Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα βαθιάς συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας μνημονεύουμε σήμερα στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου τους ηρωικά πεσόντες κατά την τουρκική εισβολή του 1974 με καταγωγή από το Ποτάμι, που τις φρικτές μέρες του πολέμου πρόσφεραν απλόχερα και με θάρρος τις υπηρεσίες τους προς τη δοκιμαζόμενη πατρίδα.

Γεώργιος Κτωρή και Χριστόφορος Χριστοφόρου, αντιστάθηκαν στις υπέρμετρες δυνάμεις του εχθρού, και υπερασπιζόμενοι τις αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας, έπεσαν μαχόμενοι στο βωμό του καθήκοντος. Την ίδια ώρα προσευχόμαστε και αναπέμπομε δέηση για τον Γεώργιο Στυλιανού Αλλαγιώτη, του οποίου η τύχη παραμένει ακόμα αδιευκρίνιστη και το όνομά του, 47 χρόνια μετά, συμπεριλαμβάνεται στο μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων, που αναμφίβολα αποτελούν μία από τις τραγικότερες συνέπειες της τουρκικής εισβολής.

Κυρίες και κύριοι,

Με επίγνωση του χρέους και της οφειλής μας απέναντι σε όλους όσοι θυσιάστηκαν για την πατρίδα και σε όσους ακόμα αγνοούνται, εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη και τον σεβασμό μας, διατηρώντας παράλληλα αναλλοίωτη την ιστορική μας μνήμη, την πίστη και την αποφασιστικότητά μας να συνεχίσουμε με υπευθυνότητα και ομοψυχία τον αγώνα μας για εθνική δικαίωση, για απελευθέρωση και επανένωση του τόπου μας.

Σαράντα επτά χρόνια από τη θυσία των ηρώων που τιμούμε σήμερα, το Κοινοτικό Συμβούλιο Ποταμίου, η Κυβέρνηση και όλοι εμείς που βρισκόμαστε σήμερα εδώ, υποκλινόμαστε μπροστά στο ηθικό μεγαλείο των νέων αυτών παλληκαριών και μνημονεύουμε την αγνή φιλοπατρία και την αυταπάρνηση, με την οποία αντιστάθηκαν και αγωνίστηκαν, αντιμετωπίζοντας τον πάνοπλο Αττίλα. Τη βαθιά εκτίμηση και τον απεριόριστο σεβασμό μας, εκφράζουμε και προς τις οικογένειες των τιμώμενων ηρώων μας, που με ήθος, αξιοπρέπεια και ψυχική αντοχή υπομένουν όλα αυτά τα χρόνια το δυσαναπλήρωτο κενό της απώλειας των δικών τους ανθρώπων.

Το τραγικό καλοκαίρι του 1974 σημάδεψε ανεξίτηλα τη σύγχρονη ιστορία του τόπου μας. Το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας υπέσκαψε τη  δημοκρατική νομιμότητα, προσφέροντας άλλοθι στην Τουρκία να εφαρμόσει τα διχοτομικά της σχέδια εις βάρος της Κύπρου. Η βάρβαρη τουρκική εισβολή, που ακολούθησε, σκόρπισε παντού το θάνατο και την καταστροφή με ολέθριες και ανυπολόγιστες μέχρι σήμερα συνέπειες. Οι νεκροί, οι αγνοούμενοι, οι ηρωικοί μας εγκλωβισμένοι, οι χιλιάδες συμπατριώτες μας, που έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα, η συνεχιζόμενη παράνομη κατοχή των πατρογονικών εδαφών μας, ο εποικισμός και η καταστροφή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, συνθέτουν με δραματικό τρόπο το πικρό σκηνικό του κυπριακού προβλήματος.

Κάθε χρόνο μνημονεύουμε και τιμούμε ως ελάχιστη οφειλή όλους όσοι υπερασπίστηκαν με τη ζωή τους τα ιερά χώματα της πατρίδας μας και πιστοί σε αξίες και ιδανικά, κατέγραψαν πράξεις απαράμιλλου θάρρους και ηρωισμού. Την ίδια ώρα όμως αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη και την υποχρέωση να διαπαιδαγωγήσουμε τις νεότερες γενιές, ώστε να αγωνίζονται με προσήλωση για αξίες διαχρονικές και πανανθρώπινες, καλλιεργώντας τον αλληλοσεβασμό, την ενότητα και   την ομοψυχία.

Ο Γεώργιος Κτωρή γεννήθηκε στο Ποτάμι τον Ιανουάριο του 1954. Ήταν το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά του Κτωρή Γεωργίου και της Ζηνοβίας Κυπριανού. Μπήκε από νωρίς στη σκληρή βιοπάλη και εργαζόταν στις οικοδομές ενώ ως νέος γεμάτος όνειρα και όρεξη για ζωή, προγραμμάτιζε το γάμο του με την αγαπημένη του αμέσως μετά την απόλυσή του από την Εθνική Φρουρά.  Η στρατιωτική του θητεία ολοκληρώθηκε στις 17 Ιουλίου 1974, ωστόσο τρεις μόλις μέρες μετά, η πατρίδα τον καλούσε σε επιστράτευση. Ανταποκρίθηκε πρόθυμα, χωρίς κανένα δισταγμό, σαν γνήσιος και αγνός πατριώτης και ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες που του δόθηκαν, κατατάγηκε στο 256 Τ.Π.

Την 21^η Ιουλίου 1974 συμμετείχε με την ομάδα του στη μάχη που διαδραματίστηκε για την κατάληψη του τουρκοκυπριακού χωριού Αγγολέμι, στην περιοχή του θύλακα Λεύκας. Η μάχη συνεχίστηκε μέχρι τα ξημερώματα της 22^ας Ιουλίου, οπότε οι Τούρκοι στρατιώτες σήκωσαν λευκή σημαία και παραδόθηκαν. Με διαταγή του διοικητή μία ομάδα εισχώρησε στο χωριό. Οι υπόλοιπες, μία εκ των οποίων ήταν και η ομάδα του Γεωργίου, παρέμειναν και παραφύλαγαν από τα υψώματα το χωριό. Κάποια στιγμή η ομάδα του, η οποία αποτελείτο από έξι στρατιώτες αναζήτησε νερό. Ο Γιώργος ανέλαβε να τους προμηθεύσει από παρακείμενο πηγάδι, που βρισκόταν σε κοντινή μάνδρα, ένεκα της εξοικείωσης που είχε με τα ζώα. Έφτασε στον προορισμό του, πότισε τα ζώα, γέμισε τα παγούρια των συμπολεμιστών του και πήρε το δρόμο της επιστροφής, τον οποίο όμως δεν ολοκλήρωσε, αφού ο πυροβολισμός που ακούστηκε έκοψε το νήμα της ζωής του. Τάφηκε ομαδικά μαζί με στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ στο δεύτερο κοιμητήριο Λακατάμιας. Ακολούθως, έγινε εκταφή και μεταφορά όλων των οστών στην Καρδίτσα για ταυτοποίηση. Με την ολοκλήρωση των διαδικασιών τα ιερά λείψανα επέστρεψαν στη γενέτειρα του Γεώργιου Κτωρή και τάφηκαν με τις δέουσες τιμές από την πολιτεία στις 4 Ιουνίου 2005.

Ο Χριστόφορος Χριστοφόρου γεννήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1949 και ήταν παιδί του Κυριάκου και της Παναγιώτας Χριστοφόρου. Μόλις ολοκλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία το 1969 εργάστηκε ως υδραυλικός συγκολλητής στα Δημόσια Έργα. Με την έναρξη της τουρκικής εισβολής και στο κάλεσμα για επιστράτευση ανταποκρίθηκε άμεσα και παρουσιάστηκε στο 256 Τ.Π. στην Πεντάγια, όπου πρόσφερε τις πολύτιμες υπηρεσίες του μαζί με τον μέχρι σήμερα αγνοούμενο συγχωριανό του, Γεώργιο Στυλιανού Αλλαγιώτη. Για 36 ολόκληρα χρόνια και ο Χριστόφορος θεωρείτο αγνοούμενος, μέχρι που τα οστά του ανευρέθηκαν στο πλαίσιο του Προγράμματος της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων, που λειτουργεί υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Ακολούθως ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA, οπότε ενημερώθηκε και η οικογένειά του, η οποία έγραψε τον τραγικό και συνάμα ηρωικό επίλογο με την ταφή του στο Ποτάμι, στις 3 Οκτωβρίου 2010.

Ο Γεώργιος Στυλιανού Αλλαγιώτης γεννήθηκε στην Κυπερούντα στις 8 Αυγούστου 1946. Ήταν το ένα από τα έξι παιδιά της πολύτεκνης οικογένειας του Στυλιανού και της Θεοφανίας Αλλαγιώτη.

Το 1972 νυμφεύθηκε στο Ποτάμι με την Κωνσταντίνα Πολυβίου, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά, τον Ανδρέα και τη Φάνη. Εργαζόταν ως υπεύθυνος τραπεζοκόμος στο ξενοδοχείο Ledra Palace στη Λευκωσία και είχε μία ήρεμη και όμορφη οικογενειακή ζωή, στην οποία ο πόνος, η θλίψη, η καταστροφή και ο παραλογισμός του πολέμου δεν είχαν καμία θέση. Ωστόσο το 1974, με την έναρξη της τουρκικής εισβολή, έδωσε δυναμικά το παρόν του στην γενική επιστράτευση και παρουσιάστηκε ως έφεδρος στρατιώτης στο 256 Τ.Π. Μαζί με το συγχωριανό και συμπολεμιστή του Χριστόφορο Χριστοφόρου έλαβαν μέρος σε όλες τις επιχειρήσεις του λόχου τους που είχε ως έδρα την Πεντάγια καθώς, επίσης, στο Αγγολέμι, στην Ελιά, στη Λεύκα. Την 31^η Ιουλίου και 1^η Αυγούστου 1974 κατευθύνθηκαν μαζί με το τάγμα τους και αναπτύχθηκαν στη γραμμή Καραβά-Λαπήθου με διαταγή να τοποθετήσουν περιμετρικά της γραμμής και απέναντι στον εχθρό γαλανόλευκες σημαίες, έτσι ώστε στην περίοδο εκεχειρίας το ελικόπτερο των Ηνωμένων Εθνών να διαπιστώσει ότι οι δύο έρημες κωμοπόλεις βρίσκονταν ακόμα υπό τον έλεγχο της Εθνικής Φρουράς. Παρόλο που η αίσθηση της προδοσίας ήταν διάχυτη, τόσο ο Χριστόφορος Χριστοφόρου όσο και ο Γεώργιος Στυλιανού Αλλαγιώτης παρέμειναν πιστοί στο καθήκον, χωρίς να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους, μαχόμενοι μέχρι την τελευταία στιγμή, προκειμένου να διαφυλάξουν με όλη τη δύναμη της ψυχής του, ακόμα και με την ίδια τους τη ζωή, τα ιερά χώματα της πατρίδας. Ξημερώματα της 6^ης Αυγούστου, εν μέσω συμφωνημένης εκεχειρίας, ο Αττίλας εξαπέλυσε άνανδρη επίθεση για να καταλάβει τον Καραβά και τη Λάπηθο. Τα παλληκάρια του 256 Τ.Π., ανάμεσα τους ο Χριστόφορος και ο Γεώργιος, αντιμετώπισαν με θάρρος και τόλμη τον πάνοπλο εχθρό. Ακολούθησε η διαταγή του διοικητή του τάγματος για σύμπτυξη των δύο λόχων στην αμυντική γραμμή Βασίλειας- Βαβυλά. Οι επιλαρχίες των αρμάτων μάχης των ασύγκριτα υπέρμετρων τουρκικών δυνάμεων κατάφεραν μέχρι το απόγευμα να εγκλωβίσουν δεκάδες μαχόμενους συμπολεμιστές της Εθνικής Φρουράς. Ελάχιστοι ήταν αυτοί που κατάφεραν να διαφύγουν. Ο Γεώργιος Αλλαγιώτης θεάθηκε για τελευταία φορά στις 7 Αυγούστου 1974 στο χωριό Λάπηθος, οπότε και συνελήφθη από τους Τούρκους εισβολείς. Η αγαπημένη του οικογένεια ζει μέχρι σήμερα με αναπάντητα βασανιστικά ερωτήματα, βιώνοντας όλα αυτά τα χρόνια την απουσία του συζύγου και του πατέρα, γεγονός που στιγματίζει ακόμα ανεπανόρθωτα την καθημερινότητά της.

Κυρίες και κύριοι,

Σήμερα 47 χρόνια μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974, ο τόπος μας εξακολουθεί να βιώνει τις καταστροφικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής.  Βασικός στόχος της Κυβέρνησης ήταν και παραμένει να οδηγηθούμε σε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, που θα μας απελευθερώνει από τον κατοχικό στρατό και θα επανενώνει την πατρίδα μας, απαλλάσσοντας την από το αναχρονιστικό σύστημα των εγγυήσεων. Η ελληνοκυπριακή πλευρά επαναλαμβάνει την ισχυρή της δέσμευση για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και ουσιαστική εμπλοκή σε ένα εποικοδομητικό διάλογο εντός του πλαισίου που έθεσε ο ΓΓ του ΟΗΕ. Ήδη με αφορμή και την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη η συζήτηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ κ. Γκουτέρες, πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα ευνοϊκό κλίμα και επικεντρώθηκε γύρω από θέσεις και απόψεις, οι οποίες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ελπίδα και προοπτική για επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό.   

Η Κύπρος, ως κράτος μέλος της ΕΕ, παραμένει απόλυτα προσηλωμένη στις αρχές και στις αξίες, που διέπουν το ευρωπαϊκό κεκτημένο, αλλά και στη βάση των αποφάσεων και των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών. Επιδιώκουμε μια λειτουργική λύση, που να είναι αποδεκτή από το λαό να διασφαλίζει πρωτίστως την ειρήνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και την ευρωπαϊκή ταυτότητα του κράτους μας.

Πρώτιστη υποχρέωση, αλλά και ύψιστη τιμή σε όσους έδωσαν τη ζωή τους και σε όσους αγνοούνται ακόμα είναι να επανενώσουμε την πατρίδα μας, δημιουργώντας παράλληλα συνθήκες ασφάλειας και προοπτικές ευημερίας, ανάπτυξης και προόδου για όλους τους νόμιμους κατοίκους του τόπου μας. Μόνο έτσι θα εκπληρώσουμε το επιτακτικό μας χρέος απέναντι στους ήρωές μας. Μόνο έτσι θα δικαιωθούν οι θυσίες τους.

Ας είναι αιωνία η μνήμη τους και φωτεινός φάρος το παράδειγμά τους. Το μεγαλείο της θυσίας και της άδολης προσφοράς τους προς την πατρίδα να κατευθύνει την πορεία μας μέχρι την απελευθέρωση και την εθνική μας δικαίωση.

(ΣΧ)