Ανακοινωθέντα

Είναι μερικές στιγμές στη ζωή μας που τις ξεχωρίζουμε. Στιγμές οι οποίες αποκτώντας μία ιδιαίτερη αξία στη συλλογική μας μνήμη, προσθέτουν περηφάνια και  μας κάνουν να αισθανόμαστε τιμή για όσα σε αυτό τον μικρό τόπο μπορέσαμε να δημιουργήσουμε.

Για την πατρίδα μας μία τέτοια ιδιαίτερη στιγμή, αποτελεί η μέρα που ο Γιώργος Κυριακίδης στις 30 Οκτωβρίου του 1986, πραγματοποίησε με επιτυχία στο Παρασκευαΐδειο Μεταμοσχευτικό Κέντρο στη Λευκωσία, την πρώτη μεταμόσχευση νεφρού.

Δότρια ήταν μία νέα μητέρα 49 ετών και λήπτρια η 22 ετών κόρη της.

Για πρώτη φορά στην Κύπρο, όχι πολύ αργότερα από άλλες περισσότερο ανεπτυγμένες στον τομέα της ιατρικής επιστήμης χώρες, ένας άνθρωπος με την ομάδα που δημιούργησε, πέτυχε κάτι το οποίο οι περισσότεροι από εμάς θεωρούσαμε πως ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί στην Κύπρο.

Και όμως. Οι διθυραμβικοί τίτλοι των εφημερίδων της επόμενης ημέρας, έδιναν αυτή την αίσθηση της έκπληξης που συνοδεύεται από περηφάνια και ελπίδα πως πολλά σπουδαία πράγματα μπορούν να γίνουν σε αυτό τον τόπο εάν άνθρωποι επιστήμονες, εμπνευσμένοι, οραματιστές και αποφασισμένοι να πετύχουν, θέτουν τις προσωπικές τους δυνατότητες στην υπηρεσία των συνανθρώπων τους.

Και το τονίζω:  Των συνανθρώπων μας γενικότερα και όχι των συμπολιτών μας και το επισημαίνω γιατί η εμβληματική πρώτη μεταμόσχευση που πραγματοποίησε ο Γιώργος Κυριακίδης στην Κύπρο, δεν άνοιγε μόνο τον δρόμο για ιατρικές υπηρεσίες πρωτοφανείς για τους Κυπρίους πολίτες.

Στην ουσία, άνοιγε την ίδια στιγμή τον δρόμο για την ένταξη της χώρας μας σε ένα επιστημονικό δίκτυο που μας συνέδεε με όλο τον κόσμο, σε ένα δίκτυο που σήμερα η Κύπρος αποτελεί εκλεκτό μέλος.

Με το πρώτο βήμα, την πρώτη μεταμόσχευση, ο Γιώργος Κυριακίδης ανοίγοντας τον δρόμο αυτό στάθηκε στη συνέχεια με συνέπεια για δεκαετίες πρωτοπόρος στον τομέα των μεταμοσχεύσεων.

Στο Παρασκευαΐδειο Μεταμοσχευτικό Κέντρο πραγματοποιήθηκαν έκτοτε σχεδόν 900 νεφρικές μεταμοσχεύσεις, αριθμός εξαιρετικά μεγάλος εάν κανείς λάβει υπόψη το μέγεθος της χώρας μας.

Σε αυτό το σημείο νιώθω την ανάγκη και επιτρέψτε μου να εξάρω την καθοριστική συμβολή του Γώγου Παρασκευαΐδη που μέσα από τις δράσεις του Ιδρύματος Γώγου και της Θέλμας Παρασκευαΐδη δημιούργησαν το Μεταμοσχευτικό Κέντρο.

Η μεταμόσχευση οργάνων αποτελεί μαζί με την αποκωδικοποίηση του DNA, ίσως  το μεγαλύτερο επίτευγμα της μάχης της Ιατρικής στον 20ό και 21^ο αιώνα έναντι της φθοράς στον ανθρώπινο οργανισμό που προκαλεί η χρόνια δυσλειτουργία κάποιου ζωτικού οργάνου.

Με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκσυγχρονίσαμε περαιτέρω το σύστημα μεταμόσχευσης οργάνων, ώστε αυτό να είναι εναρμονισμένο με τα υψηλότερα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα.

Η νέα νομοθεσία εισήγαγε το Συμβούλιο Μεταμοσχεύσεων που αποτελείται από δέκα μέλη που εκπροσωπούν όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς της πολιτείας, της κοινωνίας και των ίδιων των ασθενών, για τον καλύτερο έλεγχο της ποιότητας και της ασφάλειας των μεταμοσχεύσεων, την ιχνηλασιμότητα δοτών, οργάνων και ληπτών.

Από το 1986 που έγινε η πρώτη μεταμόσχευση στην Κύπρο μέχρι και σήμερα, το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας έχει να παρουσιάσει σημαντικά επιτεύγματα σε σχέση με τις μεταμοσχεύσεις οργάνων.

Περίπου 200 μεταμοσχεύσεις νεφρών στο Γενικό Νοσοκομείο έχουν πραγματοποιηθεί, με τη βιωσιμότητα των μοσχευμάτων στα τρεισήμισι έτη μέσο όρο παρακολούθησης  να είναι περίπου 97%, τη στιγμή που σε άλλες αναπτυγμένες χώρες είναι γύρω στο 90-94% μόνο για το πρώτο έτος.

Η βιωσιμότητα των ιδίων των ασθενών ξεπερνά το 97% στα τρεισήμισι έτη μέσο όρο παρακολούθησης, ενώ σε άλλες αναπτυγμένες χώρες κυμαίνεται γύρω στο 96-97% μόνο το πρώτο έτος.

Όπως πάντοτε συμβαίνει με τις σπουδαίες εξελίξεις, και τους εμπνευσμένους πρωτοπόρους, ο Γιώργος Κυριακίδης πρωτοστάτησε σε ένα κίνημα ζωής, το κίνημα των δοτών οργάνων. Η συμβολή του παράλληλα στην ευαισθητοποίηση των πολιτών υπήρξε, επίσης, καθοριστική, γιατί απέδειξε με το έργο του πως η δωρεά οργάνων αποτελεί προσφορά ζωής. 

Για να μπορούμε να περηφανευόμαστε για τις επιτυχίες του Μεταμοσχευτικού μας Κέντρου, έχει προηγηθεί η αλτρουιστική πράξη των δοτών οργάνων.

Χωρίς αυτούς ως απαραίτητη προϋπόθεση δεν θα υπήρχε η μεταμόσχευση. Η πρώτη τιμή,  η πρώτη αναγνώριση απευθύνεται λοιπόν σε εκείνους που πολλοί από αυτούς, ακόμη και στη φοβερή στιγμή του θανάτου ενός οικείου προσώπου, βρίσκουν το κουράγιο να στηρίξουν έναν άλλο συνάνθρωπό μας.

Το Υπουργείο Υγείας βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση για την αύξηση της δωρεάς από μεταθανάτιους δότες, μέσω διάφορων ενεργειών που συμβάλλουν στη διαφώτιση των πολιτών για τη μεταθανάτια αλλά και τη ζώσα δωρεά οργάνων, στηρίζοντας παράλληλα τους συμπολίτες μας που προβαίνουν στην κορυφαία αυτή πράξη αλτρουισμού.

Θέλω να συγχαρώ το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών που σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας ανέλαβαν αυτή την πρωτοβουλία, ένα έργο που  ακολουθεί τον πρωτοπόρο των μεταμοσχεύσεων και των δράσεων όσον αφορά την ενθάρρυνση και είναι πάντα καλό να αναφέρονται στον Δρα Κυριακίδη.

Ενδεικτικά αναφέρω πως με πρόσφατες ενέργειες του Συμβουλίου Μεταμόσχευσης και του Υπουργείου Υγείας, οι άμεσες οικογένειες των θανόντων δοτών οργάνων δικαιούνται πλέον δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στα δημόσια νοσοκομεία ως έμπρακτη αναγνώριση της προσφοράς τους.

Πρόσθετα, οι ζώντες δότες οργάνων που τείνουν χείρα βοήθειας με τον αλτρουισμό τους παρακολουθούνται διά βίου δωρεάν στο Μεταμοσχευτικό για θέματα που σχετίζονται με τη δωρεά των νεφρών.

Πέραν τούτων, το Υπουργείο Υγείας αναγνωρίζοντας τη σημαντικότητα της μεταμόσχευσης οργάνων, προχωρά στη δημιουργία ανεξάρτητου χώρου για το Μεταμοσχευτικό Κέντρο, όπου θα περιθάλπονται οι μεταμοσχευμένοι ασθενείς κατ’ αποκλειστικότητα.

Ο άνθρωπος που σήμερα τιμούμε, ο Γιώργος Κυριακίδης υπηρέτησε με πάθος, και ενθουσιασμό την ιατρική. Για αυτό και άφησε ως παρακαταθήκη το σπουδαίο έργο που σήμερα μνημονεύουμε.

Η δική μας ευθύνη είναι να συνεχίσουμε και να επεκτείνουμε αυτή την τεράστια προσφορά. Αυτή ας είναι η καλύτερη αναφορά στη μνήμη του.

(ΡΜ/ΣΧ)