Ανακοινωθέντα

Τα θύματα ενός από τα πιο στυγερά εγκλήματα σε βάρος του Κυπριακού Ελληνισμού μνημονεύουμε σήμερα. Ενός προμελετημένου εγκλήματος, στο άκουσμα του οποίου, στις 12 Ιουνίου 1958, πάγωσε κυριολεκτικά η Κύπρος. Ήταν τα αθώα θύματα μιας τρομερής συνωμοσίας που οργανώθηκε  από τις μυστικές υπηρεσίες της τότε αποικιοκρατικής κυβέρνησης προκειμένου να φέρει σε πορεία σύγκρουσης και μόνιμης αντιπαράθεσης τις δυο κοινότητες της Κύπρου.

Διέβλεπε η Βρετανική αυτοκρατορία την πορεία της διεκδίκησης από τους υπόδουλους λαούς του δικαιώματος για την ελευθερία τους. Και η αντίσταση και η μαχητικότητα του Κυπριακού Ελληνισμού με τον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-59, όπως και προηγούμενα με το εθνικό δημοψήφισμα για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, ήταν τόσο σθεναρή ώστε με δόλιους τρόπους και ύπουλες κινήσεις και μεθοδεύσεις ενέπλεξε στο Κυπριακό ζήτημα την Τουρκία και τα πειθήνια εξτρεμιστικά όργανα της στην Κύπρο, καλλιεργώντας το μίσος και το διχασμό.

Στο βωμό της απαίσιας πολιτικής του διαίρει και βασίλευε ήταν που θυσιάστηκαν οι οκτώ Κοντεμενιώτες, όπως και πάρα πολλοί άλλοι συμπατριώτες μας στα επόμενα χρόνια. Τεράστιες είναι οι ευθύνες της αποικιοκρατικής κυβέρνησης.

Το καταμαρτυρούν έντονα τα γεγονότα της εποχής.

Στις 12 Ιουνίου 1958 όταν διαδόθηκε στον Κοντεμένο ότι στο γειτονικό χωριό Σκυλούρα, που ήταν μικτό, επικρατούσε αναβρασμός, γεννήθηκαν φόβοι ότι Τουρκοκύπριοι ετοιμάζονταν για επιθέσεις.  Πολλοί Κοντεμενιώτες έσπευσαν στη Σκυλούρα για να δουν τι συμβαίνει και αν χρειαζόταν να βοηθήσουν. Ελέχθησαν πολλά για αυτό το συμβάν. Η πραγματικότητα ήταν πως μέχρι τότε οι 500 Ελληνοκύπριοι και οι 300 Τουρκοκύπριοι κάτοικοι της Σκυλλούρας ζούσαν ειρηνικά χωρίς ποτέ να έρθουν σε σύγκρουση. Λίγες όμως μέρες πριν το συμβάν, οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι αντιλήφθηκαν ότι στα όρια του Τουρκοκυπριακού τομέα του χωριού είχαν τοποθετηθεί φρουροί που ήλεγχαν όλες τις κινήσεις.

Το απόγευμα της 12^ης Ιουνίου, ημέρας της διάπραξης του εγκλήματος, η ένταση κορυφώθηκε όταν οι Τουρκοκύπριοι στο καφενείο τους άκουσαν να μεταδίδεται από το ραδιοσταθμό της Άγκυρας μια εμπρηστική ομιλία του ηγέτη τους Φαζίλ Κουτσιούκ. Με φωνές άρχισαν να συγκεντρώνονται κατά μήκος της περιοχής του ελληνικού τομέα του χωριού «οπλισμένοι με μαχαίρας, πελέκεις, ράβδους και δίκρανα» σύμφωνα με τις μαρτυρίες κατοίκων της Σκυλλούρας σε υπόμνημα που ετοίμασαν λίγες μέρες αργότερα και στο οποίο προστίθεντο και τα εξής:

«Διερχόμενα αυτοκίνητα, όταν είδον τους οπλοφορούντας, αλαλάζοντας και μαινόμενους Τούρκους, ειδοποίησαν τους κατοίκους Κοντεμένου, ότι εις Σκυλλούραν επέκειτο συμπλοκή, και ότι οι Τούρκοι είχον κακάς διαθέσεις». 

Παρενέβησαν βρετανικά στρατεύματα, τα οποία, με την πρόφαση ότι θα τους έπαιρναν για ανάκριση, ανάγκασαν περίπου 30 Κοντεμενιώτες να επιβιβαστούν σε στρατιωτικά φορτηγά. Είχαν, όμως, άλλα σχέδια. Αντί να τους μεταφέρουν στο χωριό τους, εντελώς αδικαιολόγητα τους ανάγκασαν να αποβιβαστούν στα χωράφια, έξω από το τουρκοκυπριακό χωριό Κιόνελι και τους είπαν να μεταβούν στο χωριό τους περπατητοί. Λίγο πιο κάτω τους είχαν στήσει ενέδρα οι Τουρκοκύπριοι εξτρεμιστές.  Πανικόβλητοι οι Κοντεμενιώτες άρχισαν να τρέχουν για να σωθούν από τη σφαγή. Άλλοι τα κατάφεραν με τραύματα οι περισσότεροι και άλλοι όχι. Λίγο πιο πέρα οι Άγγλοι παρακολουθούσαν απαθείς.

Με μελανά χρώματα περιγράφηκε στις εφημερίδες το έγκλημα την επόμενη μέρα: 

«Αφού διήνυσαν περί τα δύο μίλια εντός των αγρών, διέκρινον πλήθος εξ 150 Τούρκων επιβαινόντων μοτοσυκλεττών και ποδηλάτων να τους καταδιώκουν εκ δύο κατευθύνσεων. Όταν τους περιεκύκλωσαν ήρχισαν να πυροβολούν κατ’ αυτών δι’ αυτομάτων όπλων. Όσοι ετραυματίζοντο και έπιπτον, υφίσταντο αμέσως επίθεσιν ανθρωπόμορφων τεράτων, τα οποία ηκολούθουν τους οπλοφόρους. Τα τέρατα ταύτα έφερον πελέκεις, μαχαίρας, σιδηρά όργανα και ρόπαλα που κατάφερον δι’ αυτών θανατηφόρα τραύματα διά να αποτελειώσουν το έργον των πρώτων». 

Ήταν καθαρά προμελετημένο το έγκλημα.  Ο σάλος που προκλήθηκε εξανάγκασε τους αποικιοκράτες να συστήσουν ερευνητική επιτροπή. Με τις μεθοδεύσεις των αποικιοκρατών όμως, οι δράστες απαλλάγηκαν «λόγω έλλειψης ικανοποιητικών στοιχείων».

Οι οκτώ Κοντεμενιώτες που σφαγιάστηκαν είναι οι:

• Χριστόδουλος Σταύρου, 34 χρόνων, Πέτρος Σταύρου, 21 χρόνων, Ιωάννης Σταύρου, 31 χρόνων, Γεώργιος Σταύρου, 17 χρόνων, Χαράλαμπος Σταύρου, 34 χρόνων, Ευριπίδης Κυριάκου, 24 χρόνων, Κώστας Μουρρή, 34 χρόνων και Σωτήρης Χατζηβασίλη, 17 χρόνων.

Βαρύς ο φόρος αίματος στους αγώνες για την προάσπιση της ελευθερίας μας. Η πορεία που ακολουθήθηκε είναι γνωστή. Ο αγώνας της ΕΟΚΑ δεν είχε το ποθητό αποτέλεσμα, αλλά η Κύπρος κέρδισε την ανεξαρτησία της, την οποία όμως η Τουρκία επιχείρησε στη συνέχεια να υπονομεύσει με τις ενέργειες της ενθαρρυμένη από την ανοχή ή και την ενθάρρυνση των ξένων. Την πολεμική επιχείρηση της Τουρκίας στην Τηλλυρία  και την τουρκανταρσία  στα τέλη του 1963 και τις αρχές του 1964, ακολούθησε η Τουρκική εισβολή δέκα χρόνια μετά, αφού προηγήθηκε η προδοσία με το πραξικόπημα της 15^ης Ιουλίου 1974.

Σε αυτή την περίοδο ο Κοντεμένος πλήρωσε και πάλι βαρύ φόρο αίματος.  Ένα από τα βλαστάρια της, ο Νικόλαος Φλουρέντζου, έπεσε προασπιζόμενος την Δημοκρατία. Δεκαοκτώ χρόνων τότε υπηρετούσε στο 281 Τάγμα Πεζικού το οποίο στάθμευε στην Μύρτου. Κατά την διάρκεια του πραξικοπήματος κλήθηκε μαζί με την μονάδα του να κινηθεί εναντίον των προασπιστών της Δημοκρατίας στην Πάφο.  Όταν διατάχθηκε να πυροβολήσει εναντίον συμπατριωτών του,  είχε την τόλμη να αρνηθεί. Για την παράτολμη, συνειδητή αντίσταση του στο έγκλημα κατά της πατρίδας του,  πλήρωσε βαρύ τίμημα αυτός και η οικογένεια του.         

Ένα άλλο τέκνο του Κοντεμένου, ο Αριστοφάνης Ανδρέου,  ετοιμαζόταν να μεταβεί στην Αγγλία για σπουδές ύστερα από τη θητεία του  στην Εθνική Φρουρά, ωστόσο το πραξικόπημα και η τουρκική εισβολή ανέτρεψαν τα σχέδιά του. Ήταν στρατιώτης της 33ης μοίρας καταδρομών και πολέμησε εναντίον των τουρκικών στρατευμάτων στον Άγιο Γεώργιο και στις ακτές της Κερύνειας. Στις παρυφές του Πενταδακτύλου,  έξω από το χωριό Τέμπλος  έπεσε νεκρός. Παρέμενε στον κατάλογο των αγνοουμένων για 35 χρόνια, έως ότου αναγνωρίστηκαν τα οστά του με τη μέθοδο του DΝΑ.

Ένα άλλο παιδί του Κοντεμένου που πολέμησε ηρωικά κατά των Τούρκων εισβολέων, παραμένει ακόμα στον κατάλογο των αγνοουμένων. Είναι ο Νικόλαος Παπαχριστοδούλου, υποδεκανέας της 33ης Μοίρας Καταδρομών, ο οποίος πολέμησε τους Τούρκους εισβολείς στις ακτές της Κερύνειας.

Ερρωμένη αντίσταση στον Αττίλα πρόβαλε και ο επίσης Κοντεμενιώτης Ανδρέας Κωνσταντίνου, στρατιώτης του 281  Τάγματος Πεζικού ο οποίος πολέμησε τους Τούρκους στις μάχες του 5 Μίλι, της Λαπήθου και του Καραβά. Περιλαμβάνεται στην ειδική κατηγορία των 126 πεσόντων που τα λείψανα τους δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί.

Αγνοούμενοι επίσης είναι και δυο Κοντεμενιώτες που τον Ιούλιο του 1974 ήταν πολίτες. Πρόκειται για τον Παντελή Χατζηχριστοφόρου και τον γιο του Χριστάκη Χατζηχριστοφόρου οι οποίοι χάθηκαν στην περιοχή του Κορμακίτη Λιβερών.

Μνημονεύοντας σήμερα τους νεκρούς του Κοντεμένου και προσευχόμενοι για τους αγνοουμένους της κοινότητας, ανανεώνουμε τη δέσμευση μας να εργαστούμε για τη δικαίωση της θυσίας και της προσφοράς τους. Δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να εργαστούμε για την επανένωση της πατρίδας μας και να δημιουργήσουμε τις συνθήκες ώστε να προχωρήσουμε σε μια άλλη εποχή, μετατρέποντας την Κύπρο σε τόπο ειρήνης, ασφάλειας, δημοκρατίας και ευημερίας για όλους ανεξαίρετα τους κατοίκους της.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχοντας πλήρη επίγνωση του ιστορικού αυτού χρέους, συνεχίζει τον αγώνα με σταθερή βούληση, αποφασιστικότητα και υπευθυνότητα, παραμένοντας προσηλωμένος στη διαπραγμάτευση μιας λύσης εντός του πλαισίου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών και των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Στόχος, μια βιώσιμη και λειτουργική λύση πλήρως ευθυγραμμισμένη με το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, που θα επανενώνει την Κύπρο σε ένα σύγχρονο και πραγματικά ανεξάρτητο από οποιεσδήποτε ξένες εξαρτήσεις, κράτος.

Άλλες είναι όμως δυστυχώς οι επιδιώξεις της Τουρκίας, όπως φαίνεται  και από την πρωτοφανή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη. Η Τουρκία επιδιώκει να υποστηρίξει τα δικά της άνομα συμφέροντα εις βάρος της ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας των κρατών της περιοχής, ενεργώντας πειρατικά στη θαλάσσια περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Δικός της στόχος δεν είναι μια λύση του Κυπριακού, δίκαιη και λειτουργική, σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο, αλλά μια λύση που να θέτει ολόκληρη την Κύπρο υπό τον έλεγχο της και να εξυπηρετεί πρωτίστως τα δικά της συμφέροντα.

Επομένως, το πρώτιστο είναι η Τουρκία να τερματίσει τη συνέχιση των ενεργειών της που επηρεάζουν δυσμενώς την προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων και να επιδείξει πραγματική καλή βούληση και θέληση ώστε οι διαπραγματεύσεις να διεξαχθούν σε ένα καλό και πολλά υποσχόμενο κλίμα.

Γι’ αυτή τη λύση θα πρέπει να εργαστούμε όλοι, με ενότητα, υπευθυνότητα και σύνεση. Η κρισιμότητα των στιγμών δεν επιτρέπει την απουσία κανενός. Οφείλουμε να ανταποκριθούμε στο μέγιστο των δυνατοτήτων μας και των προσδοκιών του λαού μας, ώστε να τερματίσουμε την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί εδώ και 45 χρόνια στο νησί μας, δικαιώνοντας και τη θυσία των ηρώων μας.

----------------------------

ΡΜ/ΕΙ