Ανακοινωθέντα

Το Υφυπουργείο Πολιτισμού, το Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού και το προσωπικό του, εκφράζουν τη βαθύτατη θλίψη τους για την απώλεια της Ελένης Νικήτα, η οποία απεβίωσε το Σάββατο, 20 Απριλίου 2024.

Η Ελένη Νικήτα, διευθύντρια των πρώην Πολιτιστικών Υπηρεσιών (νυν Τμήμα Σύγχρονου Πολτισμού), υπηρέτησε με πάθος και συνέπεια τον πολιτισμό από πολλές σημαντικές θέσεις, στήριξε την καλλιτεχνική κοινότητα με βαθιά μέριμνα για τα προβλήματα  και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, ενώ υπήρξε η θεμελιώτρια σημαντικού αριθμού θεσμών στο πεδίο του σύγχρονου πολιτισμού. Ενεργούσε  με θάρρος και έμπνευση, πάντα ανοικτή στις προκλήσεις, ακόμα και με προσωπικό κόστος, προκειμένου να πετύχει τις απαραίτητες βελτιώσεις στον χώρο του σύγχρονου πολιτισμού. Αυτό το σπάνιο χάρισμα της Ελένης Νικήτα να συνδυάζει μια αιώνια έφηβη ψυχή με μια κυριολεκτικά μητρική αγάπη για τους ανθρώπους του πολιτισμού και τα επιτεύγματά τους, της χάρισε την εκτίμηση και τον θαυμασμό των καλλιτεχνών και συνεργατών της. Η επιστημονική της κατάρτιση, οι μελέτες και δημοσιεύσεις της, βοήθησαν τα μέγιστα στην ανάπτυξη της έρευνας στον τομέα των εικαστικών τεχνών, και όχι μόνο.

Η Ελένη Νικήτα γεννήθηκε στη Λευκωσία. Σπούδασε κοινωνικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Γενεύης και αργότερα έλαβε διδακτορικό τίτλο στην Ιστορία της Τέχνης με διατριβή πάνω στη ζωή και το έργο του Αδαμάντιου Διαμαντή. Εργάστηκε στο Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών και μετέπειτα στη Μορφωτική Υπηρεσία/Πολιτιστικές Υπηρεσίες, του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, από το 1977 μέχρι το 2009. Διετέλεσε διευθύντρια των Πολιτιστικών Υπηρεσιών από το 2003 έως το 2009.

Υπήρξε για πολλά χρόνια εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού στην Επιτροπή Πολιτισμού του Συμβουλίου της Ευρώπης και σε διάφορες επιτροπές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διετέλεσε επίσης Γενικός Γραμματέας της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής της UNESCO από το 2001 έως το 2009.

Ήταν συγγραφέας πολλών βιβλίων. Το βιβλίο της «Χριστόφορος Σάββα, η απαρχή μιας νέας εποχής στην κυπριακή τέχνη» τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2009 στην κατηγορία δοκίμιο-έρευνα.

Τιμήθηκε από τη γαλλική κυβέρνηση με το παράσημο του Ιππότη του Τάγματος του Ακαδημαϊκού Φοίνικα και από την αυστριακή κυβέρνηση με τον Τιμητικό Σταυρό για τις Τέχνες και τις Επιστήμες. Ήταν μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης (AICA) και της Εταιρείας Ιστορικών Τέχνης Ελλάδος. Από το 2012 συνεργαζόταν με τη Λεβέντειο Πινακοθήκη ως επιμελήτρια της κυπριακής συλλογής του Ιδρύματος Α. Γ. ΛΕΒΕΝΤΗΣ.

Με δικές της προσπάθειες η κυπριακή συγχρονη τέχνη αποκτά ένα συστηματικό και ουσιαστικό βηματισμό και παρουσία στα μεγάλα κέντρα προβολής του σύγχρονου πολιτισμού, όπως είναι για παράδειγμα η Μπιενάλε Βενετίας, ενώ, ανάμεσα σε άλλα,  θα βάλει την Κύπρο ανάμεσα στα ιδρυτικα μέλη της Μπιενάλε Νέων Δημιουργών Ευρώπης και Μεσογείου.

Η συνεισφορά της Ελένης Νικήτα στην εξέλιξη του σύγχρονου κυπριακού πολιτισμού υπήρξε τεράστια και καθοριστική. Ως ιστορικός τέχνης κατόρθωσε να φωτίσει σημαντικές πτυχές των Εικαστικών Τεχνών στην Κύπρο, καταλείποντας ένα πολυσχιδές σώμα δουλειάς το οποίο, κατά γενική ομολογία, αποτελεί, για τους νεότερους ερευνητές, καίριο σημείο αναφοράς στον τομέα αυτό και αφετηρία για νέες προσεγγίσεις και ερμηνείες.

Η Ελένη Νικήτα υπηρέτησε με πάθος και αφοσίωση τον κυπριακό πολιτισμό από όλες τις θεσμικές θέσεις στις οποίες εργάστηκε. Στάθηκε με αγάπη και γνήσια έγνοια δίπλα στους Κύπριους καλλιτέχνες υποστηρίζοντας τα αιτήματά τους και συμβάλλοντας στην άνθιση της καλλιτεχνικής δημιουργίας στην Κύπρο.

Αιωνία της η μνήμη.

(ΕΚ)