Cookies management by TermsFeed Cookie Consent
Τελευταίες Ειδήσεις

Ανακοινωθέντα

25-03-2019 11:33

Ομιλία του Πρέσβη της Ελλάδας στην Κύπρο κ. Ηλία Φωτόπουλου για την Εθνική Επέτειο

Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε  που μια θλιβερή είδηση διαπέρασε τους αιθέρες και ακούστηκε  σ΄ Ανατολή και Δύση. «Η Πόλις εάλω». Η είδηση αυτή έριξε ιδιαίτερα βαριά τη σκιά της  στον απανταχού ελληνισμό. Η επεκτατική πολιτική μιας νέας δύναμης που προελαύνει από τις εσχατιές της Ανατολής συμπαρασύρει στο διάβα της την πάλαι ποτέ κραταιά Αυτοκρατορία του Βυζαντίου. Καταλαμβάνει τη βαλκανική χερσόνησο, και χωρίς να  συναντήσει αντίσταση φτάνει μέχρι την καρδιά της Ευρώπης. Μόνο τότε γίνεται αντιληπτός ο κίνδυνος που απειλεί την ίδια την ύπαρξη της, και ενεργοποιεί  την αντίσταση κατά της οθωμανικής προέλασης.

Τετρακόσια χρόνια μετά από εκείνη την ημέρα, που αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο των γεωπολιτικών εξελίξεων των νεότερων χρόνων μια άλλη ιαχή, ιαχή πολέμου αυτή τη φορά, ξεσηκώνει τον υπόδουλο ελληνισμό. «Ελευθερία ή Θάνατος». Είναι το σύνθημα της κήρυξης του Αγώνα της Ανεξαρτησίας κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Πώς όμως προέκυψε το ξέσπασμα του αγώνα; Η πορεία αυτού του ξεσηκωμού είναι μακροχρόνια και πολύπλοκη. Οι έλληνες από τα πρώτα χρόνια της οθωμανικής κατάκτησης  θα προσπαθήσουν να επιβιώσουν προσδιορίζοντας τη σχέση τους με τον κατακτητή. Θα ενταχθούν στους θεσμούς εξουσίας της αυτοκρατορίας και θα αποκτήσουν τα προνόμια εκείνα που θα τους επιτρέψουν  να παίξουν ηγετικό ρόλο.

Με κέντρο συσπείρωσης το Οικουμενικό Πατριαρχείο, θα κατορθώσουν να ηγηθούν στα θέματα της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης, πληρώνοντας φόρο αίματος για τον αγώνα στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Θα γίνουν η σημαντικότερη δύναμη στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής της Υψηλής Πύλης και θα αναλάβουν ηγετικό και οικονομικό ρόλο στην περιφέρεια της αυτοκρατορίας. Όλοι αυτοί οι φορείς θα συμβάλλουν στη διατήρηση της ελληνικής ταυτότητας που θα οδηγήσει αργότερα και στην αφύπνιση της εθνικής συνείδησης.

Η κήρυξη του αγώνα της Ανεξαρτησίας, δεν ήταν βέβαια μόνο ένα γεγονός εσωτερικής υπόθεσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι διεθνείς συνθήκες που θα διαμορφωθούν κατά τον 17ο και 18ο αιώνα, ως αποτέλεσμα των αντιπαραθέσεων των οικονομικά ισχυρών χωρών της Ευρώπης για τον έλεγχο επί των εδαφών της αυτοκρατορίας, θα ευνοήσουν τους Έλληνες οι οποίοι θα επιτύχουν γρήγορη οικονομική, κοινωνική και πνευματική  άνοδο. Οι Μεγάλες Δυνάμεις της ευρωπαϊκής σκηνής  διεκδικούν μέσα από τη διάλυσή της την προστασία των συμφερόντων τους. Ο στόχος για τον έλεγχο των εμπορικών οδών, χερσαίων και θαλασσίων τις ωθεί να εμπλέκονται στα εσωτερικά θέματα της αντιπάλου προβάλλοντας, ως οι προστάτες είτε των ορθόδοξων χριστιανών οι μεν, είτε ως οι  προστάτες των καθολικών χριστιανών οι δε. Η έξοδος στη θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου, Αιγαίο, Αδριατική είναι ζωτικής σημασίας και ρυθμίζει τις κινήσεις τους αναλόγως.

Μέσα από αυτές τις αντιπαραθέσεις οι Έλληνες έμποροι θα καταφέρουν να πάρουν στα χέρια τους το εμπόριο της αυτοκρατορίας. Εκμεταλλευόμενοι τον ανταγωνισμό μεταξύ Αγγλίας και Ρωσίας θα γίνουν η μεγάλη ναυτική δύναμη της Μεσογείου. Διατρέχουν όλη τη βαλκανική, φτάνοντας μέχρι την επικράτεια των Αψβούργων,  διαδίδοντας την ελληνική γλώσσα και αναπτύσσοντας με τους άλλους λαούς των Βαλκανίων ισχυρούς δεσμούς. Δεσμούς που θα τους επιτρέψουν να σταθούν αλληλέγγυοι ο ένας στα απελευθερωτικά κινήματα του άλλου, εναντίον των Οθωμανών. Η οικονομική άνοδος των Ελλήνων θα οδηγήσει στη δημιουργία αστικής τάξης  και στην ανάπτυξη νέων ελληνικών εμπορικών κέντρων μέσα στην επικράτεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι Έλληνες έμποροι έρχονται σε επαφή με τις ιδέες  του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού τις οποίες και μεταφέρουν πίσω στον τόπο τους με αποτέλεσμα  να αφυπνίζεται σιγά – σιγά  η εθνική συνείδηση. Οι ριζοσπαστικές και φιλελεύθερες ιδέες του Διαφωτισμού θα βρουν εύφορο έδαφος και σε ευρύτερα  κοινωνικά στρώματα των Ελλήνων. Η άνοδος του οικονομικού επιπέδου δημιουργεί την ανάγκη για την ίδρυση μεσαίων και ανώτερων σχολών, ενώ οδηγεί πολλούς νέους για σπουδές στο εξωτερικό. Μέσα από αυτές τις διαδικασίες θα επιτευχθεί η πνευματική άνοδος που θα κατορθώσει να συνδέσει στοιχεία όλων των ιστορικών περιόδων  και να εκφράσει τη συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού και την ανάπτυξη της εθνικής συνείδησης. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ενεργοποιηθούν οι μεσαίες  και κατώτερες κοινωνικές τάξεις, οι οποίες αντιλαμβάνονται ότι το έθνος πρέπει να κινητοποιηθεί οργανωμένα και συντονισμένα στηριγμένο στις δικές του δυνάμεις, προκρίνοντας το δικό του συμφέρον, αν θέλει να ζήσει σε ανεξάρτητο ελληνικό κράτος και όχι να εξαρτάται από την υποκίνηση των ξένων δυνάμεων. Η συμβολή των ιδεών του Αδαμάντιου Κοραή. Το κάλεσμα του  Ρήγα Φεραίου για την απελευθέρωση όλων των χριστιανικών λαών της βαλκανικής. Η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας, στην οποία πρωτοστάτησαν τρεις μικρομεσαίοι έμποροι, θα οδηγήσουν το συνειδητοποιημένο ελληνικό έθνος στην κήρυξη του αγώνα της ανεξαρτησίας.

Το διεθνές πλαίσιο μέσα στο οποίο ξεσπά ο αγώνας κάθε άλλο παρά θετικό μπορεί να χαρακτηριστεί. Το ξέσπασμα τη επανάστασης βρίσκει την ομόφωνη καταδίκη του από τους ηγέτες των κρατών –μελών της Ιερής Συμμαχίας, που έχουν συγκεντρωθεί, σε ένα ακόμη συνέδριο για να ρυθμίσουν τις τύχες της ισπανικής Επανάστασης. Τα επαναστατικά κινήματα, δεν συνάδουν βέβαια με τους ιερούς σκοπούς της Συμμαχίας.

Το σθένος  ορμητικών αρχηγών οδηγεί τον αγώνα για τη δημιουργία του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Ο αγώνας που θα ακολουθήσει δεν θα είναι εύκολος. Δεν θα λείψουν οιαντιπαραθέσεις των πολιτικών,  η διχόνοια, οι παρεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων, υπέρ των δικών τους φυσικά συμφερόντων  και η εμφύλια διαμάχη.

Οι επιτυχίες των Ελλήνων τα πρώτα χρόνια έχουν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση του φιλελληνικού κινήματος στις χώρες της Ευρώπης. Η δραστηριότητα των φιλελλήνων θα παίξει καθοριστικό ρόλο για τη μεταστροφή των Μεγάλων Δυνάμεων υπέρ του ελληνικού ζητήματος. Το πλέγμα όμως των διεθνών ευρωπαϊκών σχέσεων είναι πολύπλοκο. Οι Μεγάλες Ευρωπαϊκές Δυνάμεις παρά τις αντιπαλότητες που έχουν στο Ανατολικό Ζήτημα, αντιλαμβάνονται ότι τα νέα πολιτικά δεδομένα απαιτούν άμεση ρύθμιση. Οι εμπορικές, οικονομικές δραστηριότητες στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, και της βαλκανικής χερσονήσου βρίσκονται πάντα στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος. Επομένως το ελληνικό ζήτημα ή διαφορετικά ο διαμοιρασμός των εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, καθίσταται κυρίαρχο ζήτημα των ευρωπαϊκών ισχυρών κρατών.

Ως αποτέλεσμα της μεταξύ τους αντιπαλότητας προτείνεται η δημιουργία ενός αυτόνομου κράτους φόρου υποτελούς  στον σουλτάνο. Το σχέδιο αυτό για λόγους ισορροπίας των δυνάμεων στην πορεία καταλήγει στην υπογραφή του Πρωτοκόλλου  του Λονδίνου του 1827, με τη δημιουργία του μικρού  ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Οι Έλληνες μπορούν και πανηγυρίζουν την ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, με την περιορισμένη εδαφική επικράτεια, υπό τη διοίκηση του ξένου μονάρχη, κατανοώντας βέβαια ότι ο αγώνας αυτός δεν δικαιώθηκε πλήρως. Μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού και της ελληνικής επικράτειας, όπου βρίσκονταν οι ρίζες του ελληνικού πολιτισμού εξακολουθεί να βρίσκεται  υπό τη δεσποτική διακυβέρνηση των Οθωμανών. Με τα δεδομένα αυτά διαμορφώνεται η πολιτική της Μεγάλης Ιδέας που ταυτίζεται με την απελευθέρωση του αλύτρωτου Ελληνισμού και θα καθορίσει τον προσανατολισμό της εξωτερικής μας πολιτικής, για πολλά χρόνια.  

Οι Μεγάλες Δυνάμεις  θα είναι πάντα παρούσες  και σκιά στην πορεία  του ανεξάρτητου  κράτους, φροντίζοντας ταυτόχρονα και για την ακεραιότητα των εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο αγώνας της θεμελίωσης του νεοελληνικού κράτους  μέσα από διπλωματικές επιτυχίες και αποτυχίες, παλινωδίες, διπλωματικές και πολιτικές δολοπλοκίες, ταπεινώσεις, ήττες και καταστροφή βρήκε τη δικαίωσή του με την εδαφική ολοκλήρωση του σύγχρονου  ελληνικού κράτους.

Αναλογιζόμενοι σήμερα 200 σχεδόν χρόνια μετά από την κήρυξη του εθνικό-απελευθερωτικού αγώνα, το πλέγμα των διεθνών σχέσεων, αντιλαμβανόμαστε ότι ο Αγώνας προήλθε από  μια σύνθεση αντιθέσεων, συμφερόντων και αντιπαλότητας  μεταξύ των ισχυρών δυνάμεων, για να καταλήξει προς όφελος του ελληνισμού. Σήμερα γυρίζοντας το βλέμμα μας πίσω και συγκρίνοντας τη διεθνή πολιτική της εποχής θα βρούμε αρκετές ομοιότητες, αλλά και διαφορές με τα σημερινά δεδομένα.

Γεωστρατηγικές και γεωπολιτικές μεταβολές βρίσκονται και πάλι σε εξέλιξη. Περιφερειακές συγκρούσεις, ένταση των στρατιωτικών εξοπλισμών, τρομοκρατία, έξαρση των εθνικισμών, περιχαράκωση σε ατομικιστικές αντιλήψεις επιβίωσης, βίαιος διωγμός πολιτών από τις πατρογονικές του εστίες, επιτακτική ανάγκη του ελέγχου των πλουτοπαραγωγικών πηγών συμπληρώνουν το απαισιόδοξο στίγμα της εποχής μας. Ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει με τη γειτονιά μας, μοιάζει σαν τίποτα να μη ρυθμίστηκε, τίποτα να μην επιλύθηκε. Τα Βαλκάνια, η Μέση Ανατολή, η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκονται και πάλι στο επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων. Από τότε έως σήμερα στον έλεγχο των εμπορικών δρόμων χερσαίων και θαλασσίων έρχεται να προστεθεί και ο έλεγχος των ενεργειακών δρόμων και των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Πέρα από αυτά όμως η εποχή μας έρχεται αντιμέτωπη με πολλά και δύσκολα θέματα που επιζητούν μια δίκαιη και ορθή λύση που θα συμβάλλει στην ευημερία των λαών.

Στις μέρες μας που όλα μεταβάλλονται με γοργό ρυθμό, καλούμαστε να δώσουμε τις απαντήσεις εκείνες σε όλα αυτά τα ζωτικής σημασίας θέματα που θα μας επιτρέψουν  να διασφαλίσουμε την ειρηνική συνύπαρξη και ευημερία της ανθρωπότητας.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η ΕΕ καλείται να αντιληφθεί άμεσα τα σημεία των καιρών και να παίξει καθοριστικό και αποτελεσματικό ρόλο για όλα εκείνα που έρχονται να διαταράξουν τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευημερία. Το παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον μέσα στο οποίο καλούμαστε να επιβιώσουμε έχει επιβάλλει σκέψεις και συμπεριφορές που κάθε άλλο παρά αισιόδοξα μηνύματα αποπνέουν για το μέλλον. Εμείς ως Έλληνες, ας προσπαθήσουμε με τις πράξεις μας να στείλουμε τα δικά μας μηνύματα. Να αντικαταστήσουμε  τον αυταρχισμό με τη δημοκρατία, τη βία με τη συμφιλίωση, τον ατομικισμό με την αδελφοσύνη, τα λαμπερά ανταλλάγματα με το ταπεινό κλαδί της αγριελιάς και πάνω από όλα να προσδιορίσουμε την πορεία του έθνους μας πάνω σε στέρεες βάσεις με προοπτική και όχι σε πρόσκαιρα ωφελήματα.

Η Ελλάδα και η Κύπρος, χώρες κυρίαρχες και ανεξάρτητες, έχοντας επίγνωση της ιστορικής τους διαδρομής, στηριζόμενες στα κοινά ιδεώδη, γλώσσα, πολιτισμό, θρησκεία ενισχύουν από κοινού τις δράσεις τους ως πυλώνας σταθερότητας, ασφάλειας και ειρήνης στην ευάλωτη περιοχή μας. Το ιστορικό φορτίο που φέρουμε είναι βαρύ και επιβάλλει να σταθούμε και στο μέλλον, αντάξια των προγόνων μας εκείνων στους οποίους οφείλουμε τη θέση μας στην ιστορία, αλλά και το ευ ζην.

Η Ελλάδα στέκεται διαχρονικά σταθερά προσανατολισμένη στην αναζήτηση της ειρήνης, καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια μέσα από συνομιλίες, διάλογο με πνεύμα συνεργασίας και καλής γειτονίας, και απόλυτου σεβασμού στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου να επιλύει τις οποίες διαφορές τη χωρίζουν με άλλες χώρες. Τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη συμφωνία των Πρεσπών, με τη Βόρεια Μακεδονία, με την οποία παύει μία πολυετής διαφορά, συμβάλλοντας  στην περαιτέρω ειρήνευση της  ταραγμένης περιοχής των Βαλκανίων.

Ιδιαίτερα για εμάς τους Έλληνες, παρά τις πολύχρονες συνομιλίες, σχέδια, διαπραγματεύσεις, ένα κορυφαίο ζήτημα παραβίασης των αρχών του Διεθνούς Δικαίου απαιτεί την άμεση επίλυσή του. Και αυτό δεν είναι άλλο από το Ζήτημα εισβολής και κατοχής του 38% τους εδάφους της Κύπρου μας που παραμένει υπό την κυριαρχία των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής και απαιτεί λύση. Παραμένοντας σταθεροί υποστηρικτές των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του πλαισίου Γκουτέρες, όπως αυτό διαμορφώθηκε κατά τη Διάσκεψη του Crans-Montana, επιδιώκουμε τη βιώσιμη, δίκαιη και λειτουργική επίλυσή του. Είναι γνωστό σε όλους ότι η αρνητική και καθόλου εποικοδομητική στάση της Τουρκίας αποσκοπεί στο να κλείσει ένα κύκλο έντονων και κοπιαστικών προσπαθειών για την οριστική επίλυση του Κυπριακού. Αυτή η μεθοδολογία δεν είναι αποδεκτή. Ο αγώνας όμως  συνεχίζεται σταθερά και συντονισμένα, μέχρι τη δικαίωση του, για γίνει η Κύπρος ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κανονικό κράτος, χωρίς εγγυήσεις και στρατούς κατοχής. Για να επιτύχουμε τη γαλήνη και την ευημερία σ΄ αυτή την πολύπαθη  γειτονιά της Ανατολικής Μεσογείου.

Χρόνια πολλά σε όλους.

----------------------------

ΕΙ