την Καθηγήτρια Λατινικής Φιλολογίας και Αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών, Διεθνών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του Ε.Κ.Π.Α., Αναπληρώτρια Πρόεδρο της Ε.Π.Α.Κ., Σοφία Παπαϊωάννου, με θέμα «Η Κύπρος και οι Κυπριακοί Μύθοι στη Ρωμαϊκή Ρεπουμπλικανική ποίηση».
Ακολούθησαν δύο εισηγήσεις που ανέπτυξαν τον Μύθο του Τεύκρου στην Ύστερη Αρχαιότητα: η Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Ε.Κ.Π.Α. και Διευθύντρια του Εργαστηρίου Κυπριακών Μελετών (ΕΡ.ΚΥ.ΜΕ.), Γραμματική Κάρλα, στην «Πεζογραφία», ενώ η Επίκουρη Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α., Αικατερίνη-Νίνα Καρβούνη, στην «Επική Ποίηση». Ο Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής του Ε.Κ.Π.Α. και της Ιατρικής Σχολής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου (Ε.Π.Κ.) Γεώργιος Πετρίκκος και η Εκπαιδευτικός-Ερευνήτρια δρ Αναστασία Χάματσου παρουσίασαν «Προσεγγίσεις και νοηματοδοτήσεις στον Μύθο και στην Ιστορία της ίδρυσης του Αρχαίου Ιδαλίου», ενώ η Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια του Τμήματος Φιλολογίας του Ε.Κ.Π.Α. δρ Αντιόπη Αργυρίου στην εισήγησή της με τίτλο «Φάμαι Κυπρίων» παρουσίασε παραλλαγές οικιστικών μύθων της Σαλαμίνας και της Πάφου, εντάσσοντάς τις στα ιστορικά συμφραζόμενα.
Την Τετάρτη, 27 Μαρτίου 2024, οι εργασίες της δεύτερης ημέρας του Συνεδρίου ξεκίνησαν με την εισήγηση του διακεκριμένου Κύπριου ποιητή Κυριάκου Χαραλαμπίδη με τίτλο «Μεθομηρίζειν μέθην μύθου».Η Καθηγήτρια Μεθοδολογίας της Διδασκαλίας της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας στη Φιλοσοφική Σχολή του Ε.Κ.Π.Α. Μαρίζα Φουντοπούλου μετέφερε τη συζήτηση στη διδακτική πράξη, καθώς παρουσίασε το θέμα «Τα Ομηρικά Έπη στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο: τροποποιήσεις, εμπλουτισμοί και αναπαλαιώσεις». Στη συνέχεια σύντομες εισηγήσεις από φοιτητές και φοιτήτριες του Ε.Κ.Π.Α. κάλυψαν πληθώρα θεμάτων εντός τεσσάρων θεματικών κύκλων: (α) Αρχαϊκή επική ποίηση και Κύπρια ἔπη, Ήρωες και Νέμεσις, (β) Η Αρχαϊκή επική ποίηση και ο Ομηρικός Ύμνος (Υ1:V) Εἰς Ἀφροδίτην: Αφροδίτη και Τιθωνός, (γ) Ο νόστος του Τεύκρου και οι οικιστικοί μύθοι της Κύπρου, και (δ) Μεθομηρικό έπος: Φιλοξενία και επική ποίηση από τον Νέστορα στον Διόνυσο.
Το Συνέδριο ολοκληρώθηκε με εισηγήσεις που κατέδειξαν την παρουσία της παράδοσης περί ιδρυτικών μύθων και του Ομήρου στη Νεοελληνική Λογοτεχνία. Ο Ομότιμος Καθηγητής Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Θεοδόσης Πυλαρινός, παρουσίασε το θέμα «Η αϊδιότητα των οικιστικών μύθων (από το μυθικό Ιδάλιο του Χαλκήνορα στο ψευδωνυμικό Ιδάλιο του Θοδόση Πιερίδη)», ενώ δύο εισηγήσεις επικεντρώθηκαν στο έργο του Κώστα Μόντη: η Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας – Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Κύπρου στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Λουίζα Χριστοδουλίδου, ανέπτυξε το θέμα «Ομηρικά σπαράγματα του αρχαιοελληνικού μύθου στο ποιητικό έργο του Κώστα Μόντη»και η Φιλόλογος και Υποψήφια διδάκτωρ στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Καλλιόπη Παπαδόδημα, παρουσίασε εισήγηση με τίτλο «Ο ομηρικός κόσμος στο ποιητικό έργο του Κώστα Μόντη: γλωσσική και ερμηνευτική προσέγγιση». Τέλος, ο Νεοελληνιστής, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του Α.Π.Θ. και Υπεύθυνος του περιοδικού Κυπριακή Εστία,δρΚυριάκος Ιωάννου, παρουσίασε εισήγηση με τίτλο «Με αφετηρία ορισμένες ομ(ηρ)ογενείς συνδηλώσεις, ή: μια δεύτερη ανάγνωση της “Χιώτισσας”του Βασίλη Μιχαηλίδη».
Το Συνέδριο απευθυνόταν σε καθηγητές/καθηγήτριες Φιλολόγους της Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, ακαδημαϊκούς και ερευνητές, λογοτέχνες, καθώς και στο ευρύ κοινό. Επίσης, κατά τη δεύτερη ημέρα (27 Μαρτίου 2024), τις εργασίες του Συνεδρίου παρακολούθησαν μαθητές/μαθήτριες της Α΄ Ομάδας Προσανατολισμού και Κατευθύνσεων της Β΄ και Γ΄ Λυκείου αλλά και του Γυμνασίου, έχοντας έτσι την ευκαιρία να επωφεληθούν από τις γόνιμες πνευματικές αναζητήσεις που παρουσίασαν έγκριτοι ερευνητές, φιλόλογοι και σπουδαστές της Αρχαιότητας.
(ΙΠ/ΝΓ/ΕΑθ)