Ανακοινωθέντα

Επιθυμούμε να σχολιάσουμε τις παρατηρήσεις σας σχετικά με τη συμμετοχή της Κύπρου στην 58^η Μπιενάλε Βενετίας, προς άρση διαφόρων παρανοήσεων και για καλύτερη ενημέρωσή σας γύρω από τις ισχύουσες διαδικασίες και πολιτικές. 

Όπως θα γνωρίζετε, μέχρι το 2001 η επιλογή των καλλιτεχνών που εκπροσωπούσαν τη χώρα μας στη διοργάνωση γινόταν από τη Συμβουλευτική Επιτροπή Επιλογής Έργων και Καλλιτεχνών, η οποία διορίζεται από τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού, απαρτίζεται από ανεξάρτητους επαγγελματίες του χώρου, με τριετή θητεία, και της οποίας προεδρεύει ο/η εκάστοτε Διευθυντής/ντρια των Πολιτιστικών Υπηρεσιών.

Από το 2003 και έπειτα, επήλθε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στη διαδικασία, βάσει της οποίας η Επιτροπή πρότεινε, συζητούσε και επέλεγε μέσα από τον κυπριακό ή τον διεθνή χώρο τον εκάστοτε Επιμελητή/τρια, ο/η οποίος/α με τη σειρά του/της καλείτο να επιλέξει τον/τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες μέσω ανοικτής πρόσκλησης. Στόχος της νέας πολιτικής ήταν ασφαλώς η περαιτέρω εκδημοκρατικοποίηση της διαδικασίας επιλογής, καθώς και η διεύρυνση του δικτύου του Κυπριακού Περιπτέρου προς ένα ευρύ φάσμα διεθνών συνεργασιών με σημαντικούς επιμελητές, κριτικούς, συγγραφείς, σχεδιαστές, παραγωγούς, περιοδικά τέχνης και εκδοτικούς οίκους. Η νέα αυτή κατεύθυνση απέφερε πολλαπλά και πρόδηλα οφέλη για την κυπριακή συμμετοχή και τους καλλιτέχνες, με άρθρα στον Διεθνή Τύπο και περιοδικά τέχνης, επακόλουθες συνεργασίες και συμμετοχές σε σημαντικές εκθέσεις, κ.ά. Αποκορύφωμα αυτής της διεθνούς αναγνώρισης ήταν η βράβευση του Κυπριακού Περιπτέρου από την Κριτική Επιτροπή της 55ης Μπιενάλε, στο πλαίσιο της οποίας συνεργάστηκε με το Περίπτερο της Λιθουανίας για την παρουσίαση μιας ανατρεπτικής έκθεσης μεγάλης κλίμακας.

Με την προοπτική της περαιτέρω διάνοιξης του ορίζοντα των συνεργασιών, το Υπουργείο και η αρμόδια Επιτροπή αποφάσισαν να υιοθετήσουν από το 2017 την πρακτική της ανοικτής πρόσκλησης και για την επιλογή του επιμελητή.

Ο ισχυρισμός σας, λοιπόν, ότι η διαδικασία δεν έχει έως τώρα αναθεωρηθεί,  δεν ευσταθεί.

Παράλληλα, ως προς την πολιτική που εφαρμόζεται θα θέλαμε να θέσουμε υπόψη σας τα εξής:

-          Κάθε συνεδρία της αρμόδιας Επιτροπής για την επερχόμενη συμμετοχή ξεκινά με συζήτηση επί της διαδικασίας - αυτή είναι άλλωστε η πρακτική που οδήγησε στις μέχρι τώρα μεταρρυθμίσεις. Επίσης, κατά τα τελευταία χρόνια το Υπουργείο συμμετείχε  επανειλημμένα σε ανοικτές διαβουλεύσεις για  το θέμα αυτό με τις ενδιαφερόμενες ομάδες και οργανωμένα σύνολα, παραμένοντας ανοικτό στον διάλογο. Νοείται ότι, προϋπόθεση για οποιαδήποτε αναθεώρηση της διαδικασίας είναι η πεποίθηση ότι η προτεινόμενη αλλαγή θα συμβάλει στην περαιτέρω αναβάθμιση της κυπριακής παρουσίας, μετά από αντικειμενικό απολογισμό και πέρα από προσωπικές σκοπιμότητες. Θα θυμάστε ότι, η πρόταση που θέσατε προς συζήτηση κατά τη δική σας θητεία, όπως αναφέρετε, δεν υιοθετήθηκε από το σύνολο της Επιτροπής.

-          Η διαμόρφωση κρατικής πολιτιστικής πολιτικής, στην οποία εμπίπτουν οι επίσημες εκπροσωπήσεις, αποτελεί κύρια αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Η πολιτική αυτή διαμορφώνεται από τους καταρτισμένους σε κάθε τομέα τεχνοκράτες, αφού ληφθούν υπόψη οι απόψεις των αρμόδιων επιτροπών σε κάθε τομέα, εγκρίνεται από τον Υπουργό και εφαρμόζεται μέσω προγραμμάτων και δραστηριοτήτων, με γνώμονα την πολιτιστική ανάπτυξη και προβολή του τόπου, δηλαδή το κοινό συμφέρον.

Όπως αντιλαμβάνεστε, η επικείμενη συμμετοχή της Κύπρου στη Μπιενάλε Βενετίας αποτελεί εξαίρεση στη μέχρι τώρα διαδικασία και προκύπτει ως μια απόφαση πολιτικής εκ μέρους του Υπουργείου, η οποία προηγουμένως συζητήθηκε και επικυρώθηκε από την αρμόδια Επιτροπή.  Η επιλογή αυτή κρίθηκε ότι εξυπηρετεί συγκεκριμένους στρατηγικούς στόχους σε σχέση με τις φετινές επετείους, προτείνοντας ταυτόχρονα ένα πλαίσιο συζήτησης με σύγχρονες προεκτάσεις για το τοπικό και το διεθνές, όπως περιγράφεται στο σκεπτικό της σχετικής Ανακοίνωσης.

Εν κατακλείδι, παρά την αδυναμία εντοπισμού της συγκεκριμένης σας αξίωσης στην ανοικτή σας επιστολή, σας διαβεβαιώνουμε ότι η έκθεση του Χριστόφορου Σάββα, όντας ερευνητική, έχει ως αφετηρία την επισκόπηση του συνόλου της υπάρχουσας βιβλιογραφίας γύρω από τον καλλιτέχνη, που περιλαμβάνει και το δικό σας συγγραφικό έργο.

Ευελπιστούμε ότι τα πιο πάνω θα μετριάσουν τις ανησυχίες σας και σας ευχαριστούμε που μας έχετε καταστήσει κοινωνούς των προβληματισμών σας.

 (ΙΠ)