Ανακοινωθέντα

Καλησπέρα σας και ευχαριστώ όλους και όλες που είστε απόψε εδώ.

Ευχαριστώ επίσης τη Νεολαία Οικολόγων για τη συνδιοργάνωση της εκδήλωσης, τον Δήμο Λευκωσίας για τις διευκολύνσεις που παραχωρήθηκαν για τη διεξαγωγή της, το Μουσικό Σχολείο Λευκωσίας και ιδιαίτερα τα παιδιά που είναι σήμερα μαζί μας, τον αφηγητή Γιώργο Παπακωνσταντίνου που θα μας στείλει μηνύματα ζωής, καθώς και τους υποστηρικτές της εκδήλωσης, το Ενεργειακό Γραφείο Κύπρου, τον Κυπριακό Σύνδεσμο Αειφόρου Τουρισμού, την Οικολογική Κίνηση Κύπρου και το 10.10 COSMOS, για τη συνεργασία και την διοργάνωση των δραστηριοτήτων.

Προτού αναφερθώ στο θέμα της αποψινής εκδήλωσης δεν μπορώ να μην εκφράσω τον συγκλονισμό μου για την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση χθες βράδυ στη Μόσχα με θύματα ανυποψίαστους πολίτες, όπως και για τις συνεχιζόμενες συρράξεις στη γειτνιάζουσα με την Κύπρο Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, σημειώνοντας ότι στο παγκόσμιο γίγνεσθαι τίποτα δεν είναι μακριά μας και ότι όλα μάς αφορούν.

«Ώρα της Γης» απόψε. Η ανθρωπότητα είναι αντιμέτωπη και με μια άλλη κρίση, την κλιματική. Αυτή την παγκόσμια, συμβολική και συλλογική ώρα γινόμαστε ένα, σβήνουμε τα φώτα για να στείλουμε ένα ηχηρό μήνυμα. Η «Ώρα της Γης» δεν σημαίνει μία ώρα σκοτάδι. Αντίθετα, τα κλειστά φώτα φωτίζουν τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε προς ένα πιο φωτεινό, πιο βιώσιμο μέλλον για τον πλανήτη μας, για εμάς, για τις επόμενες γενιές. Ο πλανήτης καταρρέει και εκπέμπει σήμα κινδύνου! Σε εμάς όλους εναπόκειται να ανταποκριθούμε…

Σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (ΔΕΚΑ), η αύξηση της θερμοκρασίας του κλιματικού συστήματος είναι αδιαμφισβήτητη. Στην πρόσφατη επίσης Έκθεση για το Κλίμα, του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO), καταγράφεται ότι το 2023 σημειώθηκαν νέα αρνητικά ρεκόρ σε κάθε δείκτη: ρεκόρ θερμοκρασιών και επιπέδων αερίων του θερμοκηπίου, οξίνισης ωκεανών, ανόδου της στάθμης της θάλασσας, υποχώρησης παγετώνων.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Antonio Guterres αναφέρει: Ο πλανήτης είναι στο «χείλος της καταστροφής», ενώ η «ρύπανση από τα ορυκτά καύσιμα προκαλεί ένα άνευ προηγούμενου κλιματικό χάος». Το κλιματικό χάος με το οποίο βρισκόμαστε αντιμέτωποι αποτελεί τριπλή απειλή: για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία, και είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την απώλεια της βιοποικιλότητας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα — καύσωνες, ξηρασία και ερημοποίηση των εδαφών, πυρκαγιές — την επισιτιστική ανασφάλεια, την ανθρώπινη υγεία και ευημερία.

Τα πιο πάνω, όμως, είναι το σύμπτωμα. Το αίτιο και το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης της θερμοκρασίας αποδίδεται στις δικές μας ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως είναι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η συνεχιζόμενη μη βιώσιμη παραγωγή, η υπερεκμετάλλευση των πόρων, η μη αειφόρος διαχείριση της φύσης και των εδαφών, η υπερκατανάλωση, η μη χρήση ΑΠΕ και περιβαλλοντικά βιώσιμων μέσων μεταφοράς.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ο σημαντικότερος περιβαλλοντικός κίνδυνος για την υγεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Στην ΕΕ προκαλεί κάθε χρόνο περίπου 400.000 πρόωρους θανάτους, ενώ το εξωτερικό κόστος που συνεπάγεται σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις στην υγεία ανέρχεται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ. Τα αιωρούμενα σωματίδια, το διοξείδιο του αζώτου και το τροποσφαιρικό όζον είναι οι ατμοσφαιρικοί ρύποι που ευθύνονται για τους περισσότερους από τους εν λόγω πρόωρους θανάτους, προκαλώντας περισσότερους από 1.000 κατά μέσο όρο κάθε ημέρα, αριθμός ο οποίος είναι υπερδεκαπλάσιος των θυμάτων τροχαίων δυστυχημάτων. Ιδιαίτερα εκτεθειμένοι είναι οι άνθρωποι που ζουν σε αστικές περιοχές, δηλαδή περίπου το ένα τέταρτο των Ευρωπαίων.

Από το πρώτο κάλεσμα του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση Αυστραλίας (WWF) το 2007 για να κλείσουν τα φώτα για μία ώρα με στόχο την ευαισθητοποίηση για το κλίμα, σήμερα το κίνημα έχει εξαπλωθεί παγκoσμίως. Το 2023 συμμετείχαν στην «Ώρα της Γης» πάνω από 7.000 πόλεις σε 190 χώρες, δηλαδή ένα ποσοστό 97% παγκοσμίως. Το κάλεσμα αυτό έχει μετουσιωθεί σε έναν δυνατό συμβολισμό της ενότητας και της δέσμευσης των ανθρώπων για την προστασία του περιβάλλοντος αξιοποιώντας τη δύναμη της συλλογικής δράσης, έχει πυροδοτήσει συζητήσεις, έχει ενημερώσει, έχει εμπνεύσει απτές αλλαγές, μικρές και μεγάλες, και σε τοπικό επίπεδο αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα. Ωστόσο, παρόλο που διαρκεί συμβολικά μία μόνο ώρα, ο σταθερός στόχος είναι η έκκληση για δράσεις και μέτρα αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης από όλους μας, καθημερινά.

Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα και στο πλαίσιο της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, οι χώρες της ΕΕ καλούνται να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 με τον στόχο να καταστεί η ΕΕ κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Κύριος στόχος και της Κύπρου είναι η επίτευξη αυτών των πράσινων στόχων μέσω εφαρμογής των απαραίτητων μέτρων όπως, μεταξύ άλλων, μεγάλος αριθμός σχεδίων επιχορήγησης και άλλων προσαρμογών για ταχύτερη υιοθέτηση λύσεων χρήσης και αποθήκευσης ανανεώσιμης ενέργειας, η προώθηση της κυκλικής οικονομίας, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης, η μεταρρύθμιση της πράσινης φορολογίας και η εφαρμογή του θεσμού των Πράσινων Κοινοτήτων.

Το Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος, γνωρίζοντας το πόσο ευάλωτη είναι η Κύπρος στην κλιματική αλλαγή, έχει θέσει στις προτεραιότητές του και έχει αρχίσει ενέργειες και συνέργειες για τη δημιουργία κλιματικά ουδέτερων κοινοτήτων (για την κατακόρυφη μείωση ρύπων), ξεκινώντας από τις κοινότητες της Τιλλιρίας και της Κοιλάδας του ποταμού Ξερού και Διαρίζου, προσδίδοντας στις τελευταίες και την πρόθεση μετατροπής τους σε Απόθεμα Βιόσφαιρας της UNESCO. Παράλληλα, το Ενεργειακό Γραφείο Κύπρου, μετά από ανάθεση της παρούσας διακυβέρνησης, συνεργάζεται ήδη με ανάλογες ενέργειες και δράσεις με Δήμους και καταρτίζει στρατηγική κλιματικής ουδετερότητας για τις όλες τις κοινότητες στις περιοχές που ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία.

Περαιτέρω, το Γραφείο της Επίτροπου έχει δρομολογήσει δράσεις για την υιοθέτηση πολιτικών που αφορούν τη φυσική και βιοκλιματική δόμηση, την προστασία του φυσικού και πολιτισμικού τοπίου, καθώς και για την προστασία της κτιστής και άυλης μας κληρονομιάς, την προστασία των ακτών και συμμετέχει σε δράσεις για την προστασία και την ενίσχυση της βιοποικιλότητας.

Η «Ώρα της Γης» μάς υπενθυμίζει την άρρηκτη και αδιαπραγμάτευτη σχέση μας με το περιβάλλον και ότι απαιτείται επείγουσα δράση σε παγκόσμιο επίπεδο, με ενότητα πολιτών, κυβερνήσεων, επιχειρήσεων, για έναν πιο βιώσιμο κόσμο και μια ευημερούσα κοινωνία σε απόλυτη αρμονία με τη φύση.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας και για την ενεργό συμμετοχή σας στη σημαντικότερη ώρα για τον πλανήτη και τον άνθρωπο.

(ΑΣΠ)