Ανακοινωθέντα

Η χώρα μας διέρχεται μια πολύ κρίσιμη περίοδο, με το εθνικό μας ζήτημα να συνεχίζει να εκκρεμεί και τη συνομιλήτρια στις διαπραγματεύσεις Τουρκία να επιδεικνύει ολοένα και πιο προκλητική στάση. Η Άγκυρα εμφανίζεται να απειλεί καθημερινά Κύπρο και Ελλάδα, προβαίνοντας ταυτόχρονα σε πολεμικές συγκρούσεις με τους Κούρδους στη Συρία, με μοναδικό στόχο την εξυπηρέτηση των τουρκικών συμφερόντων. 

Μια τέτοια ημέρα, όπως η σημερινή, που γιορτάζουμε την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, ο οποίος οδήγησε στην ανεξαρτησία της Κύπρου και την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο προβληματισμός μας γίνεται ακόμα πιο έντονος. Προβληματισμός για τους λόγους των θυσιών των αγώνων που τιμούμε, για το παρόν που βιώνουμε, για τις δικές μας ευθύνες, αλλά και για την τύχη του τόπου μας.

Ο αγώνας της ΕΟΚΑ του ’55-’59, αποτελεί γεγονός μείζονος σημασίας του πρόσφατου ιστορικού παρελθόντος της Κύπρου, το οποίο αποτελεί ορόσημο στην εθνική μας ιστορία. Ήταν η ένοπλη αντίδραση του κυπριακού λαού στην άρνηση των Άγγλων αποικιοκρατών να δεχτούν το αίτημα για ένωση με την Ελλάδα και εφαρμογή του δημοκρατικού τους δικαιώματος για εθνική αυτοδιάθεση.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο λαός της Κύπρου εξέφρασε την επιθυμία του για ένωση με τη μητροπολιτική Ελλάδα. Τόσο με την εξέγερση τον Οκτώβριο του 1931, όσο και με το ενωτικό δημοψήφισμα που διενεργήθηκε τον Ιανουάριο του 1950, οι Κύπριοι διεκδίκησαν επανειλημμένα το δικαίωμα για ένωση. Παρόλα αυτά, οι Άγγλοι, τους οποίους κατά τα άλλα οι Κύπριοι υποδέχτηκαν με ελπίδα το 1878, όταν απαλλάχθηκαν από τον Τούρκο δυνάστη, βλέποντάς τους ως ένα μεταβατικό στάδιο για την πλήρη απελευθέρωσή τους, απέρριπταν κάθε ενωτικό αίτημα του κυπριακού λαού.

Εκκωφαντικές εκρήξεις που ήχησαν την 1^η Απριλίου 1955, σήμαναν την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ. Οι σελίδες της Κυπριακής Ελευθερίας ξεκίνησαν να γράφονται σε βουνά, κρησφύγετα, φυλακές και αγχόνες.

Τον πυρήνα της οργάνωσης αποτέλεσε η νεολαία, η οποία προσέτρεξε στην πρώτη γραμμή, αγωνίστηκε, φυλακίστηκε και θυσιάστηκε. Ο αγώνας της ΕΟΚΑ υπήρξε πρωτίστως αγώνας των νέων, αφού με ένθερμο ενθουσιασμό, με ανιδιοτέλεια και τον αυθορμητισμό της ηλικίας, μαθητές και σπουδαστές επέδειξαν αφοσίωση και ακλόνητη πίστη στον σκοπό του αγώνα. Οι συλλήψεις και οι φυλακίσεις μαθητών από τους Άγγλους, ήταν καθημερινό φαινόμενο. Η ρίψη φυλλαδίων, η αναγραφή συνθημάτων, η οργάνωση διαδηλώσεων, η συλλογή πληροφοριών, η ρίψη βομβών, η μεταφορά τροφίμων, οπλισμού, αλλά και εμπιστευτικών μηνυμάτων, ήταν μερικές από τις κυριότερες δραστηριότητες της μαθητικής και φοιτητικής κοινότητας.

Ονόματα όπως, Αυξεντίου, Μάτσης, Παλληκαρίδης, Καραολής, Δράκος, Λένας, Μούσκος, Πίττας, αλλά και τόσοι άλλοι, σφράγισαν με τη δράση, την αφοσίωση και το αίμα τους το κομμάτι αυτό της ιστορίας μας. Η γενιά αυτή του ’55, ακολουθώντας τον δρόμο που χάραξαν προγενέστερες γενιές του Έθνους, δόθηκαν ολοκληρωτικά σε έναν αγώνα που μοναδικό στόχο είχε τη διατήρηση και επιβίωση της εθνικής μας ταυτότητας.  

Βρισκόμενοι, λοιπόν, εμείς σήμερα ενώπιον αυτών των ηρωικών σελίδων της ιστορίας, οφείλουμε να αντλήσουμε διδάγματα και παραδείγματα, ώστε να διαχειριστούμε ορθά το παρόν και τα σημερινά δεδομένα. Γνωρίζουμε δυστυχώς, ότι οι θυσίες των ηρώων της ΕΟΚΑ, καταπατήθηκαν με τον πιο βάναυσο τρόπο το καλοκαίρι του ’74, όταν η Τουρκία εισέβαλε παράνομα στη χώρα μας, καταλαμβάνοντας και κατέχοντας μέχρι και σήμερα το 37% των κυπριακών εδαφών.

Εξήντα τρία χρόνια από την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ και 44 σχεδόν χρόνια από την τουρκική εισβολή, η Κυπριακή Δημοκρατία αγωνίζεται ακόμη να επιλύσει το εθνικό της πρόβλημα και να διασφαλίσει τα εθνικά και ανθρώπινα δικαιώματα των Κυπρίων πολιτών.

Θα πρέπει να αντιληφθούμε, ότι καθημερινά ερχόμαστε αντιμέτωποι με την ίδια μας την ιστορία. Σε αυτήν καλούμαστε να λογοδοτήσουμε και να σταθούμε ταυτόχρονα αντάξιοι σε αυτά που μας κληροδότησε, μέσω των επιλογών, των αποφάσεων και κυρίως των πράξεων μας.

Η επίλυση του Κυπριακού απαιτεί στρατηγική, μεθοδευμένο πλάνο και ορθή διαχείριση, αποβλέποντας στην κατοχύρωση της εθνικής υπόστασης της χώρας και την επαναφορά των κεκτημένων των Κυπρίων πολιτών. Δεν πρόκειται για ένα δικοινοτικό πρόβλημα, ούτε για μια εθνοτική σύγκρουση. Το Κυπριακό, που εμφανίστηκε αρχικά το ’55, ως πρόβλημα αποαποικιοποίησης και εθνικής αυτοδιάθεσης, έχει καταστεί ένα διεθνές πρόβλημα, το οποίο απειλεί τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή.

Είναι καιρός να αντιληφθεί, τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και η διεθνής κοινότητα, ότι οι διαχρονικές προειδοποιήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας για το πραγματικό πρόσωπο της Τουρκίας και τις επεκτατικές της βλέψεις, δεν ήταν απλά αποκύημα της φαντασίας μας. Άλλωστε, πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν επιβεβαιώνουν τα όσα λέγαμε στα διεθνή φόρουμ, για προσπάθειες αποκατάστασης της πάλαι πότε τεράστιας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι ένοπλες συγκρούσεις των τουρκικών δυνάμεων, τόσο στα σύνορα με τη Συρία -και συγκεκριμένα στο Αφρίν- όσο και σε τμήματα του Βορείου Ιράκ, αλλά και η συνεχής επιθετικότητα στο Αιγαίο και την κυπριακή ΑΟΖ, κάνουν έκδηλες τις ιμπεριαλιστικές διαθέσεις της Άγκυρας.

Θα πρέπει να αποτελέσει προβληματισμό και δεξαμενή σκέψης προς όλες τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου, αλλά και προς τον κάθε Κύπριο πολίτη ξεχωριστά, για το πώς πρέπει και πώς μπορούμε να διαπραγματευόμαστε με μία χώρα, η οποία αγνοεί πλήρως κανονισμούς, συμβάσεις, ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο, το δίκαιο της θάλασσας, καθώς και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Ακόμη και οι ΗΠΑ, ως η μοναδική υπερδύναμη, αρνούνται να εγγυηθούν, ή έστω να διασφαλίσουν, την εφαρμογή της οποιασδήποτε συμφωνίας επιτευχθεί.

Αναρωτιέμαι αν έχει έρθει ο καιρός για επαναπροσδιορισμό των θέσεών μας στο εθνικό μας ζήτημα, για ειλικρινή συνεργασία και συνένωση όλων των πολιτικών δυνάμεων, αν έχει έρθει ο καιρός, να σταματήσουμε να εφησυχάζουμε εαυτούς και να βολευόμαστε με την υφιστάμενη κατάσταση. Θεωρώ, ότι είναι εκ των ων ουκ άνευ να δημιουργήσουμε κίνητρα για περισσότερη και πιο ενεργή εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των όσων αυτή πρεσβεύει, ώστε να ασκηθεί επιτέλους πραγματική πίεση και να δημιουργηθεί κόστος στην Άγκυρα, σχετικά με τη μη βούλησή της για επίλυση του Κυπριακού. Αυτό θα πρέπει να γίνει μέσα από συλλογική διαβούλευση πολιτικών δυνάμεων, αλλά και ειδικών σε θέματα εξωτερικής και οικονομικής πολιτικής. Μόνο κατ’ αυτό τον τρόπο η Τουρκία θα τεθεί προ των ευθυνών της και θα αναγκαστεί να συναινέσει προς την επίτευξη μιας βιώσιμης, τουλάχιστον, λύσης.    

Ας συνειδητοποιήσουμε όλοι, λοιπόν, ότι έφτασε πλέον η ώρα να ξεπεραστούν στερεότυπα του παρελθόντος, καθώς και οποιαδήποτε αισθήματα εθνικισμού, και να τεθεί ως στόχος μια κοινή και ενιαία γραμμή διαχείρισης του προβλήματος, αποβλέποντας στην εθνική, πολιτική, κοινωνική και ανθρωπιστική αποκατάσταση των πραγμάτων στη χώρα μας.

Πεποίθησή μου αποτελεί, επίσης, και η προτεραιότητα για αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό των μηχανισμών του κράτους μας. Η εξυγίανση της νομοθεσίας, των θεσμών και γενικότερα των πολιτειακών δομών, αποτελεί εξίσου σημαντικό στόχο για μας σήμερα. Η δημιουργία μιας σύγχρονης, υγιούς και ευνομούμενης Κύπρου, σε πλαίσιο ισονομίας και ισοπολιτείας, απαλλαγμένης από κρούσματα κακονομίας και διαφθοράς, δύναται να την καταστήσει ταυτόχρονα ένα κράτος-πρότυπο, ενισχύοντας τη διπλωματική της ισχύ.

Καλούμαστε, λοιπόν, ως κράτος, να λάβουμε σοβαρά υπόψη την εθνική επιταγή και το ιερό χρέος που έχουμε να υπηρετήσουμε. Κινούμενοι σε μια διελκυστίνδα μεταξύ των προηγούμενων βιωμάτων του τόπου μας και των προκλήσεων και προοπτικών που ανοίγονται μπροστά μας, οφείλουμε να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας, να κατοχυρώσουμε τις ελευθερίες μας και να μετατρέψουμε την Κύπρο σε ένα υπόδειγμα πολιτείας δικαίου και όχι σε ένα κράτος διχοτομημένο. Και η ιστορία μας είναι το σημαντικότερο εχέγγυο που έχουμε.

«Δέκα χρόνια έστελλε τις μέλισσές του ο Ονήσιλος,

να μας κεντρίσουν,

να μας ξυπνήσουν,

να μας φέρουν ένα μήνυμα».

Τα «δέκα χρόνια» στο σχετικό ποίημα του Παντελή Μηχανικού έγιναν 44. Ας μην ξοδέψουμε άλλο χρόνο, αλλά αισθανόμενοι τον κλοιό της ευθύνης και του χρέους, ας αναλάβουμε να δικαιώσουμε τους αγώνες που δόθηκαν και τους οποίους τιμούμε και γιορτάζουμε τέτοιες μέρες, όπως η σημερινή. 

----------------------------

 ΕΚ/ΕΙ