Ανακοινωθέντα

«Exploring Business Avenues in East and South East Asia»

Θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω τους διοργανωτές - τον Επιχειρηματικό Σύνδεσμο Κύπρου–Νοτιοανατολικής Ασίας και τον Κυπριακό Οργανισμό Προσέλκυσης Επενδύσεων “Invest Cyprus”- για την πρόσκληση να συμμετάσχω στη σημερινή Ημερίδα. Είναι με ιδιαίτερη χαρά που παρευρίσκομαι, καθώς μέσα στο πλαίσιο της εκδήλωσης, δίνεται η ευκαιρία σε βασικούς παίκτες του οικονομικού και επιχειρηματικού οικοσυστήματος της χώρας μας, είτε προέρχονται από τον δημόσιο, είτε από τον ιδιωτικό τομέα, να συζητήσουν και να ανταλλάξουν απόψεις, για αυτή την τόσο στρατηγικής σημασίας περιφερειακή αγορά.

Αναμφίβολα, η Νοτιοανατολική Ασία παρουσιάζει μεγάλες προοπτικές για προώθηση των οικονομικών συμφερόντων της Κύπρου, για αύξηση του εμπορίου και προσέλκυση ξένων επενδύσεων, οι οποίες στο παρόν στάδιο, τουλάχιστον, δεν αξιοποιούνται στην ολότητά τους, στον βαθμό που θα μπορούσαν. Η χώρα μας μοιράζεται σημαντικές θεμελιώδεις αξίες και αρχές με χώρες της περιοχής, όπως είναι ο αμοιβαίος σεβασμός της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της ισότητας για όλα τα κράτη, όπως, επίσης, η σημασία της ανάπτυξης ισχυρών οικονομικών δεσμών. Ξεκάθαρα, πρόκειται για ένα σύμπλεγμα χωρών το οποίο ως Κύπρος οφείλουμε να μελετήσουμε πιο προσεκτικά και να ενδυναμώσουμε τη συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. Κι αυτό ακριβώς που διαφαίνεται μέσα από τη σημερινή εκδήλωση είναι ότι έχουν αναγνωριστεί οι σημαντικές προοπτικές και ευκαιρίες και έχουν αρχίσει να γίνονται σημαντικά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να χαιρετίσω την απόφαση του ΚΕΒΕ για την ίδρυση του Επιχειρηματικού Συνδέσμου Κύπρου – Νοτιοανατολικής Ασίας, ο οποίος, είμαι πεπεισμένος, ότι θα συμβάλει καθοριστικά στη δημιουργία συνεργασιών μεταξύ του επιχειρηματικού κόσμου της Κύπρου, με επιχειρηματίες από ανερχόμενες αγορές όπως η Ινδονησία, η Μαλαισία, οι Φιλιππίνες, η Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ, το Λάος και η Μιανμάρ, αλλά και περισσότερο αναπτυγμένες, όπως η Ιαπωνία και η Σιγκαπούρη. Ταυτόχρονα, η αναθεωρημένη στρατηγική του Οργανισμού “Invest Cyprus” η οποία περιλαμβάνει τις προαναφερθείσες αγορές στις προτεραιότητές του, αλλά και στις προγραμματισμένες δράσεις του για το 2019, θα λειτουργήσουν σίγουρα ενισχυτικά στις προσπάθειες που καταβάλλονται για προώθηση της Κύπρου στην περιοχή και αξιοποίηση των ευκαιριών που προσφέρονται.

Στο Υπουργείο Εξωτερικών, οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας εντάσσονται σε πολλαπλά επίπεδα στις προτεραιότητες πολιτικής του Υπουργείου. Μιας νέας πολιτικής προσέγγισης, που ξεκινήσαμε μετά την οικονομική κρίση και έχει, αν θέλετε, ως κύριο και βασικό χαρακτηριστικό τον τερματισμό του μονοθεματικού χαρακτήρα της εξωτερικής μας πολιτικής που ήταν το βασικό της συστατικό στο πρόσφατο παρελθόν. Και ενώ η επίλυση του κυπριακού προβλήματος θα παραμένει πάντα η πρώτη μας προτεραιότητα μέχρι την επίτευξη του εν λόγω στόχου, στο επίκεντρο της εξωτερικής μας πολιτικής, ξεκινήσαμε μια θετικής προσέγγισης και χαρακτήρα στρατηγική, πολύμορφη και πολυθεματική, προβάλλοντας τα μοναδικά χαρακτηριστικά της Κύπρου και αξιοποιώντας στον μέγιστο δυνατό βαθμό τη γεωγραφία και τη γεωστρατηγική μας θέση. Μια στρατηγική η οποία θεωρούμε ότι έχει και θετική επίδραση στις προσπάθειές μας για επίλυση του Κυπριακού.

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω δεδομένα και έχοντας ως βασικό στόχο η εξωτερική πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας να ανταποκριθεί στις ανάγκες της εποχής και τις απαιτήσεις του σύγχρονου διεθνούς συστήματος, καθορίσαμε τρείς βασικούς πυλώνες πολιτικής:

(1) Πρώτον, την αναβάθμιση του ρόλου μας στην περιοχή και την εμβάθυνση των σχέσεων μας με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου,

(2) Δεύτερον, την εντατικότερη και ουσιαστικότερη συμμετοχή μας στα τεκταινόμενα της ΕΕ, και

(3) Τρίτον, την αναβάθμιση των συζητήσεων και σχέσεών μας με τα Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και με άλλους ισχυρούς δρώντες του διεθνούς συστήματος, όπως είναι η Ιαπωνία και η Ινδία.

Οι πυλώνες που έχω αναφέρει στηρίζονται και ενισχύονται και από νέες προσεγγίσεις που σταδιακά αξιοποιούνται και αφορούν δράσεις που είναι άμεσα συνυφασμένες με την εξωτερική πολιτική, όπως είναι η ενεργειακή, αμυντική, οικονομική, πολιτιστική και ψηφιακή διπλωματία.

Φίλες και φίλοι,

Αδιαμφισβήτητα, οι σχέσεις της Κύπρου με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, ενισχύονται ,πρωτίστως και σε σημαντικό βαθμό, μέσα από την ιδιότητά μας ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσδίδει ιδιαίτερη σημασία και προωθεί τις σχέσεις της με τις χώρες αυτές, τόσο σε διμερές επίπεδο, αλλά και σε περιφερειακό, μέσω της Ένωσης Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN). Για παράδειγμα, τον Ιανουάριο, παρευρέθηκα στην Υπουργική Διάσκεψη της ΕΕ με τις χώρες της περιοχής που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, όπου, ανάμεσα σε άλλα, αποφασίσαμε την αναβάθμιση των σχέσεων των δυο περιοχών σε Στρατηγικό Συνεταιρισμό και, ταυτόχρονα, επαναβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας για ενδυνάμωση των σχέσεων και της συνεργασίας μας σε όλους τους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Συνεπώς, η πολιτική βούληση και από τις δυο πλευρές είναι πλέον ξεκάθαρη.

Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό ότι η Κύπρος μπορεί να επωφελείται άμεσα από τις εμπορικές συμφωνίες που συνάπτει η ΕΕ με τις χώρες της περιοχής. Η πρόσφατη για παράδειγμα υπογραφή της Συμφωνίας Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης ΕΕ - Ιαπωνίας, αναμένεται ότι θα έχει αμοιβαία πολλαπλά οφέλη για τις εμπλεκόμενες οικονομίες, ως αποτέλεσμα τη μείωση των δασμών, αλλά και άλλων μη δασμολογικών περιορισμών. Την ίδια στιγμή, η υπογραφή της Συμφωνίας στέλνει και πολύ ισχυρά πολιτικά μηνύματα όσον αφορά την κοινή πεποίθηση και βούληση της ΕΕ και της Ιαπωνίας σε σχέση με τα οφέλη του ελεύθερου εμπορίου, σε μια εποχή όπου (εσείς είμαι σίγουρος γνωρίζετε πολύ καλά) οι αυξημένες τάσεις προστατευτισμού είναι γεγονός.

Πέραν της Ιαπωνίας, η ΕΕ έχει, επίσης, υπογράψει εμπορική συμφωνία με τη Σιγκαπούρη, ενώ έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις για εμπορική συμφωνία με το Βιετνάμ.  Παράλληλα, έχουν ξεκινήσει και συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες με τη Μαλαισία, την Ταϊλάνδη, την Ινδονησία, καθώς και οι προσπάθειες για μια Συνολική Δια-Περιφερειακή Συμφωνία μεταξύ ΕΕ και χωρών της περιοχής που στοχεύει, μεταξύ άλλων, στη μείωση των δασμών για προϊόντα, περαιτέρω φιλελευθεροποίηση του εμπορίου υπηρεσιών - συμπεριλαμβανομένων των χρηματοοικονομικών, ναυτιλιακών και νομικών υπηρεσιών  - καθώς, επίσης, πρόνοιες για την προστασία των επενδύσεων.

Από όλα όσα έχω προαναφέρει, είναι ξεκάθαρες οι ευκαιρίες που προκύπτουν από τις σχέσεις που η ΕΕ αναπτύσσει με τις χώρες της περιοχής και τη συνομολόγηση Συμφωνιών οικονομικού, πολιτικού και άλλου χαρακτήρα.  Σε όλες αυτές τις εξελίξεις και συζητήσεις, η Κύπρος συμμετέχει ενεργά, προωθώντας τα συμφέροντά της και αξιοποιώντας στο μέγιστο βαθμό τις δυνατότητες που προσφέρει η διαπραγματευτική ισχύς της ΕΕ και η ιδιότητά της ως μέλος της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας. Το γεγονός αυτό, είναι ένας από τους κύριους λόγους που εκ των βασικών πυλώνων της εξωτερικής μας πολιτικής, όπως έχω προαναφέρει, είναι η αναβάθμιση της συμμετοχής μας στα τεκταινόμενα των Βρυξελλών και η ουσιαστική μας συμμετοχή στις συζητήσεις σε επίπεδο ΕΕ είτε αυτές αφορούν οικονομικά θέματα, εμπορικά, πολιτικά, κ.ά. Ήταν ακριβώς μέσα σε αυτό το πλαίσιο που 15 χρόνια μετά την ένταξή μας στην ΕΕ, αποφασίσαμε πριν μερικές βδομάδες τη σύσταση Μόνιμης Γραμματείας Ευρωπαϊκών Θεμάτων στο Υπουργείο Εξωτερικών, έτσι ώστε, ανάμεσα σε άλλα, να είμαστε σε θέση να ενισχύσουμε τον οριζόντιο συντονισμό επί των Ευρωπαϊκών Θεμάτων, αλλά και την ενίσχυση του ρόλου και της παρουσίας μας στις συζητήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Κυρίες και κύριοι,

Πέραν της ΕΕ, και σε διμερές επίπεδο προβαίνουμε σε σχετικές ενέργειες για ενίσχυση των σχέσεών μας με τις χώρες της περιοχής. Ειδικότερα σε σχέση με την Ιαπωνία, οι διμερείς μας σχέσεις προωθούνται και ως βασική συνισταμένη του τρίτου πυλώνα της εξωτερικής μας πολιτικής που έχω προαναφέρει. Σε αυτό το πλαίσιο, πέρυσι, είχαμε το άνοιγμα Πρεσβείας της Ιαπωνίας στη Λευκωσία και αντίστοιχα, η Κύπρος προχωρά με ίδρυση Πρεσβείας στο Τόκυο. Το περασμένο καλοκαίρι είχαμε την υψηλού επιπέδου επίσκεψη του τότε Υφυπουργού Εξωτερικών της Ιαπωνίας, κ. Nakane, η οποία ακολουθήθηκε από δική μου επίσημη επίσκεψη στην Ιαπωνία τον Οκτώβριο. Και στις δύο περιπτώσεις είχε επιβεβαιωθεί η προθυμία των δύο χωρών για ενίσχυση της συνεργασίας σε ένα ευρύ φάσμα τομέων με ειδική έμφαση στον εμπορικό και οικονομικό τομέα.

Όσον αφορά στην οικονομική συνεργασία, εντοπίστηκαν αρκετοί τομείς στους οποίους υπάρχει δυνατότητα ανάπτυξης, μεταξύ των οποίων η ενέργεια, η ναυτιλία και ο τουρισμός. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι, από τις επαφές που είχαμε, διαπιστώθηκε ότι η Ιαπωνία ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, μια περιοχή που κατατάσσεται ιδιαίτερα ψηλά στις προτεραιότητες εξωτερικής πολιτικής της χώρας και, ως εκ τούτου, ο ρόλος της Κύπρου στην περιοχή, καθώς και οι τριμερείς μηχανισμοί συνεργασίας που έχουμε θεσπίσει, (πρώτος πυλώνας της εξωτερική μας πολιτικής), προκαλούν το ενδιαφέρον της Ιαπωνίας.

Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι οι σχέσεις της Κύπρου με την Ιαπωνία σε πολιτικό επίπεδο έχουν εισέλθει σε μια νέα τροχιά με ιδιαίτερη δυναμική, η οποία ευελπιστούμε ότι με τη συνέχιση των προσπαθειών μας, θα αρχίσει σύντομα να αποδίδει απτά αποτελέσματα. Προς αυτή την κατεύθυνση, καθοριστικής σημασίας είναι και ο δικός σας ρόλος αφού γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι ισχυρές διακρατικές σχέσεις σε πολιτικό επίπεδο προϋποθέτουν ισχυρές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις, και είναι και αυτός ένας επιπλέον λόγος που χαιρετίζουμε ιδιαίτερα τη σημερινή εκδήλωση και τη σύσταση Επιχειρηματικού Συνδέσμου Κύπρου – Νοτιοανατολικής Ασίας.

Φίλες και φίλοι,

Έχω, μέχρι στιγμής, αναφερθεί στην προώθηση των σχέσεων της Κύπρου με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας και πώς αυτή επιδιώκεται μέσα από τους τρεις πυλώνες της εξωτερικής μας πολιτικής. Υπάρχει όμως και μια άλλη, εξίσου σημαντική διάσταση που ενισχύει τις προσπάθειές μας αυτές και σχετίζεται με την απόφαση του Υπουργείου Εξωτερικών να αναβαθμίσει την έννοια της Οικονομικής Διπλωματίας σε πολιτική υψηλής προτεραιότητας. Μια απόφαση που εντάσσεται στην ευρύτερη προσπάθεια εκσυγχρονισμού και αναδιοργάνωσης του Υπουργείου Εξωτερικών που βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια.

Από τον Οκτώβριο του 2016 συστάθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών Μονάδα Οικονομικής Διπλωματίας, με στόχο την προώθηση και ανάπτυξη στενών και ουσιαστικών σχέσεων με όλους τους βασικούς συντελεστές του κυπριακού οικονομικού και επιχειρηματικού οικοσυστήματος. Έκτοτε, συστάθηκε από το Υπουργείο το δίκτυο Φίλων της Οικονομικής Διπλωματίας, ενώ σε μηνιαία βάση διοργανώνονται συναντήσεις των διπλωματών και των Φίλων της Οικονομικής Διπλωματίας στο Υπουργείο Εξωτερικών, με φιλοξενούμενους εξέχουσες προσωπικότητες από το κυπριακό και το διεθνές οικονομικό και επιχειρηματικό οικοσύστημα.

Παράλληλα, πετύχαμε το 2017 την εξασφάλιση χρηματοδότησης ύψους 135.000 ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την εκπόνηση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την Κυπριακή Οικονομική Διπλωματία με ξεκάθαρους στόχους, αλλά και σχετικά σχέδια δράσης.

Το Υπουργείο Εξωτερικών συντονίζει την προσπάθεια αυτή, στην οποία κλήθηκαν και συμμετέχουν εκπρόσωποι των βασικών συντελεστών του κυπριακού οικονομικο-επιχειρηματικού οικοσυστήματος, συμπεριλαμβανομένων φυσικά του ΚΕΒΕ και του Οργανισμού “Invest Cyprus”. Στόχος μας είναι, σε συνεργασία με τους διεθνείς συμβούλους στους οποίους έχει μόλις τον περασμένο μήνα ανατεθεί από την Επιτροπή η εκπόνηση της στρατηγικής, να χαραχθεί εντός του τρέχοντος έτους ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για το κυπριακό μοντέλο οικονομικής διπλωματίας. Για αποτελεσματικότερη εφαρμογή της στρατηγικής, έχει προβλεφθεί και εκπαίδευση του συνόλου του διπλωματικού προσωπικού και άλλων αξιωματούχων του Κράτους, στις πρακτικές και στην ενεργό εξάσκηση της οικονομικής διπλωματίας.

Η εν λόγω στρατηγική αναμένεται ότι θα βοηθήσει στον εντοπισμό παραδοσιακών, καθώς και άλλων, νέων τομέων της οικονομίας που παρουσιάζουν θετική προοπτική για την προώθησή τους στο εξωτερικό. Επίσης, η στρατηγική αναμένεται να προτείνει τη θέσπιση ενός μηχανισμού μέσα από τον οποίο θα συντονίζονται οι προσπάθειες και δράσεις που διενεργούν οι διάφοροι φορείς στον τομέα της Οικονομικής Διπλωματίας, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητάς τους. 

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να αναφέρω ότι, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της εν λόγω στρατηγικής, το Υπουργείο Εξωτερικών θα διοργανώσει στις 15 Απριλίου 2019 και σχετική Δημόσια Διαβούλευση, η οποία θα πραγματοποιηθεί στη Λεμεσό, έτσι ώστε να δώσουμε την ευκαιρία σε επιχειρηματίες, αλλά και στην κοινωνία των πολιτών γενικότερα, να εκφράσουν τις απόψεις τους για τη διαμόρφωση του μοντέλου της οικονομικής διπλωματίας της Κύπρου. Στη διαβούλευση αυτή, επιθυμούμε και αναμένουμε και τη δική σας ενεργό συμμετοχή.

Μέσα από αυτή τη διαδικασία, στοχεύουμε στη χάραξη μιας στρατηγικής, η οποία θα εξυπηρετεί το σύνολο του οικονομικού και επιχειρηματικού οικοσυστήματος και θα προωθεί τα οικονομικά συμφέροντα της Κύπρου στο εξωτερικό, με πιο δυναμικό και αποτελεσματικό τρόπο. Με τις δικές σας εισηγήσεις και απόψεις θα διαμορφώσουμε κοινές δράσεις, πρακτικές και διαδικασίες, με τις οποίες θα αξιοποιούνται και θα προβάλλονται ,στον μέγιστο δυνατό βαθμό, τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κύπρου, όπως είναι η γεωγραφική της θέση, το κλίμα, το βιοτικό επίπεδο, το υψηλό επίπεδο μόρφωσης των Κυπρίων, το καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, καθώς και οι διεθνώς ανταγωνιστικοί τομείς που διαθέτει η κυπριακή οικονομία, όπως οι ελεγκτικές και νομικές υπηρεσίες και η ναυτιλία, αλλά και τομείς με αυξανόμενη εξωστρέφεια και αξιοσημείωτα επιτεύγματα, όπως είναι η επιστημονική έρευνα και η τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Κυρίες και κύριοι,

Με μια, λοιπόν, πολυδιάστατη και ρεαλιστική εξωτερική πολιτική που έχει ξεκάθαρο προσανατολισμό και στόχους, βασισμένη σε τρεις πυλώνες αλλά και με σειρά στρατηγικών δράσεων, εργαζόμαστε προς την κατεύθυνση αναβάθμισης της διεθνούς υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενισχύοντας τον ρόλο της ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή, αλλά και ως αξιόπιστος συνομιλητής και εταίρος για σημαντικούς δρώντες της ιδιαίτερα ενδιαφέρουσας περιοχής της Νοτιοανατολικής Ασίας. Στην προσπάθεια αυτή ο δικός σας ρόλος είναι καταλυτικής σημασίας. Στο Υπουργείο Εξωτερικών είμαστε πρόθυμοι να ακούσουμε τις δικές σας εισηγήσεις, να συνδιαμορφώσουμε τη στρατηγική μας και να αναλάβουμε κοινές δράσεις.

Είναι έντονη η πεποίθησή μου ότι η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, είναι η καταλληλότερη και η πλέον αναγκαία προσέγγιση για την επίτευξη βέλτιστων αποτελεσμάτων στον κοινό μας στόχο για ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ της Κύπρου και των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ανοιχτός και συνεχής διάλογος με βασικούς εμπλεκόμενους φορείς όπως το ΚΕΒΕ, τον Επιχειρηματικό Σύνδεσμο Νοτιο-ανατολικής Ασίας, τον Οργανισμό “Invest Cyprus” και όλους εσάς, αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο που θα ενισχύσει τις προσπάθειές μας σε όλα τα επίπεδα, οι οποίες είμαι σίγουρος ότι μπορούν να οδηγήσουν σύντομα σε απτά αποτελέσματα.

Σας ευχαριστώ θερμά.

(/ΣΧ)